Theo nhiều nhà phân tích, bộ tài liệu sẽ là cơ sở xoáy sâu vào những phương cách thiếu minh bạch mà 1% những người giàu nhất thế giới sở hữu lượng tài sản bằng cả dân số toàn cầu còn lại. Đây cũng là cơ hội thể hiện bản lĩnh và uy tín của họ trong tâm bão. Hiện, Thủ tướng Iceland David Gunnlaugsson đang là nguyên thủ chịu sức ép từ chức nặng nề nhất bởi vụ rò rỉ Tài liệu Panama cho thấy vợ ông sở hữu một công ty bí mật ở nước ngoài với nhiều triệu bảng Anh. Tuy nhiên, ông Gunnlaugsson nhanh chóng khẳng định không làm gì vi phạm luật và không có ý định từ chức. Phát biểu tại Quốc hội, ông cho biết các tài sản đó đã được khai báo đầy đủ và đóng thuế tại Iceland.
Chính phủ Trung Quốc hiện chưa đưa ra tuyên bố chính thức về cáo buộc có thân nhân lãnh đạo nước này trong hồ sơ trên. Trong khi truyền thông nhà nước thì tránh đề cập đến Tài liệu Panama. Việc tìm kiếm thông tin trên mạng liên quan đến từ khóa “Panama” bị báo lỗi hoặc là dẫn đến những đường link không liên quan. Riêng tờ Hoàn cầu khẳng định, có thế lực mờ ám sau bộ tài liệu này. Từ trước tới nay, chính quyền Bắc Kinh thường “lờ tịt” khi bàn luận tới tài sản của lãnh đạo và nguyên thủ cùng gia đình họ. Năm 2012, các nhà điều tra của New York Times và Bloomberg News từng tiết lộ thương vụ kinh doanh của các thành viên gia đình Chủ tịch Tập Cận Bình.
Điện Kremlin cũng phản ứng mạnh trước thông tin người thân cận với Tổng thống Nga góp mặt trong danh sách với con số 2 tỷ USD. Phát biểu với báo giới tại Thủ đô Moscow ngày 4/4, người phát ngôn Điện Kremlin Dmity Peskov nhấn mạnh: "Tổng thống Putin, nước Nga và các cuộc bầu cử sắp tới là mục tiêu chính của một âm mưu nhằm gây bất ổn tình hình", rằng những cáo buộc kiểu trên không có gì mới mẻ, thiếu thông tin cụ thể và chỉ dựa trên phỏng đoán.
Dù vậy, việc sở hữu những tài khoản ở nước ngoài có phạm pháp hay không còn tùy thuộc mục đích, động cơ của hành vi. Newsweek đánh giá, việc công bố những tài liệu này là khởi đầu của một cơn bão lớn. Tuy nhiên, kết luận cuối cùng còn tùy thuộc vào quá trình điều tra và sự minh bạch của mỗi quốc gia. Những đất nước có hệ thống pháp lý cứng rắn sẽ lấy đây làm cơ hội xoáy sâu vào các giới chức tham nhũng, trong khi những quốc gia còn lại thì không hẳn. Nạn nhân nhãn tiền là những định chế tài chính phương Tây có mặt trong hồ sơ Panama với vai trò “trung gian” tiếp tay gửi tiền. Các “đại gia ngân hàng” như UBS và Credit Suisse trong nhiều năm qua đã phải dàn xếp nhiều cáo buộc trốn thuế với mức phạt kỷ lục. Việc dính líu tới Tài liệu Panama sẽ ảnh hưởng hơn nữa tới hoạt động của những nhà băng này.
Bộ tài liệu do hãng luật Mossack Fonseca công bố sẽ là tiền đề cho một loạt điều tra mang tính toàn cầu.
|