Hệ lụy khôn lường
Trước đó, ngày 13/9, Báo Kinh tế & Đô thị có đăng bài “Hà Nội: Công ty TNHH Mỹ Bảo bán xăng lẫn nước cho người dân?”. Cụ thể, vào trưa ngày 12/9, xe ô tô của Ban chỉ huy Quân sự huyện Thanh Oai không nổ được máy sau khi đổ xăng tại cửa hàng xăng dầu Mỹ Bảo 1 (thuộc Công ty TNHH Mỹ Bảo), tại xã Bình Minh, huyện Thanh Oai. Do nghi ngờ trong xăng E5-Ron92 vừa đổ của cây xăng Mỹ Bảo 1 có lẫn tạp chất là nước, ảnh hưởng đến động cơ của xe nên cán bộ Ban Chỉ huy Quân sự huyện Thanh Oai đã điện báo Công an huyện Thanh Oai để nắm tình hình và xác minh.
Lượng xăng E5-Ron 92 của Công ty TNHH Mỹ Bảo được hút ra từ bình xăng xe ô tô của Ban Chỉ huy Quân sự huyện Thanh Oai.
Ngay sau đó, chiếc xe được cứu hộ, kiểm tra tại điểm bảo dưỡng của hãng (Công ty Toyota Hà Đông). Quá trình kiểm tra xe và hút xăng trong bình đã xác định kết quả có nước lẫn trong xăng, xăng có nhiều tạp chất và có màu đỏ. Sau khi kiểm tra xong, xe đã được di chuyển về trụ sở và đã được Ban chỉ huy quân sự huyện niêm phong tại đây, chờ kết luận kiểm tra của lực lượng chức năng.
Thượng tá Trần Minh Tú – Chính trị viên Ban Chỉ huy Quân sự huyện Thanh Oai cho biết: sau khi tiến hành tháo bình xăng, đổ hết xăng trong bình ra ngoài, kỹ thuật viên và cố vấn viên dịch vụ của hãng Toyota đã xác định rõ nguyên nhân khiến xe không thể nổ máy là do xăng có lẫn nước, tạp chất. Do xăng nhẹ hơn nước nên khi đổ dung dịch vào một chiếc khay, rõ ràng bằng mắt thường nhìn thấy xăng phía trên còn nước nằm dưới và có màu khác thường. Tiếp đó, xe được tiến hành xúc rửa bình xăng, vệ sinh họng hút điện, vệ sinh buồng đốt, thông xúc kim phun, thay lọc xăng… với tổng chi phí gần 5 triệu đồng.
“Đây là sự cố nghiêm trọng, gây ảnh hưởng tới tài sản và công việc chung của huyện nhất là trong thời điểm đơn vị thực hiện nhiệm vụ phòng, chống mưa bão, ngập lụt trên địa bàn. Do đó, cơ quan chức năng cần khẩn trương xác minh điều tra làm rõ hành vi vi phạm của doanh nghiệp để có hướng xử lý theo quy định của pháp luật” – Thượng tá Trần Minh Tú cho hay.
Lượng xăng E5-Ron 92 của Công ty TNHH Mỹ Bảo được hút ra từ bình xăng xe ô tô của Ban Chỉ huy Quân sự huyện Thanh Oai có dấu hiệu lẫn nước, tạp chất, màu khác thường.
Theo nhận định của chuyên gia, khi ô tô, xe máy đổ phải xăng kém chất lượng thì dẫn đến hiện tượng khó khởi động xe, chết máy tại chỗ hoặc chết máy trong quá trình xe chạy, giảm công suất hoạt động. Xăng kém chất lượng không đảm bảo các thành phần hoá học, không đảm bảo trị số Octan của nhiên liệu (trị số Octan đặc trưng cho tính chống kích nổ của nhiên liệu, để đảm bảo xăng được đốt cháy hoàn toàn trong buồng đốt của động cơ mà không gây kích nổ) dẫn đến giảm chất lượng quá trình đốt cháy, ảnh hưởng tới đặc tính kỹ thuật của động cơ.
Doanh nghiệp bán xăng lẫn nước phải chịu trách nhiệm gì?
Trao đổi với PV Báo Kinh tế & Đô thị về vụ việc này, Luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng: xăng dầu là loại hàng hóa đặc biệt, có sự quản lý chặt chẽ của Nhà nước để đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ, đảm bảo sự vận hành của các hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội. Việc xăng lẫn nước bị bơm vào phương tiện giao thông là sự cố nguy hiểm, có thể dẫn tới chết máy, hỏng hóc, tai nạn hay các thiệt hại khác đối với chủ phương tiện. Do đó, cần làm rõ nguyên nhân dẫn tới sự cố này.
Dưới góc độ pháp lý, trước tiên, chủ cửa hàng sẽ có trách nhiệm bồi thường cho những khách hàng bị thiệt hại. Theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015, trong mối quan hệ mua bán hàng hóa, bên nào có lỗi gây thiệt hại cho bên kia thì phải bồi thường theo quy định. Trường hợp khách hàng nhận được xăng pha nước thì giao dịch đó được xác định là giao dịch hàng không đúng chất lượng.
