Theo ý kiến của các chuyên gia, nếu tốc độ vẫn ì ạch như thời gian vừa qua, thì khả năng hết thời hạn, việc giải ngân vẫn "chưa đâu vào đâu" là điều khó tránh khỏi. Người thu nhập thấp phải... có thu nhập cao! Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, theo quy định tại mục 1, Công văn số 395/BXD-QLN ngày 3/3/2015 của Bộ Xây dựng, người có thu nhập thấp (TNT) đô thị phải là “người có mức thu nhập không phải đóng thuế thu nhập cá nhân" (dưới 9 triệu đồng/tháng) mới là người có TNT và thuộc đối tượng được vay gói tín dụng 30.000 tỷ đồng. Người có thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân (trên 9 triệu đồng/tháng) không phải là đối tượng có TNT, không thuộc đối tượng được vay gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, kể cả trường hợp đang chưa có nhà ở, hoặc đang ở chật (bình quân dưới 8m2/người).
Trong khi đó, khi duyệt hồ sơ vay vốn, các ngân hàng thương mại cho rằng "người có tổng thu nhập dưới mức phải chịu thuế thu nhập cá nhân (9 triệu đồng/tháng) thì không đủ điều kiện về chứng minh khả năng tài chính để trả nợ vay khi tham gia gói tín dụng 30.000 tỷ đồng", do vậy, họ không đủ điều kiện được vay để mua nhà. Sự “lệch pha” này dẫn đến một thực trạng éo le là, người có TNT, muốn được vay từ gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, lại buộc phải chứng minh bản thân là người có thu nhập... cao trên mức thấp theo quy định. Theo ông Châu, đây là một trong những nguyên nhân "hài hước nhất" ảnh hưởng cơ bản đến tốc độ giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng. Ngoài ra, HoREA cũng chỉ ra nhiều nguyên nhân khác dẫn đến việc giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng không đạt như kỳ vọng, trong đó xuất phát cả từ "nội tại" phía DN. "Chẳng hạn, DN bị vướng nợ xấu nên không thể tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi. Điển hình là vụ một công ty BĐS đã được UBND TP Hồ Chí Minh quyết định cho phép chuyển đổi dự án khu căn hộ cao tầng từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội (NƠXH), nhưng công ty này đã không được vay từ nguồn vốn ưu đãi 30.000 tỷ đồng do bị vướng nợ xấu, nên đã xin trả lại quyết định để được tiếp tục thực hiện dự án nhà ở thương mại bình thường" - ông Châu cho biết. Hiến kế gỡ vướng
Để gỡ vướng, HoREA cho rằng, do đã có chế định về thế chấp BĐS hình thành trong tương lai để đảm bảo khoản vay, nên không bắt buộc người có TNT phải là người có mức thu nhập dưới 9 triệu/tháng. Đồng thời, không yêu cầu người vay từ gói tín dụng 30.000 tỷ đồng phải chứng minh thu nhập khác, bởi lẽ đã có tài sản đảm bảo cho khoản vay mua nhà, chính là căn hộ hình thành trong tương lai mà người có TNT đã ký hợp đồng mua. Các ngân hàng thương mại chỉ nên yêu cầu người vay có văn bản cam kết trả nợ đúng hạn. Về thời hạn vay đối với NƠXH, HoREA đề nghị thời hạn tối thiểu là 20 năm. Thời hạn trả gốc và lãi tiền vay, đối với cá nhân, hộ gia đình vay vốn, thực hiện trả gốc và lãi theo định kỳ hàng tháng, số tiền trả nợ gốc mỗi tháng bằng số tiền vay chia đều cho số tháng phải trả nợ gốc, và được phép thực hiện trả nợ gốc và lãi kể từ tháng thứ 6 (kể từ ngày ký hợp đồng vay) trở đi. Theo ông Châu, đây là thời gian “ân hạn” rất có ý nghĩa, tạo điều kiện cho người có TNT tích lũy tài chính để thực hiện nghĩa vụ trả nợ gốc và lãi vay. Lãi suất vay đối với NƠXH, HoREA kiến nghị Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) xem xét cho áp dụng lãi suất cho người vay ưu đãi mua NƠXH xuống mức khoảng 3 - 3,5%/năm để thiết thực hỗ trợ người tiêu dùng phù hợp với thực tế tình hình hiện nay. Ngoài ra, HoREA kiến nghị Chính phủ, Bộ Xây dựng, NHNN xem xét cho DN đang đầu tư các dự án nhà ở thương mại quy mô vừa và nhỏ (dưới 70m2), giá bán dưới 15 triệu đồng/m2, hoặc có tổng giá bán căn hộ dưới 1,050 tỷ đồng cũng được vay vốn ưu đãi này để hoàn thiện nhà, góp phần tăng sản phẩm cho thị trường và giải quyết hàng tồn kho, nợ xấu. "Đối với chủ đầu tư là các DN vướng nợ xấu, nhưng có những dự án nhà ở thương mại hoặc NƠXH đáp ứng các điều kiện của gói tín dụng ưu đãi, Hiệp hội đề nghị NHNN chỉ đạo các ngân hàng thương mại vẫn cho vay ưu đãi nhưng có những biện pháp quản lý dòng tiền vay để đảm bảo DN sử dụng đúng mục đích nhằm hoàn thành căn hộ bàn giao cho khách hàng" - ông Châu nói.
 Khu nhà ở xã hội Mỗ Lao, Hà Đông. Ảnh: Linh Anh |
| Đến ngày 15/3/2015, các ngân hàng đã cam kết cho vay 10.967 tỷ đồng, đã giải ngân 6.285 tỷ đồng. Đối với hộ gia đình, cá nhân, ký hợp đồng cam kết cho vay 14.367 hộ với số tiền 6.547 tỷ đồng; đã giải ngân cho 14.345 hộ với số tiền 4.525 tỷ đồng. Đối với tổ chức, cam kết cho vay 34 dự án với số tiền 4.420 tỷ đồng, đã giải ngân cho 31 dự án, dư nợ 1.760 tỷ đồng. Đến nay, mới chỉ giải ngân được khoảng 21% so với mục tiêu, thời hạn đặt ra của gói tín dụng ưu đãi lãi suất 30.000 tỷ đồng. |
