Theo The Guardian, đây là vết rạn đầu tiên trong quan hệ hợp tác quân sự song phương sau một thời gian Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte có những phát ngôn gây sốc về người đồng cấp Mỹ.
Bộ trưởng Delfin Lorenzana cũng cho biết, 107 binh lính Mỹ tham gia vào điều khiển máy bay không người lái chống lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng cũng sẽ buộc phải rời khỏi phía nam Philippines khi Manila trưng dụng cơ sở vật chất tại đây trong tương lai gần.
Tổng thống Rodrigo Duterte cũng bày tỏ mong muốn ngừng 28 cuộc tập trận cùng Mỹ mỗi năm. Cộc tập trận trên bộ diễn ra săp tới là lần cuối hai bên tập trận bởi ông Duterte muốn giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.
Tại Washington, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby, khẳng định chính quyền Mỹ chưa nhận được bất kỳ thông báo chính thức về việc dừng các hoạt động tuần tra chung. Ông cũng cho biết, Mỹ vẫn tiếp tục thực hiện những cam kết an ninh của Philippines trong hiệp ước quân sự chung.
“Chúng tôi nghĩ những bình luận này, dù có hay không thành hiện thực, đều đi ngược lại mối quan hệ khăng khít của người Mỹ và người Philippines”, theo ông Kirby.
Tổng thống Duterte nhậm chức hồi tháng 6 và theo đuổi quan điểm cứng rắn trong quan hệ với Mỹ. Ông đã bỏ qua những chỉ trích từ Washington về chiến dịch chống ma túy gây tranh cãi của Philippines, khiến hơn 3.600 nghi phạm thiệt mạng trong 3 tháng.
Dù một số quan chức Philippines từng phải “chữa cháy” những phát ngôn gây sốc của Tổng thống Duterte về người đồng cấp Mỹ, tuyên bố của Bộ trưởng Lorenzana lần đầu tiên cho thấy Manila sẽ đi ngược lại với chính sách hợp tác quốc phòng với Mỹ của người tiền nhiệm.