Điều 445 Bộ luật Dân sự 2015 quy định bên bán có trách nhiệm bảo đảm giá trị sử dụng hoặc các đặc tính của vật mua bán. Nếu sau khi mua mà bên mua phát hiện "khuyết tật" của sản phẩm thì phải báo ngay cho bên bán và có quyền yêu cầu bên bán sửa chữa, đổi vật có "khuyết tật" lấy vật khác, giảm giá và bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Ngoài ra, Điều 439 Bộ luật này cũng quy định bên bán có trách nhiệm giao tài sản đúng chủng loại cho bên mua. Trường hợp giao tài sản không đúng chủng loại, bên mua có quyền yêu cầu bên bán giao lại tài sản đúng chủng loại và bồi thường thiệt hại xảy ra.
Như vậy, do phía cây xăng đã không đảm bảo chất lượng sản phẩm và bán sản phẩm không đúng chủng loại theo yêu cầu của khách hàng, họ có trách nhiệm bồi thường thiệt hại xảy ra đối với chủ các phương tiện. Chủ cây xăng có thể bị xử phạt hành chính về hành vi Vi phạm quy định về điều kiện cửa hàng bán lẻ xăng dầu theo Điều 14, Nghị định 99/2020/NĐ-CP của Chính phủ.
Dưới góc độ hình sự, trường hợp có căn cứ xác định việc xăng bị lẫn nước là do hành vi có chủ ý của lãnh đạo hoặc nhân viên cây xăng, cơ quan chức năng có thể khởi tố vụ án hình sự về tội sản xuất, mua bán hàng giả hoặc tội lừa dối khách hàng, tùy thuộc từng hành vi, hậu quả cụ thể.
Cần thanh tra toàn diện về việc quản lý chất lượng xăng dầu của doanh nghiệp
Sau 1 tuần đoàn kiểm tra liên ngành do Đội Quản lý thị trường số 11 (Cục Quản lý thị trường Hà Nội) chủ trì tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong sản xuất kinh doanh hàng hóa của Công ty TNHH Mỹ Bảo (ngày 12/9) đến nay cơ quan chức năng vẫn chưa công bố kết quả; trong đó bao gồm kết quả kiểm định chất lượng xăng của doanh nghiệp này.
Như thông tin Báo Kinh tế & Đô thị phản ánh trước đó, mặc dù chủ doanh nghiệp là bà Nguyễn Thị Nghiêm - Giám đốc Công ty TNHH Mỹ Bảo thừa nhận là có hiện tượng nước lẫn xăng do ảnh hưởng của mưa lớn nên nước ở ngoài tràn vào bể chứa xăng E5-Ron 92 của cửa hàng xăng dầu Mỹ Bảo 1. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà thời điểm kiểm tra, thanh tra Sở Khoa học & Công nghệ Hà Nội và cán bộ Đội Quản lý thị trường số 11 chỉ lấy mẫu xăng E5-Ron 92 tại vòi cấp phát xăng bơm từ trụ xăng để đi kiểm nghiệm chất lượng, mà không lấy mẫu xăng tại bể chứa xăng E5-Ron 92. Phương pháp kiểm tra như vậy khiến cho người tiêu dùng và dư luận đặt ra hoài nghi về sự thiếu khách quan, minh bạch trong hoạt động kiểm tra.
Đáng chú ý, Công ty TNHH Mỹ Bảo có biểu hiện vi phạm quy định quản lý chất lượng xăng dầu tại cửa hàng bán lẻ xăng dầu (Điều 21, Thông tư 15/2015/TT-BKHCN của Bộ Khoa học & Công nghệ về quản lý đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu). Thực tế, Công ty TNHH Mỹ Bảo đã không thực hiện quy trình kiểm soát hệ thống bể chứa xăng dầu để duy trì chất lượng; bảo đảm hệ thống bể chứa xăng dầu không bị rò rỉ nên mới dẫn đến việc nước bên ngoài tràn vào bể chứa xăng, làm giảm chất lượng xăng bán cho người tiêu dùng.
Do đó, đề nghị thanh tra Sở Khoa học & Công nghệ Hà Nội vào cuộc kiểm tra Công ty TNHH Mỹ Bảo về nội dung nêu trên. Cùng với đó, thanh tra Sở Khoa học & Công nghệ cũng cần tiến hành kiểm tra việc thực hiện lấy mẫu, niêm phong, lưu mẫu khi nhập xăng; việc lưu hồ sơ chất lượng theo quy định đối với từng loại xăng dầu khi nhập; hồ sơ kiểm soát hệ thống bể chứa xăng dầu… của doanh nghiệp này.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cần xem xét quá trình thiết kế, vận hành, sử dụng các bể chứa của Công ty TNHH Mỹ Bảo được thực hiện như thế nào để xác định rõ vi phạm của cá nhân, tổ chức và xem xét trách nhiệm pháp lý.
Có thể khẳng định việc doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu bán xăng dầu kém chất lượng không chỉ xâm phạm quyền lợi của người tiêu dùng, khiến dự luận bức xúc mà còn gây ảnh hưởng không nhỏ đến doanh nghiệp làm ăn chân chính; nghiêm trọng hơn là gây thiệt hại kinh tế và thất thu ngân sách Nhà nước.
Do đó, lực lượng Quản lý thị trường cần tăng cường kiểm tra đột xuất các đơn vị kinh doanh xăng dầu nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm hoặc theo phản ánh của người dân; xử lý nghiêm khắc mọi hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật; kiến nghị các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền thu hồi giấy phép theo quy định; giám sát chặt chẽ hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu căn cứ quy định của pháp luật và bản cam kết của doanh nghiệp.
Báo Kinh tế & Đô thị sẽ tiếp tục phản ánh thông tin vụ việc.
