Tòa soạn hội tụ: Ưu thế vượt trội

Không gian làm việc mở, tận dụng tối đa tài nguyên

Tòa soạn hội tụ là việc xây dựng mô hình tòa soạn đa loại hình, đa phương tiện, lấy báo điện tử làm trung tâm. Tòa soạn hội tụ được hiểu là một mô hình tòa soạn hiện đại, trong đó có sự hợp nhất giữa các phòng ban chuyên môn trong tòa soạn, các phóng viên (PV), biên tập viên (BTV) cũng như lãnh đạo cùng làm việc trong một không gian mở, lấy trung tâm sản xuất và phân phối tin tức đa phương tiện làm hạt nhân.

Ở tòa soạn hội tụ, từ sếp đến nhân viên đều làm việc trên một mặt phẳng và các PV “đầu quân” cho các loại hình truyền thông khác nhau như truyền hình, phát thanh, báo in, báo mạng điện tử, cùng hợp nhất địa điểm làm việc trong một văn phòng lớn, thay vì mỗi loại hình bố trí một tòa nhà riêng biệt. Không gian làm việc đó đã tạo ra sự gần gũi và khuyến khích các PV có thể hợp tác với nhau trong công việc, thay vì thường xuyên tác nghiệp “đơn thương độc mã” như trước.

Với ấn phẩm Pháp luật và Xã hội (PL&XH) thuộc báo Kinh tế & Đô thị, mô hình tòa toạn tích hợp được áp dụng từ tháng 7/2020. Việc đầu tiên khi áp dụng mô hình này là PL&XH tích hợp Phòng Điện tử và Phòng Thư ký tòa soạn (TKTS) báo in thành Phòng TKTS, trong đó, lấy báo điện tử làm trung tâm và bổ nhiệm 1 TKTS điều hành chung cả hai hệ thống báo in, báo điện tử.

Với hoạt động ban đầu tại tòa soạn hội tụ PL&XH, PV, BTV cùng hợp tác làm tin, bài thay vì hoạt động độc lập như trước. Cụ thể, khi xảy ra sự kiện có tính thời sự, dưới sự điều phối của TKTS, nhóm phóng viên thu thập tin tức, đồng thời chia sẻ những thông tin đã thu thập được và thống nhất chọn cách tốt nhất để đưa tin trên báo in, báo điện tử. Trong kỷ nguyên 4.0, việc áp dụng mô hình này tránh được hiện tượng chồng chéo nội dung và lãng phí nguồn tài nguyên hiện có.

Bước ngoặt trong tác nghiệp của PL&XH là ngày 16/1/2021, báo được bàn giao về báo Kinh tế & Đô thị, trở thành Ban PL&XH. Lúc này, yêu cầu thu gọn đầu mối và cải tiến quy trình làm việc được thúc đẩy. Dưới sự chỉ đạo của Ban Biên tập, Ban PL&XH tiến hành hội tụ triệt để. Các PV chỉ sản xuất tin, bài trên chuyên trang điện tử. BTV ấn phẩm được giao trách nhiệm tổng hợp tin, bài, ảnh từ chuyên trang điện tử về ấn phẩm in. BTV phải quán xuyến, tổ chức trang và dựng bố cục theo trang, chuyên mục.

Nâng cao vai trò trách nhiệm

Tuy nhiên, không phải ấn phẩm là món ăn cũ với thông tin từ chuyên trang điện tử, mà vẫn có “hương vị” riêng có dành cho bạn đọc. Đó là việc, TKTS trong mỗi số báo sẽ xây dựng kế hoạch riêng, trong đó có những bài độc quyền, những bài chuyên đề, phỏng vấn chuyên gia theo đặt hàng. Những loạt bài dài kỳ về những vấn đề được dư luận quan tâm, soi chiếu dưới góc độ pháp luật, làm sáng tỏ bởi ý kiến các chuyên gia sẽ là đặc sản ở từng số ấn phẩm.

Vì hội tụ triệt để, lấy điện tử làm trung tâm, 100% PV tác nghiệp trên chuyên trang điện tử sẽ có nhiều “đất”, không gian để thể hiện với các loại hình đa phương tiện được tích hợp (ảnh, text, video…). Điều này giúp hiện thực hóa việc “mô hình tòa soạn hội tụ, lấy điện tử làm trung tâm”, xóa bỏ tâm lý chỉ coi trọng tác nghiệp trên ấn phẩm báo in bấy lâu. Thêm nữa, các BTV được nâng cao vai trò, có cơ hội thể hiện được khả năng trong việc xử lý, tổng hợp tin, bài, bố cục trang ấn phẩm in.

BTV không chỉ đơn thuần là người đọc, rà soát chính tả, biên tập tin bài, mà cần xây dựng kế hoạch cho từng trang báo mình phụ trách và có trách nhiệm bố cục trang, chịu trách nhiệm từ khâu đầu đến khâu cuối cùng. Với việc áp dụng tòa soạn hội tụ triệt để, năng lực của BTV, PV được nâng cao, hướng đến sự chuyên nghiệp. Đặc biệt, tiết kiệm được chi phí và tăng năng suất lao động ở mỗi vị trí.

Chỉ qua 3 tháng áp dụng tòa soạn hội tụ triệt để (với 36 số ấn phẩm in), ấn phẩm PL&XH vận hành trơn tru, hiệu quả, chất lượng được nâng cao. Cùng với đó, ê kíp họa sĩ cũng đổi mới cách trình bày, đưa đến cho độc giả luồng thông tin mát lành của PL&XH.

Nhưng cũng không thể không nhắc đến thử thách. Đó là việc, TKTS phải có kế hoạch làm việc khoa học, cụ thể và sự phân công chặt chẽ. Làm việc trong môi trường tòa soạn hội tụ, mỗi thành viên cần nâng cao tính kỷ luật, đoàn kết và tương tác thường xuyên. TKTS cũng là điểm tựa để liên kết với các bộ phận chuyên môn, với PV để điều tiết công việc thống nhất, nhịp nhàng. Trong tòa soạn hội tụ, dù chỉ 1 vị trí chậm chạp cũng sẽ ảnh hưởng đến quá trình chung.