Nguy cơ “Quốc hội treo” Kết quả kiểm phiếu sơ bộ sáng 3/7 cho thấy, Liên đảng Tự do - Quốc gia cầm quyền của Thủ tướng Malcolm Turnbull chỉ giành được 68 ghế tại Hạ viện, trong khi Công đảng đối lập do ông Bill Shorten đứng đầu giành được 70 ghế. Các ứng cử viên độc lập và các đảng khác đã chắc chắn giành 5 ghế, 7 ghế còn lại chỉ có thể xác định được sau khi quá trình kiểm phiếu hoàn tất. Để hội đủ đa số đứng ra thành lập Chính phủ mới, một đảng phải giành được ít nhất 76 trên tổng số 150 ghế tại Hạ viện Australia.
Giới phân tích cho rằng, Australia đang đối mặt với nguy cơ có một “Quốc hội treo”, tức là không có đảng nào trong số các đảng dẫn đầu sau cuộc bầu cử có thể liên minh với các đảng hoặc ứng cử viên độc lập để giành số ghế đa số và thành lập Chính phủ mới. Kết quả này đã đẩy liên đảng Tự do – Quốc gia cầm quyền của Thủ tướng Malcolm Turnbull vào vị thế bấp bênh, cần liên minh thêm với các đảng độc lập hoặc thiểu số để hình thành chính quyền. Bất chấp ông Turnbull khẳng định “hoàn toàn tự tin” để duy trì quyền lực của đảng Tự do trong nhiệm kỳ 3 năm tới. Một cánh cửa cũng mở ra cho Công đảng đối lập có thể giành hỗ trợ từ các đảng nhỏ hơn để tự hình thành chính phủ. Kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử sẽ được công bố sớm nhất là vào đầu tuần sau, do phải tới ngày mai (5/7), Ủy ban bầu cử Australia mới nối lại việc kiểm các phiếu qua đường bưu điện. Trước đó, lãnh đạo Công đảng Bill Shorten đã tuyên bố với những người ủng hộ tại Melbourne rằng đảng của ông đã "trở lại" sau 3 năm làm phe đối lập. Ngay trước cuộc bầu cử, giới phân tích đã nhận định mục tiêu của liên minh cầm quyền duy trì 90 ghế tại Hạ viện là khá khó khăn, do các cử tri có xu hướng ủng hộ các đảng nhỏ và những ứng cử viên độc lập. Ván bài của ông Turnbull Cuộc bầu cử điểm thêm một dấu mốc vào chính trường hỗn loạn của Australia. Việc thay liền 4 Thủ tướng trong vòng 2 năm khiến nhiều người e ngại quốc gia này đối diện với sự thiếu ổn định trong đường lối phát triển. Tháng 6/2013, bà Julia Gillard bị Kevin Rudd -thành viên trong Công đảng giành ghế Thủ tướng. Trước đó, năm 2010, chính bà Gillard đã loại ông Rudd trong cuộc bỏ phiếu tương tự. Vị trí lãnh đạo đảng Tự do của ông Turnbull vì cuộc bầu cử hôm 3/7 cũng thêm phần sóng gió. Không loại trừ kịch bản Australia sẽ phải thay Thủ tướng lần thứ 5 chỉ trong vòng 3 năm qua. Việc liên minh với các nhóm đảng độc lập còn lại cũng là ý tưởng rủi ro. Bởi đảng Xanh và các ứng viên độc lập duy trì tư tưởng chống người Hồi giáo và người nhập cư, đồng thời khăng khăng giữ các chế độ bảo hộ kinh tế; trái ngược với nhiều quyết sách của ông Turnbull. Giới phân tích cho rằng, Thủ tướng Turnbull đã mạo hiểm với quyết định đề nghị giải tán cả hai viện Quốc hội để bầu cử trước thời hạn trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ của cử tri đối với Liên đảng giảm sút nghiêm trọng đến mức gần như ngang bằng với Công đảng. Ông Turnbull liệu có chấp nhận thêm rủi ro và thắng trong ván bài này? Tính tới nay, Thủ tướng Turnbull giành tỷ lệ tín nhiệm cao nhất trong số các lãnh đạo Australia từ trước tới nay. Tuy nhiên, điều này cũng không giúp ông củng cố vị thế trong đảng cầm quyền theo trường phái bảo thủ bởi tư tưởng cởi mở về biến đổi khí hậu và hôn nhân đồng tính của ông.
Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull. |