Ngày 7/6, thảo luận ở hội trường Quốc hội về dự thảo Nghị quyết về xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, Đại biểu Nguyễn Văn Thắng (đoàn Hà Nội) cho rằng, trong hoạt động kinh doanh ngân hàng nợ xấu phát sinh là vấn đề tất yếu.
Còn hoạt động cho vay thì còn nợ xấu, nợ xấu phát sinh do nhiều nguyên nhân khách quan có, chủ quan có. Tuy nhiên, qua thống kê cho thấy nợ xấu phát sinh cao đột biến đến mức phải có sự can thiệp của Nhà nước đều xuất phát từ các cú sốc của nền kinh tế, và trường hợp này đã xảy ra ở rất nhiều ở các quốc gia, từ các quốc gia có trình độ quản lý cao như Mỹ, Châu Âu, Hàn Quốc đến các quốc gia có trình độ quản lý thấp hơn nhưng cũng là các nền kinh tế hàng đầu trong ASEAN như Thái Lan, Malaisia.
Tại Việt Nam qua số liệu thống kê cho thấy nợ xấu phát sinh đột biến từ năm 2012 với con số lên đến 17% và tiếp tục phát sinh trong những năm tiếp theo. Nguyên nhân chủ yếu của vấn đề này chính là từ khủng hoảng của thị trường bất động sản, chứng khoán và nền kinh tế tăng trưởng nóng trong giai đọan trước đó.
Theo Đại biểu Nguyễn Văn Thắng - Chủ tịch HĐQT VietinBank, mặc dù hệ thống ngân hàng đã tích cực xử lý nhưng con số hiện nay rất lớn. Nợ xấu và tiềm ẩn nợ xấu ở con số khoảng xấp xỉ 600 nghìn tỷ đồng.
“Việt Nam là quốc gia duy nhất đến nay có nợ xấu của nền kinh tế vượt 10% mà không có một tổ chức tín dụng nào đổ vỡ, có thể nói đây là sự cố gắng rất lớn của Đảng và Nhà nước”, Đại biểu cho hay.
Trong thực tế, các quốc gia theo thống kê có nợ xấu từ 10% thì đã có rất nhiều các ngân hàng, các tổ chức tín dụng đổ vỡ. Trong 600 nghìn tỷ này chúng ta phải xác định 90% là tiền của nhân dân, ngân hàng chỉ có 10%, do vậy vấn đề cấp bách để xử lý khoản này là để bảo vệ không chỉ cho hoạt động tín dụng mà bảo vệ cho chính người dân - những người đang gửi tiền trong hệ thống các tổ chức tín dụng. Đồng thời làm sao chúng ta vận hành đưa 600 nghìn tỷ đồng này quay trở lại phục vụ cho tăng trưởng kinh tế, khi nguồn lực còn rất hạn chế.
“Với con số này chúng ta có thể xây dựng được ba sân bay Long Thành mà Quốc hội đã bàn, với con số trên 200 nghìn tỷ đồng thôi chúng ta đã thấy rất khó khăn rồi, còn đây là 600 nhìn tỷ”, Đại biểu bày tỏ.
Về mục tiêu của nghị quyết, mặc dù nghị quyết về nợ xấu, nhưng vấn đề cốt lõi chính là ban hành các cơ chế để thu giữ và xử lý tài sản bảo đảm của các khoản nợ. Hiện nay chúng ta đã có thị trường mua bán nợ xấu nhưng chưa hoàn chỉnh, thiếu hụt hàng hóa trầm trọng, đặc biệt những hàng hóa có giá trị các khoản nợ gắn với bất động sản do chưa đủ điều kiện pháp lý để đưa ra giao dịch. Bên cạnh đó, lực lượng tham gia thị trường với tư cách là người mua còn rất hạn chế, do những quy định về điều kiện để tham gia. Công ty VAMC được thành lập để đóng vai trò chủ lực hỗ trợ cho các tổ chức tín dụng xử lý nợ xấu lại chưa có cơ chế và nguồn lực cần thiết để vận hành như kỳ vọng.
Như vậy, nghị quyết xử lý nợ xấu nếu Quốc hội phê chuẩn sẽ tháo gỡ được nút thắt, tạo ra một thị trường mua bán nợ đúng nghĩa, các khoản nợ xấu này sẽ được bán và thu hồi nhanh hơn.
Đại biểu kiến nghị, Quốc hội cho phép áp dụng nghị quyết xử lý nợ xấu bao gồm cả các khoản hiện tại và phát sinh, vì nghị quyết này chỉ có 5 năm, chúng ta không tốn nguồn lực mà chỉ có cơ chế và quy định.
“Quan điểm của cá nhân tôi cần xử lý và thu hồi được càng nhiều càng tốt trong giai đoạn 5 năm khi nghị quyết ban hành”, Đại biểu Thắng nêu.
Cũng tại thảo luận, Đại biểu Nguyễn Văn Sơn (đoàn Hà Tĩnh) đồng tình với dự thảo bổ sung nguyên tắc không sử dụng ngân sách nhà nước để xử lý nợ xấu. Đồng thời với xử lý nợ xấu, Chính phủ cần tiếp tục làm rõ và xử lý nghiêm, cụ thể trách nhiệm của cá nhân, tổ chức gây ra nợ xấu để công khai, minh bạch và nhân dân đồng tình cao trong quá trình xử lý.
“Chúng tôi đồng tình với dự thảo nghị quyết về mua bán nợ xấu tại Điều 5, 6, nhưng phải công khai, minh bạch theo đúng quy định của pháp luật để khi đấu thầu mua bán nợ xấu thì giá có thể thấp hơn hoặc cao hơn theo giá ghi sổ của khoản nợ, để người mua bán nợ đồng thuận cao và dám mua, bán nợ để xử lý nợ xấu được tốt”, Đại biểu bày tỏ.
