Các bác sĩ khuyến cáo, mọi người, đặc biệt là người già, trẻ nhỏ nên tránh ăn quá nhiều thức ăn khó tiêu, thức ăn giàu chất xơ.
Nhiều trường hợp phải cấp cứu
Mới đây, BV E đã xử trí thành công cho một bệnh nhân nữ (45 tuổi, Phù Ninh, Phú Thọ) bị tắc ruột do bã thức ăn. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đau bụng, sờ thấy khối cứng trong ổ bụng. Các bác sĩ đã nội soi dạ dày và bất ngờ phát hiện 4 khối bã thức ăn to như quả trứng trong dạ dày bệnh nhân, trong đó, 3 khối bã thức ăn có đường kính 4 – 6cm và 1 khối to bất thường với đường kính trên 7cm. Trong gần 2 giờ, các bác sĩ đã can thiệp nội soi cắt nhỏ và gắp bỏ ra hoàn toàn các khối bã thức ăn. Trước đó vào ngày, bệnh nhân có ăn 3 trái hồng giòn loại to vào lúc đói. Sau khi ăn, bệnh nhân bị đau bụng, nôn, sờ thấy khối cứng trong ổ bụng, ăn uống kém.
Khám cho bệnh nhân tại Bệnh viện Nhi T.Ư. Ảnh: Chiến Công |
Tương tự, tại Khoa Ngoại tiêu hóa, BV T.Ư Huế cũng từng tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân bị tắc ruột do bã thức ăn mà nguyên nhân chính là do ăn trái hồng giòn. Tất cả bệnh nhân khi nhập viện đều có chung triệu chứng đau bụng, buồn nôn, bí trung đại tiện. Qua siêu âm và nội soi, các bác sĩ phát hiện bị tắc ruột do bã thức ăn.
Còn tại BV Nhi T.Ư cũng đã tiếp nhận một số bệnh nhi bị tắc ruột, phải phẫu thuật gắp bỏ bã thức ăn. Hay một trường hợp cụ già 93 tuổi bị tắc ruột do ăn măng vịt, quả ngão, xơ mít chưa được nhai nát...
Không ăn quá nhiều chất xơ
Theo bác sĩ Vũ Hồng Anh – Trưởng khoa Thăm dò chức năng - nội soi, BV E, tắc ruột do khối bã thức ăn thường gặp ở người già và trẻ nhỏ nhưng cá biệt, gần đây lại bắt đầu thấy xuất hiện ở người lớn (độ tuổi thanh niên) khiến số bệnh nhân vào viện điều trị có xu hướng tăng. Khối bã thức ăn thường hình thành khi thực phẩm có nhiều chất tanin như hồng ngâm, xoài xanh, ổi… và thức ăn có nhiều chất bã xơ như măng... Cũng theo bác sĩ Hồng Anh, nếu ăn khi đói, dạ dày còn trống rỗng, nồng độ HCl cao, hoa quả có nhiều chất xơ, có nhiều nhựa dễ bị kết tủa làm kết dính các sợi xơ thực vật, tạo thành khối bã rắn chắc. Cộng thêm thói quen ăn quá nhanh, nhai không kỹ là một trong những nguyên nhân gây tắc ruột do bã thức ăn. Hầu hết các trường hợp tắc ruột do bã thức ăn phải xử trí can thiệp bằng phương pháp phẫu thuật để lấy khối bã thức ăn ra mới khỏi được, vì vậy cần thận trọng trong việc ăn uống. Bên cạnh những loại trái cây bổ dưỡng trên, ở những người cao tuổi, bộ máy tiêu hóa hoạt động kém do đã bị lão hóa, các dịch vị tiêu hoá thức ăn tiết ra ít, niêm mạc teo lại, nhu động ruột giảm cũng cần tránh ăn các đồ ăn có quá nhiều chất xơ, cứng hoặc thức ăn có nhựa chát và khó tiêu như mít, chuối xanh, măng.
Để dự phòng nguy cơ tạo khối bã thức ăn đường tiêu hóa, các bác sĩ khuyến cáo, mọi người nên chọn các loại thức ăn dễ tiêu hóa; không nên dùng nhiều thức ăn có nhiều chất xơ, chất tanin của những thực phẩm, hoa quả như hồng giòn, ổi, măng với số lượng quá nhiều. Đối với người cao tuổi, thức ăn cần phải nấu chín, ninh nhừ... Sau khi ăn những thức ăn khó tiêu, nếu có triệu chứng đau bụng và nôn cần đến ngay cơ sở y tế để khám và xử trí kịp thời, đề phòng biến chứng do tắc ruột.