Tầm quan trọng của tế bào gốc

Và đôi khi chính những sự dẫn dắt có chủ ý từ một số cá nhân, doanh nghiệp đang khiến một bộ phận không nhỏ người dân hiểu sai hoàn toàn về một phát minh Công nghệ đang làm thay đổi hoàn toàn quan điểm, nhận thức về y khoa hiện đại của toàn thế giới. Và để trả lời cho câu hỏi này, nhóm phóng viên đã thực hiện một số nghiên cứu, khảo sát từ giới các nhà khoa học hàng đầu, các nhà lập pháp ở Việt Nam và một số chuyên gia thực thụ về Công nghệ Sinh học về bản chất câu chuyện này.

Trước hết để tìm hiểu Tế Bào Gốc (TBG) là gì và TBG đến từ đâu (?), chúng ta cần hiểu về bản chất và cơ chế trong điều trị bệnh của hai nền Y học đương đại đó là Y học Phương Đông (YHPĐ) và Y học Phương Tây (YHPT).

PGS.TS.BS Phan Toàn Thắng phát biểu tại hội thảo Quốc tế về Tế Bào Gốc

YHPĐ có lịch sử hơn 5000 năm được biết đến với công nghệ hay bí quyết sử dụng các phương pháp và vị thuốc có nguồn gốc tự nhiên để chữa, phòng ngừa và tăng cường sức khoẻ. Cơ chế điều trị của YHPĐ khá trìu tượng giải thích theo sự vận động của Âm Dương, Ngũ Hành.

Y học Phương Tây (YHPT) trong nhiều thế kỷ sử dụng các thuốc hoá dược được tổng hợp hay tách chiết từ hoá chất. Khác ngược với thuốc dùng trong YHPĐ các hoá dược của YHPT được biết đến có một thành phần với tác dụng rõ ràng nhằm ức chế, trung hoà yếu tố gây đau, tiêu diệt vi khuẩn hay giết các tế bào ung thư qua cơ chế chuyên biệt. Sự khác biệt ở chỗ các hoá chất này đa phần không phải là thành phần cơ thể con người do vậy chúng gây ra tác dụng phụ, hiệu quả hạn chế, thậm chí nếu lạm dụng có thể gây các rối loạn bất thường, suy giảm khả năng miễn dịch của cơ thể … Và hầu hết các nguyên liệu sử dụng hoá chất hay vật liệu phi sinh học trong tái tạo vết thương của nội/ngoại tạng đều để lại các di chứng cũng như tác dụng không mong muốn.

Chính vì thế việc bùng nổ áp dụng Công nghệ Sinh học Tế Bào Gốc (CN-TBG) của nền y học hiện đại phương tây đang là một xu hướng chứng minh sự văn minh của nhân loại trong thế kỷ tới. Vì đơn giản tất cả chúng ta đều sinh ra từ một TBG - hay gọi là TBG phôi. Nhóm TBG này được tạo ra khi tinh trùng thụ tinh với trứng – chúng tăng sinh về số lượng – biệt hoá về chất lượng tạo thành các mô tạng khác nhau, dần tạo ra một cơ thể hoàn chỉnh – đó là con người.

Sau khi chào đời, mô tạng của cơ thể chúng ta đều chứa các TBG chuyên biệt cho mô/tạng đó – hay gọi là TBG trưởng thành. Ví dụ, nhóm TBG tạo máu trong tuỷ xương sẽ có trách nhiệm tạo ra các TB máu. TBG tuyến vú tạo ra các tế bào chế tiết sữa mẹ nuôi em bé và tế bào biểu mô tuyến vú …

