Trả lời câu hỏi của đại biểu Phạm Đình Cúc (Bà Rịa - Vũng Tàu) về việc vừa qua, giao kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Nhà nước hàng năm chậm, dẫn đến việc giải ngân chậm, giảm hiệu quả nguồn vốn nguyên nhân và trách nhiệm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) về vấn đề này.
Bộ trưởng cho biết, thực trạng hiện nay, nhu cầu của các bộ ngành địa phương về vốn là rất lớn. Trong khi đó, khả năng thu xếp, co kéo, điều chỉnh các phương án khác nhau còn chậm so với thực tế. Vô hình trung dẫn đến việc giao vốn chậm, làm ảnh hưởng đến việc giải ngân, hiệu quả của dự án. Bộ trưởng cũng cho biết trong thời gian trước đây, hệ thống quản lý pháp luật, hiệu quả đầu tư công chưa đảm bảo. Việc đầu tư dàn trải dẫn đến nợ đọng trong xây dựng cơ bản. Một số dự án được phê duyệt vượt quá khả năng thu xếp vốn tới 3 lần. Đó là thực tế trong thời gian vừa qua.
|
| Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng |
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết việc giao vốn hàng năm đã được quy định trong Luật Đầu tư công. Và năm nay cũng là năm đầu tiên thực hiện luật này. Việc kiểm soát dự án, quy trình thiết kế, đầu thầu chặt chẽ hơn, nhiều cơ quan tham gia hơn, thủ tục phúc tạp hơn. Nhưng thực hiện các thủ tục mới, nhiều địa phương, bộ ngành còn lúng túng ban đầu. Việc hướng dẫn của các bộ ngành cũng còn chậm, còn nhiều cách hiểu khác nhau trong các quy định của luật. “Tuy vậy trách nhiệm của Bộ còn nể nang khi thấy nhu cầu của các địa phương lớn nhưng khả năng bố trí vốn còn chưa phù hợp nên các phương án còn lặp đi lặp lại, điều chỉnh đi điều chỉnh lại nên chưa thực hiên nghiêm túc, còn nể nang khi chia sẻ khó khăn với các bộ ngành địa phương nhiều hơn”, Bộ trưởng nhận trách nhiệm.
“Trách nhiệm của riêng Bộ là chưa cương quyết, còn nể nang trong việc cân đối vốn với các địa phương, bộ ngành, chưa thực hiện nghiêm túc Luật Đầu tư công” nói.
Về giải pháp khắc phục, Bộ trưởng cho biết có 4 hướng giải quyết, đó là tiếp tục triển khai đồng bộ chủ trương định hướng về tái cơ cấu đầu tư; thứ hai, các cấp các ngành phải hiện nghiêm túc Luật đầu tư công từ khâu chọn lọc dự án đến thẩm định, phê duyệt và đến các thủ tục trình tự phải thực hiện nghiêm túc. Hiện nay các tiêu chuẩn về xây dựng một số ngành chưa được xây dựng nên tổng mức đầu tư xây dựng chưa sát với thực tế. Thứ ba là nâng cao chất lượng công tác quy hoạch; thứ tư là tăng cường công tác kiểm toán, kiểm tra thanh tra và giám sát tất cả các khâu để đảm bảo đúng các quy định lựa chọn đầu tư cũng như bố trí vốn phù hợp với tình hình thực tiễn kinh tế cũng như khả năng thu xếp vốn của từng dự án.
Trước đó, báo cáo trả lời chất vấn của Quốc hội, Bộ KH&ĐT đã “nhận diện” 3 lãng phí trong đầu tư công. Đó là lãng phí từ khâu phê duyệt dự án , lãng phí trong khâu bố trí vốn và thực hiện dự án; và lãng phí ngay từ khâu thiết kế, xây dựng chính sách, chương trình. rong khi đó, lãng phí tại khâu phê duyệt dự án chủ yếu xuất phát từ quyết định chủ trương đầu tư không phù hợp với mục tiêu và yêu cầu phát triển ngành, lĩnh vực, địa phương, do quy trình quyết định chủ trương đầu tư, thẩm định chủ trương không chặt chẽ... Điều này dẫn tới dự án không hiệu quả, hoặc “đắp chiếu để đấy”, không phát huy tác dụng, lãng phí phần vốn đã được đầu tư...
Cũng tại phiên chất vấn, trả lời câu hỏi của đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) xung quanh vốn đầu tư nước ngoài (FDI), Bộ trưởng khẳng định, đến nay sau 30 năm, vai trò đóng góp của nhà đầu tư nước ngoài trong nền kinh tế cũng rất rõ đó là về vốn đầu tư, thị trường, đóng góp ngân sách, về lao động, xuất khẩu… thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Tuy nhiên, vẫn còn những mục tiêu của ta còn chưa đạt được đó là 1 số dự án công nghệ còn chưa tốt không phải là công nghệ cao, chuyển giá, một số dự án trong lĩnh vực công nghiệp nặng về gia công, 1 số dự án còn gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên không phải vì hạn chế này mà chúng ta không tiếp tục khuyến khích đầu tư nước ngoài. sắp tới đây khi đầu tư nhà nước còn hạn hẹp khó khăn thì chúng ta vẫn phải dựa vào đầu tư của nước ngoài, tư nhân, đầu tư xã hội… Nói vậy để thấy chính sách của chúng ta tới đây vẫn phải thu hút đầu tư nước ngoài nhưng hướng đến công nghệ cao, công nghệ mới thân thiện với môi trường…
Sáng 15/6, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng tiếp tục trả lời chất vấn của đại biểu.
