Theo số liệu lưu trữ của Sở NN&PTNT Hà Nội, 5 vụ Xuân (từ 2014 đến 2018), qua các đợt xả nước hồ chứa thủy điện, mực nước sông Hồng có nhiều đợt không đảm bảo để vận hành trạm bơm đầu mối này. Trong khi hoạt động của trạm bơm dã chiến cũng rất khó khăn. Đơn cử như vụ Xuân năm 2018, trong 15 ngày của 3 đợt xả, có đến 70% tổng thời gian, mực nước sông Hồng không đạt mức thấp nhất +2,2m để có thể vận hành hệ thống dã chiến.
|
Công nhân vận hành Trạm bơm Phù Sa lấy nước gieo cấy vụ Xuân năm 2018. |
Nhưng đáng lo ngại hơn khi dự báo mới đây được Tổng cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT) đưa ra cho thấy, vụ Xuân của những năm tiếp theo, mực nước sông Hồng tại Trạm bơm Phù Sa nhiều khả năng chỉ đạt mức tối đa +4,0m trong các đợt xả hồ chứa của Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Trong khi, điều kiện để có thể vận hành được một trong bốn tổ máy của trạm bơm đầu mối, mực nước sông Hồng cần đạt tối thiểu +4,7m. Điều này cũng đồng nghĩa trong những năm tới, Trạm bơm Phù Sa không thể hoạt động được. Việc vận hành 21 tổ máy của trạm bơm dã chiến cũng sẽ rất khó khăn.
Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư phát triển thủy lợi sông Tích Đặng Tuấn Hùng cho biết, Trạm bơm Phù Sa có nhiệm vụ cung cấp nước tưới cho 6.418ha diện tích canh tác vụ Xuân hàng năm thuộc 3 huyện: Phúc Thọ, Thạch Thất, Quốc Oai và thị xã Sơn Tây. Việc hệ thống không thể vận hành hết công suất trong giai đoạn lấy nước vừa qua khiến nhiều diện tích canh tác thuộc các địa phương nêu trên hiện vẫn đang bị thiếu hụt nguồn nước khá nghiêm trọng. Để bảo đảm công tác lấy nước trong bối cảnh mực nước sông Hồng biến đổi phức tạp, theo ông Hùng, việc thay thế, lắp đặt các loại máy bơm có các thông số kỹ thuật đảm bảo vận hành được ở mực nước từ +2,0m trở lên là một giải pháp cần được bàn thảo, tính toán. Liên quan tới giải pháp được đề cập, Sở NN&PTNT Hà Nội cũng đã cân nhắc, có Công văn số 401/SNN-TL thống nhất đề xuất UBND TP bố trí kinh phí gần 15 tỷ đồng để đầu tư bổ sung 32 tổ máy và nâng cấp hệ thống điện bảo đảm vận hành cho Trạm bơm Phù Sa.
Thực tế, nhiều năm gần đây, Hà Nội luôn là một trong hai địa phương (cùng với Bắc Ninh) gặp khó khăn lớn nhất trong việc lấy nước gieo cấy vụ Xuân. Do đó, việc nâng cấp những hệ tưới trọng điểm là giải pháp cấp thiết, rất cần được TP quan tâm. Điều này sẽ có ý nghĩa lớn trong bảo đảm an toàn nguồn nước cho mục tiêu phát triển nhanh và bền vững ngành nông nghiệp của Thủ đô trong giai đoạn tới.