Báo chí Việt Nam tuyên truyền đạt hiệu quả những vấn đề lớn của đất nước

Thông tin đậm nét, có chiều sâu, đạt hiệu quả

Sáng 24/12, tại Hội trường TP Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị báo chí toàn quốc, tổng kết công tác năm 2022, triển khai nhiệm vụ năm 2023.

Đến dự và chỉ đạo hội nghị có Bí thư Trung ương Đảng - Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi; hơn 700 đại biểu là đại diện lãnh đạo: Văn phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương; cơ quan chủ quản báo chí; hội nhà báo các địa phương; cơ quan báo chí Trung ương và địa phương...

Tại hội nghị, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm đã thông qua báo cáo và tóm tắt đề dẫn. Theo đó, năm 2022, tình hình thế giới tiếp tục biến động nhanh, phức tạp, khó lường, khó dự báo. Trong nước, năm 2022 là năm thứ hai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, năm có ý nghĩa quan trọng tạo nền tảng thực hiện các mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII và nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp đề ra. Trong bối cảnh đó, bám sát sự chỉ đạo, lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, tình hình thực tiễn đất nước, công tác báo chí đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, nổi bật.

Cụ thể, trong năm 2022 thông tin trên báo chí thể hiện rõ nét hơn vai trò dẫn dắt, chủ động, kịp thời, đạt hiệu quả trong tuyên truyền về những vấn đề, sự kiện quan trọng của đất nước góp phần tạo sự đồng thuận xã hội. Đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII; nghị quyết, kết luận, quy định của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nhất là các nghị quyết, kết luận Hội nghị Trung ương lần thứ 5 và 6; nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển vùng trong cả nước; kế hoạch, chương trình hành động của Chính phủ, Quốc hội…

Thông tin, tuyên truyền đậm nét, có chiều sâu những chỉ đạo, điều hành của Quốc hội trong công tác lập pháp, giám sát, thực thi pháp luật; của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương về công tác phòng, chống dịch Covid-19; đẩy nhanh tốc độ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Thông tin về xây dựng Đảng, phòng chống tham nhũng, lãng phí; về kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng được tăng cường, có chiều sâu. Phân tích, nêu bật kết quả các hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đặc biệt là chuyến thăm chính thức nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Công tác thông tin, tuyên truyền về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch tiếp tục được duy trì với nhiều hình thức, nội dung thông tin phong phú, sắc nét. 

Nhiều cơ quan báo đổi mới công nghệ làm báo hiện đại

Các cơ quan chỉ đạo, cơ quan quản lý, xây dựng và đề xuất các cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ chế, tạo điều kiện cho cơ quan báo chí hoạt động, phát triển, đồng thời có những quy định về xử lý nghiêm những sai phạm trong hoạt động báo chí: Kế hoạch về tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý, chấn chỉnh hoạt động báo, tạp chí, trang thông thông tin điện tử, mạng xã hội trong giai đoạn hiện nay; ban hành tiêu chí nhận diện “báo hóa” tạp chí, “báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp, “báo hóa” mạng xã hội và biểu hiện “tư nhân hóa” báo chí…

Trong năm 2022, đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 32 lượt cơ quan báo chí, tổng số tiền phạt hơn 1,873 tỷ đồng, tước quyền sử dụng giấy phép trong thời hạn 3 tháng đối với 2 cơ quan báo chí, thu hồi thẻ nhà báo đối với 1 Tổng Biên tập báo.

Nhiều cơ quan báo chí đã đổi mới, tiếp cận công nghệ làm báo hiện đại đưa thông tin lên các hạ tầng, nền tảng truyền thông khác nhau để tăng khả năng tiếp cận cho người dân; thực hiện chuyển đổi số báo chí.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm cũng chỉ ra công tác báo chí vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Đó là việc nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật không còn phù hợp với thực tiễn thực hiện kéo dài, chưa theo kịp với tốc độ phát triển của xã hội. Vai trò của Hội Nhà báo các cấp vẫn còn hạn chế, chưa thực sự chủ động trong việc xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp, quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam. 

