Những thông tin trên được Viện trưởng VKS Nhân dân TP Nguyễn Duy Giảng báo cáo tại Kỳ họp thứ 5, HĐND TP Hà Nội khóa XV.
Tội phạm về trật tự xã hội gia tăng
Theo Viện trưởng VKS Nhân đân TP Nguyễn Duy Giảng, năm 2017 tình hình an ninh chính trị trên địa bàn Thủ đô được giữ vững. Tuy nhiên, còn xảy ra khiếu kiện phức tạp, đông người, vượt cấp liên quan đến đơn thư tố cáo về đất đai, trật tự xây dựng. Điển hình là vụ việc người dân tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức bắt giữ trái pháp luật 38 cán bộ và chiến sỹ Công an đang thi hành nhiệm vụ.
Vụ việc trên đã được các cơ quan chức năng Trung ương và Thành phố tập trung giải quyết, trong đó VKSND Thành phố và VKSND huyện Mỹ Đức đã tham mưu kịp thời, có hiệu quả cho cấp ủy, chính quyền Thành phố giải quyết, ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.
Về tội phạm, Cơ quan điều tra (CQĐT) đã khởi tố 6.459 vụ, Viện kiểm sát (VKS) phê chuẩn quyết định khởi tố 9.906 bị can (tăng 124 vụ (1,96%), 201 bị can (2,05%) so với cùng kỳ năm 2016).
Tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia: Khởi tố 1vụ/3 bị can về tội Tuyên truyền chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam (năm 2016 không khởi tổ vụ án/bị can nào).
Tội phạm về ma tuý đã phát hiện, khởi tố 2.432 vụ, VKS phê chuẩn quyết định khởi tố 2.858 bị can về tội “Tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy” (giảm 33 vụ (1,3%), 75 bị can (2,56%) so với cùng kỳ năm 2016)… Hoạt động tội phạm về ma túy vẫn tiềm ẩn phức tạp, tính chất, thủ đoạn phạm tội tinh vi, gây khó khăn cho việc phát hiện, xử lý tội phạm.
Tội phạm về tham nhũng và chức vụ: đã khởi tố 20 vụ/89 bị can ( giảm 1 vụ, tăng 30 bị can so với cùng kỳ năm 2016) gồm Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ 14 vụ/72 bị can, Tham ô tài sản 3 vụ/3 bị can, Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản 1 vụ, Lạm quyền trong khi thi hành công vụ 1 vụ/5 bị can và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng 1 vụ/9 bị can. Đáng lưu ý, có 14 vụ về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, chiếm tỷ lệ 70% tổng số án tham nhũng, chức vụ. Loại tội này chủ yếu xảy ra ở cấp xã , đối tượng phạm tội thường là cán bộ ƯBND xã, Trưởng thôn có hành vi bán đất, giao đất trái thẩm quyền...
Tội phạm về kinh tế và môi trường đã khởi tố 83 vụ/125 bị can (tăng 13 vụ (18,6%), 35 bị can (38,8%) so với năm 2016), trong đó CQĐT đã phát hiện, khởi tố 30 vụ Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; 15 vụ Sản xuất, buôn bán hàng giả; 11 vụ Sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán hàng cấm...
Tội phạm về trật tự xã hội đã khởi tố 1.690 vụ/4.275 bị can (tăng 158 vụ (10,3%), 233 bị can (5,76%) so với năm 2016) trong đó: tội Giết người đã khởi tố 53 vụ (đáng lưu ý là nhiều vụ giết người bột phát từ những mâu thuẫn, xô sát nhỏ); Cố ý gây thương tích 536 vụ, Đánh bạc, Tổ chức đánh bạc, Gá bạc 430 vụ,
Chống người thi hành công vụ 80 vụ, Gây rối trật tự công cộng 41 vụ, Chứa mại dâm, Môi giới mại dâm 127 vụ, hiếp dâm 15 vụ, hiếp dâm trẻ em 9 vụ; tội Dâm ô trẻ em, Giao cấu với trẻ em tăng cao so với năm 2016: Dâm ô trẻ em khởi tố 30 vụ, tăng 20 vụ (200%); tội Giao cấu với trẻ em khởi tố 28 vụ, tăng 10 vụ (55,5%)...
