Hà Nội hiện có hơn 1.350 làng nghề, chiếm 45% tổng số làng nghề trong cả nước với khoảng 176.000 hộ làm nghề, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng vạn lao động. Dù vậy hàng TCMN của Hà Nội nói riêng, cả nước nói chung chưa tạo được thương hiệu trên thị trường quốc tế.
|
Sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ tại làng nghề thêu Quất Động (Thường Tín, Hà Nội). Ảnh: Hoài Nam |
Thông tin từ Hiệp hội Xuất khẩu hàng TCMN Việt Nam cho thấy, 90% sản phẩm TCMN của Việt Nam sản xuất theo thiết kế và sử dụng nhãn mác của khách hàng nước ngoài. Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) Đỗ Kim Lang cho biết, tình trạng này là do giá trị gia tăng hàng TCMN Việt Nam không nhiều nên các DN, làng nghề chấp nhận xuất khẩu sản phẩm dưới một cái tên khác, hoặc sản xuất theo đơn đặt hàng. Không chỉ có vậy, các cơ sở sản xuất hàng TCMN không đầu tư vào việc thiết kế mẫu mã sản phẩm, cơ sở này có thể lấy mẫu mã của cơ sở khác để sản xuất.
“UBND TP Hà Nội đang đẩy mạnh triển khai các chương trình xúc tiến thương mại, hỗ trợ DN xây dựng, quảng bá thương hiệu Việt; tập trung cải cách hành chính, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho DN đầu tư mở rộng sản xuất. Tuy nhiên, bên cạnh sự hỗ trợ của cơ quan chức năng, đòi hỏi chính DN, làng nghệ phải chủ động trong việc xây dựng, quảng bá thương hiệu, sản phẩm, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 vào đổi mới sản xuất…”. - Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Doãn Toản |
Ở khía cạnh liên quan, Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và Làng nghề Hà Nội Hà Thị Vinh chia sẻ, phần lớn các DN, làng nghề chưa ý thức được tầm quan trọng của việc xây dựng và phát triển thương hiệu, bởi cho rằng làng nghề có truyền thống lâu đời nên tự khắc sẽ có người biết đến. Đã từng có trường hợp sản phẩm làng nghề do không được bảo hộ thương hiệu, bị đối tác nước ngoài sao chép, sản xuất hàng loạt, rồi nhập về cạnh tranh với chính sản phẩm của làng nghề.
Để hàng Việt không còn “núp bóng”Để hàng TCMN Việt Nam không phải “núp bóng” thương hiệu quốc tế phục vụ xuất khẩu, bên cạnh sự hỗ trợ của Nhà nước, đòi hỏi DN, làng nghề phải chú trọng xây dựng thương hiệu riêng gắn với đẩy mạnh quảng bá thương hiệu.
Nhằm hỗ trợ DN, làng nghề TCMN xây dựng, phát triển thương hiệu, UBND TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 157/KH-UBND về việc “Hỗ trợ xây dựng thương hiệu làng nghề” năm 2018. Theo đó TP sẽ hỗ trợ DN, làng nghề từ đào tạo kiến thức về xây dựng, quảng bá, đặt tên thương hiệu cho đến thiết kế biểu tượng, hoặc hệ thống các dấu hiệu nhận diện thương hiệu… Đối với các làng nghề đang phát triển mạnh, thị trường tiêu thụ rộng, TP sẽ tập trung phát triển những sản phẩm có kim ngạch xuất khẩu lớn và giá trị kinh tế cao; nghiên cứu đổi mới mẫu mã sản phẩm.
Nghệ nhân làm nón làng Chuông (huyện Thanh Oai) Lê Văn Tuy cho biết, nhờ sự hỗ trợ của TP trong việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm TCMN nên lượng tiêu thụ sản phẩm nón làng Chuông đã tăng cao hơn so với trước và được nhiều khách hàng trong nước và quốc tế biết đến. Đặc biệt, nón làng Chuông được vinh dự tham gia vào nhiều sự kiện lớn của đất nước như APEC, SEA Games...
Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Đàm Tiến Thắng cho biết, trong thời gian tới, TP tiếp tục triển khai các chương trình xúc tiến thương mại, hỗ trợ DN xây dựng, quảng bá thương hiệu. Sở Công Thương Hà Nội cũng sẽ tăng cường kết nối DN với thương vụ Việt Nam ở nước ngoài qua đó giúp DN rút ngắn thời gian trao đổi, giới thiệu sản phẩm làng nghề đến với người tiêu dùng.