Băn khoăn khâu chấm giải

Theo Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm Vi Kiến Thành: "Việc cuộc thi quốc tế "VN - 13" chấm giải hoàn toàn trên máy, khiến tôi băn khoăn. Đồng ý với số lượng ảnh lớn (như cuộc thi VN-11 là gần 11.000 ảnh, chọn 500 ảnh triển lãm), cách chấm này vừa hiện đại, vừa đỡ tốn kém.

Tuy nhiên, nguyên tắc chấm giải là "so bó đũa chọn cột cờ", tức là phải có sự so sánh tương quan giữa các tác phẩm. Vậy thì, khi đã chọn được 500 ảnh trưng bày nên phóng ảnh trên giấy để chấm tiếp. Bởi nếu chiếu ảnh lần lượt trên máy, Ban giám khảo (BGK) sẽ không thể nắm bắt được hết ý nghĩa, màu sắc, ánh sáng, nội dung… của tác phẩm".

 

 

 

 

Đồng tình với quan điểm này, nghệ sĩ nhiếp ảnh Hoàng Việt Dã cho biết: "Năm ngoái, cách chấm bằng máy đã để lọt nhiều tác phẩm tốt. Phương pháp chấm ảnh đồng hiện, tức là phóng ảnh để tiện so sánh mới là tối ưu nhất".

Biết vậy, nhưng "VN - 13" có cái khó riêng. Như một thành viên Ban tổ chức bày tỏ, cuộc thi phải mời cả giám khảo quốc tế, trong Nam, ngoài Bắc chấm, thời gian chấm lại có hạn. Nếu chọn được 500 bức ảnh trưng bày, rồi chờ phóng ảnh thì sẽ mất nhiều thời gian, nên Ban tổ chức  khắc phục bằng cách, trước khi chấm một tuần, sẽ mã hóa và copy toàn bộ dữ liệu ảnh vào DVD, gửi đến nhà riêng cho từng giám khảo xem và nghiên cứu trước.

Sau khi đã chọn được bộ ảnh triển lãm, bộ phận kỹ thuật sẽ lọc toàn bộ những bức ảnh trùng nhau về đề tài vào một nhóm. Khi chấm, BGK có thể yêu cầu Ban tổ chức chuyển về bức trước hoặc sau trong cùng một nhóm, thậm chí xem đi xem lại nhiều lần. Cách này không khác gì chấm ảnh giấy vì trong 500 bức ảnh giấy, BGK cũng không thể cùng một lúc xem nhiều tác phẩm.

Ông Vũ Quốc Khánh, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam giải thích thêm: "Chủ trương của chúng tôi năm nay là chấm theo hình nón, tức là chấm nhiều vòng. Như vậy, giám khảo sẽ xem nhiều lần một tác phẩm và loại dần các tác phẩm kém hơn cho đến hình nón cao nhất.

Mặt khác, nếu phóng ảnh để chấm chưa chắc đã tốt, vì nhiều khi không đúng với ý đồ của tác giả. Do vậy, đã chấm trên máy thì chấm từ đầu tới cuối cùng". Tuy vậy, nhiều nghệ sĩ vẫn chưa hài lòng với những giải đáp này. Thậm chí, có người còn không loại trừ khả năng trong một tuần trước khi chấm, tác giả "nháy riêng" với giám khảo về tác phẩm của mình, liệu kết quả cuối cùng có còn công tâm?

Cuộc thi "Sắc màu các dân tộc Việt Nam" cũng "vướng" phải những băn khoăn. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Văn Thành thắc mắc: "Trong thể lệ có ghi: "Phản ánh đời sống sinh hoạt, lao động sản xuất, phong tục tập quán, truyền thống văn hóa, trang phục của các dân tộc, đặc biệt là các dân tộc thiểu số ở Việt Nam".

Vậy khi chấm giải, BGK có chú ý quá đến tiêu chí này mà xem nhẹ tính nghệ thuật của những tác phẩm chụp người Kinh hay người Hoa?". Lý giải điều này, ông Khánh cho biết, các cuộc thi nhiếp ảnh hàng năm đã có rất nhiều tác phẩm đẹp, xuất sắc về người Kinh.

 Do đó, trong khuôn khổ cuộc thi này, chúng tôi khuyến khích các tay máy chụp đồng bào dân tộc thiểu số để có đầy đủ ảnh về 54 dân tộc Việt Nam trưng bày triển lãm. Tất nhiên, khi chấm vẫn sẽ đặt chất lượng tác phẩm lên trên.Liên hệ với vụ lùm xùm về giải thưởng ở Liên hoan ảnh nghệ thuật Bắc Trung Bộ vừa qua, chợt nghĩ, nếu Ban tổ chức không có những điều chỉnh về phương pháp, tiêu chí chấm giải cho phù hợp, rất dễ dẫn đến những thắc mắc về giải thưởng sau này.