Năm 2017, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn TP còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, tội phạm tăng so với năm 2016, chủ yếu ở nhóm tội phạm về trật tự xã hội, do CQĐT, VKS các cấp đã nâng cao hiệu quả đấu tranh, điều tra, xử lý các loại tội phạm. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của VKSND tối cao, Thành ủy, HĐND TP, VKSND hai cấp TP đã phối họp chặt chẽ với các cơ quan tư pháp, chủ động trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Truy tố đúng thời hạn đạt 99,9%
Về công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố: VKS hai cấp tiếp tục trú trọng nâng cao chất lượng kiểm sát giải quyết, xử lý tội phạm. VKS đã kiểm sát 100% các tin báo, tố giác tội phạm do CQĐT tra thụ lý, phối hợp phân loại xử lý, giải quyết 12.429/14.025 tố giác, tin báo, đạt tỷ lệ 88,6%.
Đã ban hành 55 kiến nghị với CQĐT yêu cầu khắc phục vi phạm trong việc tiếp nhận, giải quyết các tố giác, tin báo tội phạm và được CQĐT tiếp thu, khắc phục, ban hành 04 kiến nghị với UBND cấp huyện, Công an cấp huyện đề ra các biện pháp phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm trong lĩnh vực quản lý đất đai, phòng cháy, chữa cháy, tai nạn giao thông đường sắt, phòng chống tệ nạn xã hội...
Công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự: VKSND hai cấp đã kiểm sát chặt chẽ các trường hợp bắt, tạm giữ hình sự đảm bảo việc phân loại xử lý có căn cứ, đúng pháp luật, đã phối hợp với CQĐT phân loại 7.799 đối tượng bị bắt giữ, đã trả tự do chuyển xử lý hành chính 40 người (nguyên nhân: chủ yếu do sự thay đổi của pháp luật hình sự, người bị hại rút đơn yêu cầu...), đưa khởi tố hình sự 7.215 người, đạt tỷ lệ 99,3% VKS đề ra 7.214 yêu cầu điều tra để làm rõ tội phạm, người phạm tội; Yêu cầu CQĐT khởi tố vụ án hình sự đối với 115 vụ án, yêu cầu khởi tố bị can đối với 78 trường họp, hủy bỏ quyết định khởi tố 13 bị can của CQĐT; hủy bỏ quyết định không khởi tố 2 vụ án của CQĐT và ra quyết định khởi tố 2 vụ án; không phê chuẩn 11 lệnh bắt khẩn cấp, 11 lệnh bắt tạm giam, 37 lệnh tạm giam, không phê chuẩn gia hạn tạm giữ 07 người.
Quán triệt nghiêm túc Chỉ thị số 04/2015 của Viện trưởng VKSND Tối cao về phòng chống oan sai trong hoạt động tố tụng, VKS hai cấp đã thực hiện việc hỏi cung đối với người bị tạm giữ trước khi ra quyết định phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can của CQĐT. Vì vậy, các quyết định phê chuẩn, không phê chuẩn của VKS đều có căn cứ, đúng pháp luật, không xảy ra trường hợp nào CQĐT, VKS phải đình chỉ điều tra bị can vì không phạm tội.
VKS hai cấp thụ lý kiểm sát điều tra 8.121 vụ/12.982 bị can (khởi tố mới 6.459 vụ/9.906 bị can), CQĐT giải quyết 6.598 vụ/10.646 bị can (đạt 81,2%, vượt 1,2% so với chỉ tiêu của ngành), trong đó chuyển VKS đề nghị truy tố 5.827 vụ/10.219 bị can. VKS đã giải quyết 5.496 vụ/9.339 bị can trên tổng số 5.869 vụ/10.129 bị can thụ lý thực hành quyền công tố, đạt tỷ lệ 93,6%, trong đó quyết định truy tố 5.459 vụ/9.279 bị can (đạt 99,3% số vụ đã giải quyết); thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm 5.518 vụ/9.301 bị cáo; kiểm sát xét xử phúc thẩm 704 vụ/958 bị cáo.
Tỷ lệ truy tố đúng thời hạn đạt 99,97%, truy tố bị can đúng tội đạt 99,98%. Về cơ bản, mức án Tòa tuyên đều phù hợp với quan điểm truy tố, đề nghị của VKS, không có vụ án nào VKS truy tố Tòa án xét xử tuyên bị cáo không phạm tội…
Năm 2017, VKS Nhân dân Hà Nội với sự đổi mới trong công tác quản lý chỉ đạo, điều hành, công tác tổ chức cán bộ đã hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác năm 2017. Phối hợp liên ngành giải quyết triệt để các vụ án thuộc diện Ban chỉ đạo TW theo dõi, chỉ đạo. Đặc biệt, không có trường họp nào CQĐT, VKS hai cấp phải đình chỉ điều tra vì không phạm tội; trong số 9.301 bị cáo đưa ra xét xử không có trường hợp nào HĐXX tuyên bị cáo không phạm tội...
