Hội Phết Hiền Quan là lễ hội dân gian được tổ chức ngày 12 - 13 tháng Giêng tại xã Hiền Quan, huyện Tam Nông (Phú Thọ) để tưởng nhớ và tôn vinh công lao của nữ tướng Thiều Hoa công chúa - Đức Thánh Mẫu Đại Vương, người giúp Hai Bà Trưng đánh giặc cứu nước.
Lễ hội gồm bốn phần, gồm rước kiệu, tế lễ, kéo quân, ném Phết... Trong đó, ném Phết là phần lễ hội sôi động, náo nhiệt, thu hút rất nhiều người tham gia.
Theo Ban tổ chức lễ hội điểm mới của năm nay là thay vì được vào cướp phết tự do thì năm nay xã chọn ra hai đội mỗi đội 50 người, được thắt đai mới được vào bãi tranh cướp. Cũng chính vì quy định mới này mà nhiều người bỏ về. Tuy nhiên, lượng người đến xem vẫn đông không kém mọi năm.
| Người dân trong vùng tin rằng ai cướp được quả phết đem về thì năm đó cả gia đình làm ăn phát đạt, may mắn. Bởi vậy, cuộc tranh giành diễn ra quyết liệt |
Sau khi ông thủ Phết đọc bài hò trong thời gian chừng 5-7 phút, thì tung quả Phết, quả Chúi trên tay mấy lần rồi tung xuống hố (còn gọi là lò phết). Hố Phết sâu chừng 50-70 cm đường kính rộng chừng 60 cm. Khi quả Phết, quả Chúi đã nằm trong hố, ấy là lúc cuộc thi bắt đầu.
Các đấu thủ cầm dùi Phết đua nhau chen vào moi quả Phết, quả Chúi ở dưới hố lên. Cùng với tiếng chiêng trống là những tiếng “cốp, cốp” của các dùi Phết va vào nhau. Khi quả Phết, quả Chúi đã được moi dưới hố lên thì mọi người đua nhau dùng sức lực của mình vào cướp, ném về phía phe của mình đang đứng. Khi Phết đã gần về phía đích của phe nào đó trong làng thì cả biển người đổ xô về hướng đó. Tiếng reo hò vang động như sóng dậy triều dâng, át cả tiếng chiêng trống bên ngoài. Nếu ai cướp được quả Phết mà không có người nào đuổi theo hoặc có người đuổi theo nhưng không chạm được vào người cầm quả Phết thì được coi là thắng cuộc; người nào phe nào giành được Phết thì năm đó được coi là năm may mắn với họ. Mỗi hội Phết thường chỉ ném 3 quả Chúi, 6 quả Phết.Hội Phết Hiền Quan đã trở thành truyền thống, thể hiện tinh thần thượng võ của dân tộc. Hội diễn tả lại cảnh luyện tập võ nghệ thuở xưa với khí thế hào hùng của dân tộc ta trong quá trình dựng và giữ nước những năm đầu công nguyên. Ngoài ra Hội Phết Hiền Quan với trò chơi “cướp Phết” còn là môn thể thao có tính văn hóa cao trong việc bồi dưỡng thể lực, trí lực cho con người. Tuy nhiên, để lễ hội trở thành món ăn tinh thần lành mạnh, mọi người tham gia trò chơi “cướp” Phết cần ứng xử phù hợp đúng nội quy, tránh những điều đáng tiếc xảy ra để hình ảnh của lễ hội đẹp hơn trong con mắt du khách.Dưới dây là một số hình ảnh do phóng viên Báo Kinh tế & Đô thị ghi lại:
