Vì sao hồ Suối Hai ô nhiễm nặng?

Bên dòng nước chết

Năm nào cũng vậy, cứ vào thời điểm sau Tết Nguyên đán, người dân thôn Hiệu Lực, xã Tản Lĩnh lại tất bật làm đất, gieo cấy vụ Xuân. Nhưng năm nay, gần như toàn bộ diện tích canh tác của hàng trăm hộ dân thôn Hiệu Lực hiện đang bỏ không. Ở nơi thượng nguồn này, chúng tôi ghi nhận thấy nguồn nước đang bị ô nhiễm rất nghiêm trọng. Màu nước đen kịt, bốc mùi hôi tanh.

Chỉ đứng gần quan sát một lúc đã thấy đầu óc choáng váng, khó thở. Đi dọc bờ đất được người dân đắp lên nơi thượng nguồn, cá nằm chết la liệt, phơi bụng trắng xóa. Nhiều loài sinh vật hồ đã bị phân hủy thối rữa…

“Đây là bờ đất được người dân đắp vội để ngăn dòng nước thải chảy tràn từ nguồn thải phía sau bức tường kia...” - ông Chu Trọng Khanh, một người dân đã gắn bó hàng chục năm nơi vùng hồ Suối Hai nói và chỉ tay về phía bức tường bằng gạch cao chừng 3m phía xa. Nhưng bờ đất nhỏ không ngăn được dòng nước tràn mỗi khi mưa lớn và ô nhiễm cứ thế ngày một lan rộng về phía lòng hồ…

Trao đổi với Kinh tế & Đô thị, Phó Chủ tịch UBND xã Tản Lĩnh Phạm Đình Hùng thừa nhận, tình trạng nước hồ Suối Hai thuộc địa bàn thôn Hiệu Lực bị ô nhiễm là có thật. Tuy nhiên, về mặt quản lý Nhà nước, địa phương cũng chỉ biết báo cáo cơ quan quản lý hồ chứa để có giải pháp xử lý, chứ không thể làm được gì hơn (?!)

Đầu ống cống dẫn nước thải đổ trực tiếp vào hồ Suối Hai. Ảnh: Trọng Tùng

Do nước thải từ nhà máy rác?

Ở phía thượng nguồn hồ Suối Hai, tiếp giáp với bức tường gạch mà ông Chu Trọng Khanh nói đến, chúng tôi ghi nhận thấy một đầu ống cống xả nước thải đổ trực tiếp vào hồ Suối Hai. Vượt qua tường rào, lần theo đường dẫn của nguồn nước này, chúng tôi đến với đầu nguồn của con kênh dẫn nằm trong khuôn viên Nhà máy xử lý chất thải Xuân Sơn.

Tại đây, khu vực bể chứa nước thải có màu đen ngòm, bốc mùi hôi thối. Khu vực ven hồ chứa, những bao đất được chất thành đống cao cả mét để ngăn dòng nước thải chảy tràn ra bên ngoài. Dọc con mương, chúng tôi ghi nhận có ít nhất một đầu ống dẫn nước thải từ khu xử lý rác chĩa thẳng vào hệ thống kênh dẫn đổ ra hồ Suối Hai.

Dù thời điểm buổi sáng chúng tôi tiếp cận không ghi nhận được tình trạng xả thải ra kênh mương, tuy nhiên, dọc con mương, vẫn còn rất nhiều bọt trắng chưa tan hết. Điều này khá phù hợp với phản ánh của nhiều hộ dân thôn Hiệu Lực sống xung quanh rằng, hoạt động xả thải thường diễn ra vào ban đêm đến gần sáng.

Thời điểm chúng tôi thâm nhập vào phía sau bức tường, một số công nhân đang làm việc tại đây đã quan sát thấy từ xa và di chuyển vào phía trong. Sau đó, một nhóm người ăn vận chỉnh tề đã đến hỏi chuyện. Qua trao đổi được biết, đây đều là những cán bộ, nhân viên của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (URENCO) đang làm việc tại Khu xử lý chất thải Xuân Sơn. Không một thông tin nào được hé lộ thêm ngoài yêu cầu chúng tôi rời khỏi khu vực ngay lập tức!

Sẽ cần thêm thời gian để tìm ra nguyên nhân gây nên tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng hồ Suối Hai. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn, rằng hàng trăm hộ dân xã Tản Lĩnh đang không chỉ mất đi nguồn kế sinh nhai, mà còn phải sống chung cùng nguy cơ ô nhiễm đất, nước, không khí. Hồ chứa thủy lợi lớn và quan trọng bậc nhất của Hà Nội cũng đứng trước nguy cơ trở thành hồ chết.