Sinh ra tại Cambridge, bang Massachusetts, Mỹ, nhà vua Thái Lan có vai trò quan trọng trong việc gắn kết quan hệ đồng minh lâu năm giữa Washington và Bangkok sau Thế chiến II và mở rộng hợp tác với ASEAN - điều mà Mỹ cho là có ý nghĩa sống còn với việc duy trì ảnh hưởng trong khu vực.
Vì vậy, việc vua Bhumibol băng hà là một "đòn giáng" vào chính sách mang dấu ấn của Tổng thống Obama ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong bối cảnh chính sách này đang gặp nhiều trở ngại.
Trước hết, đó là việc cả 2 ứng viên Tổng thống Mỹ đều phản đối Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) - trụ cột kinh tế chính trong chiến lược của Washington ở châu Á. Bên cạnh đó, việc Tổng thống Philippines Duterte gần đây tuyên bố theo đuổi chính sách phát triển độc lập với Mỹ và xây dựng quan hệ đồng minh mới Trung Quốc cũng làm chính sách xoay trục của ông Obama thêm khó.
Thực tế, trong khi lên án cuộc đảo chính năm 2014, Washington vẫn cố gắng giữ quan hệ an ninh với Bangkok, đặc biệt thông qua cuộc tập trận hàng năm mang tên Cobra Gold.
"Thực tế là chúng tôi vẫn giữ các mối liên hệ chặt chẽ, thể hiện chủ yếu qua cuộc tập trận Cobra Gold cùng các nỗ lực hợp tác khác”, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel, cho biết hôm thứ Tư (13/10).
Trong khi đó, nhà nghiên cứu Murray Hiebert của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) cho rằng, thực tế đã thay đổi kể từ khi ông Obama công bố chính sách xoay trục của mình trong năm 2011.
Theo ông Hiebert, khi Tổng thống Obama công bố chính sách xoay trục vào năm 2011, ông có Thái Lan, nhà lãnh đạo mới tại Malaysia, cựu Tổng thống Aquino của Philippines, người có khuynh quốc tế và rất cởi mở với Mỹ đứng cùng sân. Điều này đem lại một động lực rõ rệt.
Tuy nhiên, hiện tại, Indonesia và Thái Lan đang dồn sự tập trung vào việc ổn định nội bộ trong khi Malaysia đang trải qua vụ bê bối rửa tiền dính đến nhiều quan chức cao cấp liên quan đến quỹ 1MDB. Việc nội bộ chưa giải quyết xong sẽ khiến các quốc gia Đông Nam Á này không "mặn mà" với các mối hợp tác ngoài khu vực.
Trong bối cảnh đó, việc nhà vua Thái Lan qua đời đã tăng thêm sự thiếu chắc chắn đối với sự gia tăng sức ảnh hưởng của Washington trong khu vực Đông Nam Á, ông Hiebert nhận định.