Vậy tại sao TBG lại quan trọng đến vậy? Câu trả lời là ở 3 thiên chức của nó mà đã được giới khoa học công nhận đó là: Thay thế (Replacement) các tế bào chết giúp cho mô tạng khoẻ, trẻ – Tái Tạo (Regeneration) – Sửa chữa (Repair) các tế bào bị tổn thương, giúp làm lành lại mô tạng, phục hồi sức khoẻ. Chính vì sự hiểu biết này mà một chuyên ngành y khoa mới ra đời – Y học Tái tạo ( Regenerative medicine) với trọng tâm là tận dụng TBG vào tái tạo mô tạng, làm lành tổn thương, chữa khỏi bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Vào năm 2004, tại Singapore, một chuyên gia Singapore gốc Việt PGS.TS.BS Phan Toàn Thắng là người đầu tiên trên thế giới tách được TBG từ màng cuống rốn - một phát minh đã tạo nên sự quan tâm đặc biệt của giới khoa học thế giới. Đây là tiền đề quan trọng để có thể chữa lành các vết thương do bỏng, loét do phóng xạ và đặc biệt là ứng dụng trong lĩnh vực chăm sóc sắc đẹp.

Đặc biệt, đây chính là nguồn TBG rồi dào nhất trong cơ thể. Và nếu được lưu trữ lại sau khi sinh, các TBG này hoàn toàn được sử dụng để chữa được nhiều bệnh và chống lão hoá.

Tại Việt Nam, Công nghệ Tế bào Gốc đã trở thành một trong những chương trình ưu tiên trọng điểm về KHCN, đặc biệt sự quan tâm của Chính phủ dành cho đội ngũ các nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực này như PGS.TS.BS Phan Toàn Thắng luôn luôn nhận được sự chú ý rất lớn từ các giới học giả trong và ngoài nước. Chính PGS.TS.BS Phan Toàn Thắng đã và đang là người đi đầu trong việc đào tạo chuyển giao công nghệ TBG nói chung và TBG màng cuống rốn nói riêng tại hầu hết các Cở sở nghiên cứu, các Bệnh viện Trung ương, tuyến tỉnh với số lượng các Hội thảo Khoa học và Chương trình đào tạo lên tới hàng trăm sự kiện.

Những ưu việt của TBG trong điều trị và hỗ trợ điều trị đã giúp số lượng sản phẩm TBG hay ứng dụng CN TBG tại thị trường Việt Nam nên tới hàng chục đơn vị với vô vàn xuất xứ như: Sản phẩm ứng dụng TBG từ mỡ, máu, tuỷ xương… Với những sản phẩm đấy điều quan trọng là người tiêu dùng khó có khả năng phân biệt được đâu thực sự có ích cho tình trạng của mình vì đơn giản chỉ có TBG từ cuống rốn mà ta hay gọi là TBG ‘trẻ lại 0 tuổi’ mới thực sự đóng vai trò như một nhà máy hoàn hảo tái tạo, sửa chữa.

Một trong những doanh nghiệp đi đầu trong áp dụng CN TBG từ cuống rốn kể trên là Công ty FBM – một liên danh giữa FPT và các nhà khoa học hàng đầu Singapore mà điển hình là PGS.TS.BS Phan Toàn Thắng đã phát triển thành công nhiều dòng sản phẩm Mỹ phẩm và Làm đẹp ứng dụng công nghệ Single Cell Coloning từ Cell Research Corporation- một trong những công ty hàng đầu về Sinh học Tế bào của Singapore mà ông là một trong các thành viên sáng lập. Chính những sản phẩm của công ty này đã và đang được áp dụng trong điều trị và hỗ trợ điều trị tại Bệnh viện Da liễu Trung Ương, Viện Bỏng Quốc Gia và nhiều bệnh viện, trung tâm thẩm mỹ tại các tỉnh, thành phố khắp cả nước.

TS.Nguyễn Hải Vân, Chuyên gia Da liễu Thẩm Mỹ, Giám đốc Trung tâm CN TBG – Viện Da liễu Trung Ương cho biết: các sản phẩm Mỹ phẩm ứng dụng từ CN TBG có thể kể đến như dòng Juvi, P’Cell.. là các dòng sản phẩm chăm sóc, trị liệu da liễu thẩm mỹ chất lượng như hỗ trợ điều trị sẹo lõm, nám, rạn da, xóa nếp nhăn trẻ hóa da, viêm da cơ địa, eczema; điều trị vết loét, vết thương do tiểu đường, bỏng, tì đè do liệt tủy hay do xạ trị, hóa chất … nếu dùng theo đúng quy cách và chi phí đặc biệt hợp lý…