Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 12/2 tuyên bố "không vui" với một thỏa thuận an ninh biên giới được thống nhất bởi các nhà đàm phán từ Đảng Dân chủ và Cộng hòa tối ngày 11/2 (giờ Washington), khi cho rằng nó đã không đáp ứng yêu cầu của ông về việc xây dựng một bức tường tại biên giới với Mexico.
Thực tế, thỏa thuận mới chỉ mang lại 1,375 tỷ USD cho một hàng rào biên giới, quá nhỏ so với khoản 5,7 tỷ USD mà ông Trump đã yêu cầu ngay từ ban đầu. Nó thậm chí còn giảm khoảng 1,6 tỷ USD so với gói đưa ra tại Thượng viện hồi năm ngoái.
Phát biểu trong cuộc họp nội các tại Nhà Trắng, ông Trump cho biết vẫn đang nghiên cứu các chi tiết của thỏa thuận mới. Thay vì việc nói sẽ từ chối thỏa thuận như những lần trước đây, Tổng thống Mỹ tiết lộ rằng ông sẵn sàng triển khai các cơ chế khác để đáp ứng khoản phí tài trợ cho rào cản nơi biên giới.
CNN dẫn lời một quan chức Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Trump có khả năng vẫn ký vào thỏa thuận mới để tránh việc tái đóng cửa Chính phủ vào thứ 2 tuần tới, nhưng các trợ lý cảnh báo rằng đó chưa phải là kết thúc.
Việc ông chủ Nhà Trắng có thể sử dụng phương án nào dựa trên quyền hành pháp của một Tổng thống để tìm kiếm khoản tiền cho bức tường biên giới đang là chủ đề được tranh luận trong nhiều tuần qua tại Mỹ. Mỗi tùy chọn có thể mang lại những khoản tiền khác nhau và ngay cả khi các nhà lập pháp khúc mắc về các chi tiết trong bản thỏa thuận của họ, Nhà Trắng được cho là đã lên kế hoạch đằng sau hậu trường để đảm bảo cho các khoản tiền đơn phương. Đây cũng là một phần lý do tại sao chính quyền Trump không hề tỏ ra bối rối vào cuối tuần qua khi các cuộc đàm phán được cho là đã đi vào bế tắc.
Dựa trên báo cáo mới nhất của mình, CNN nêu ra 4 lựa chọn đơn phương từ Tổng thống có thể xảy ra sắp tới:
- Sử dụng quỹ đầu tư kho bạc: Ước tính thu được 680 triệu USD; Tổng thống không cần tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia; sau khi Văn phòng Quản lý và Ngân sách xem xét yêu cầu, Bộ Tài chính và Bộ An ninh Nội địa sẽ thông báo cho Quốc hội và các khoản tiền sẽ đến sau 15 ngày.
- Chuyển hướng một số quỹ của Lầu Năm Góc: Ước tính thu được 2 tỷ USD; Tổng thống không cần tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia; Bộ An ninh Nội địa phải từ bỏ các quỹ chống ma túy để xây dựng hàng rào - được cho là nhằm ngăn chặn buôn lậu ma túy.
- Sử dụng các quỹ xây dựng quân sự: Ước tính thu được 3,6 tỷ USD; Tổng thống phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia; Yêu cầu sử dụng quân đội và việc bảo vệ biên giới trở thành một nhiệm vụ của Bộ Quốc phòng.
- Sử dụng quỹ công trình dân sự của quân đội: Ước tính thu được 3 tỷ USD; Tổng thống phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia; Có thể dừng hoặc trì hoãn các dự án công trình dân sự của Quân đội thường để sửa chữa cơ sở hạ tầng bị thiệt hại do thiên tai.
