Đó là ý kiến của các chuyên gia kinh tế tại diễn đàn “DN Việt Nam hướng tới AEC”, do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 13/12.
AEC không phải là hiệp định thương mại mà là tiến trình hội nhập của cộng đồng ASEAN. Và thời điểm 1/1/2016 là khởi đầu để xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN. Ngoài ra, mức cắt giảm thuế quan, tự do hàng hóa và dịch vụ theo các quy định của AEC cao hơn nhiều so với các FTA mà Việt Nam tham gia, thậm chí cao hơn cả TPP. Điều đó cho thấy, AEC ra đời sẽ tạo cơ hội cho DN Việt Nam, nhất là DN vừa và nhỏ xuất khẩu hàng hóa, thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Quan trọng hơn cả, AEC cũng tạo cơ hội cho DN Việt Nam đầu tư sang các nước ASEAN. Số liệu của Bộ KH&ĐT cho thấy, tại thị trường Lào, các DN Việt Nam đầu tư 261 dự án với tổng số vốn đầu tư lên tới 5,22 tỷ USD, là quốc gia thuộc top đầu các nước có hoạt động đầu tư tại Lào.
Tuy nhiên, AEC cũng mang lại nhiều thách thức với Việt Nam. Song các chuyên gia kinh tế đều cho rằng, DN Việt Nam thời điểm 1/1/2016 sẽ không có gì thay đổi đáng kể so với hiện tại bởi đây vẫn là tiến trình thực hiện các cam kết theo lộ trình đặt ra. Ông Nguyễn Hồng Cường - Vụ trưởng ASEAN (Bộ Ngoại giao) cũng cho rằng, AEC đề ra mục tiêu tổng quát là, xây dựng ASEAN trở thành một cộng đồng gắn kết về chính trị, liên kết về kinh tế, có trách nhiệm về xã hội và hợp tác mở rộng với bên ngoài, hoạt động trên cơ sở pháp lý Hiến chương ASEAN. Điều đó cho thấy, mặc dù AEC có mức độ liên kết cao hơn Hiệp định, nhưng lại chưa chặt chẽ đến mức như EU và không phải là một tổ chức siêu quốc gia. Đây là một cộng đồng thống nhất trong đa dạng. Đồng tình với ý kiến này, TS Võ Trí Thành - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế T.Ư cho rằng: AEC là cơ hội lớn cho DN Việt Nam phát triển, qua đó đưa Việt Nam thỏi khỏi “bẫy” thu nhập trung bình, nếu không tận dụng được cơ hội lần này, Việt Nam sẽ mãi khác biệt với thế giới. TS Võ Trí Thành lo ngại không phải chúng ta không hiểu ASEAN là gì mà chúng ta hiểu theo cấp độ nào. Theo ông Thành, giống như người chơi cờ, ASEAN có 3 cấp độ, thứ nhất là biết luật chơi, biết cách đi của quân cờ; cấp độ thứ 2 là thế cờ, cách chơi cờ; cấp độ 3 là dự đoán được nước đi của ván cờ. “Ở Việt Nam hiện đa phần dừng lại ở cấp độ 1, rất ít người đạt được hiểu biết ở cấp độ thứ 3. Điều đó cho thấy nếu không biết tận dụng thì 5 - 7 năm nữa, Việt Nam sẽ mất đi rất nhiều lợi thế đang có như hiện nay” - TS Võ Trí Thành cảnh báo.
Toàn cảnh Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam hướng tới AEC
|