Vai trò, trách nhiệm của nhiều cơ quan chủ quản cơ quan báo chí còn hạn chế, đặc biệt đối với cơ quan chủ quản là các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp: buông lỏng trong quản lý; thiếu quan tâm lãnh chỉ đạo định hướng thông tin cũng như đầu tư cho hoạt động của cơ quan báo chí trực thuộc; không có biện pháp kiểm tra, giám sát, chấn chỉnh, xử lý khi cơ quan báo chí xảy ra vi phạm nghiêm trọng, kéo dài…

Một số cơ quan báo chí tỷ lệ giữa thông tin tích cực và thông tin về mặt trái chưa cân đối; tính định hướng, tính dẫn dắt của báo chí trong một số vụ việc, trường hợp cụ thể còn chậm, thiếu nhạy bén. Tình trạng báo hóa” tạp chí, các biểu hiệu “tư nhân hóa” báo chí vẫn chưa được khắc phục triệt để. Một số lãnh đạo cơ quan báo chí quản lý, điều hành, kiểm soát nội dung liên kết còn lỏng lẻo; vẫn còn thông tin giật gân, câu khách, không bảo đảm tính chính trị, tính định hướng, tính nhân văn. Việc quản lý văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, cộng tác viên còn lỏng lẻo dẫn đến tình trạng hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích, gây phiền hà, nhũng nhiễu doanh nghiệp, chính quyền tại địa phương…

Phát động tuyên truyền gương điển hình tiên tiến 2022-2025

Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm cũng chỉ ra nguyên nhân của những hạn chế, thiếu sót nêu trên.

Đó là kinh tế báo chí ngày càng khó khăn do ảnh hưởng chung của dịch Covid-19, xung đột vũ trang và cạnh tranh của các nền tảng xuyên biên giới. Đội ngũ cán bộ phân công phụ trách kinh tế của nhiều cơ quan báo chí còn hạn chế về năng lực quản lý báo chí cũng như quản trị tài chính.

Bên cạnh đó là sự phát triển của công nghệ, các nền tảng số diễn ra mạnh mẽ nhưng việc đầu tư cơ sở vật chất, khoa học kỹ thuật của cơ quan báo chí chưa theo kịp yêu cầu. Một số lãnh đạo cơ quan báo chí buông lỏng, phân cấp phân quyền duyệt tin, bài lên mạng internet cho cấp dưới một cách rộng rãi, thiếu chọn lọc…, dẫn đến nội dung đôi khi thiếu định hướng, phản cảm, không chính xác.

Cuối cùng, trình độ chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng tác nghiệp của một bộ phận người làm báo còn hạn chế, chưa theo kịp ứng dụng công nghệ vào quá trình tác nghiệp gắn với chuyển đổi số.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng nghe báo cáo kết quả công tác của Hội Nhà báo Việt Nam, nghe các tham luận của Thông tấn xã Việt Nam, Ban Tuyên giáo Thành ủy TP Hồ Chí Minh, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Nghệ An cùng một số cơ quan báo chí khác. Hội nghị cũng thống nhất nhận định, năm 2023 là năm bản lề trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII, đòi hỏi các cơ quan báo chí, đội ngũ người làm báo và các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí cần phát huy hơn nữa những kết quả đã đạt được trong năm 2022; triệt để khắc phục những tồn tại, hạn chế nhằm “xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại” như tinh thần văn kiện đại hội. 

Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông cũng phát động hưởng ứng tuyên truyền gương điển hình tiên tiến giai đoạn 2022 - 2025 theo Quyết định số 1256/QĐ-TTg, ngày 9/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ. Ban Tổ chức hội nghị cũng tặng bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương cho 32 tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác báo chí năm 2022.