Chống khủng bố - cuộc chiến không dễ dàng

09:45 17/06/2015

Chia sẻ

Kinhtedothi - Thông tin một loạt thủ lĩnh cấp cao của tổ chức khủng bố al-Qaeda tại Bán đảo Ả Rập (AQAP) và Libya bị tiêu diệt cho thấy bước tiến mới trong cuộc chiến chống lại chủ nghĩa khủng bố do Mỹ và liên quân quốc tế thực hiện.

Thủ lĩnh số một của AQAP Al-Wuhayshi vừa mới bị tiêu diệt.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đặt ra trong mục tiêu “chặt đứt” toàn bộ những chân rết của các nhóm khủng bố trên toàn cầu.

Mẻ lưới lớn

Sau vài ngày im lặng, đại diện của lực lượng al-Qaeda mới chính thức xác nhận thủ lĩnh hàng đầu của tổ chức này trên Bán đảo Arab (AQAP) Nasir al-Wuhayshi đã bị chết trong cuộc không kích do Mỹ thực hiện cuối tuần qua. Trước đó, giới chức quân đội Mỹ cho biết, al-Wuhayshi – thủ lĩnh số một của AQAP và là thủ lĩnh số hai trên phạm vi toàn cầu của mạng lưới al-Qaeda đã bị tiêu diệt trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái tại tỉnh Hadramout thuộc Đông Nam Yemen.

Dù sinh sau đẻ muộn nhưng chỉ một năm sau thời điểm ra đời (tháng 1/2009), AQAP đã bị Chính phủ Mỹ đưa vào danh sách các tổ chức khủng bố do đã gây ra nhiều vụ tấn công gây thiệt hại nghiêm trọng cho các cơ quan nhà nước của nước sở tại, các lợi ích của Mỹ và nhiều nước khác. Thậm chí, AQAP còn âm mưu thực hiện các vụ tấn công những mục tiêu bên trong nước Mỹ nên không ngạc nhiên khi chính quyền Washington đã treo thưởng 10 triệu USD cho nguồn tin về al-Wuhayshi và 5 triệu USD cho nguồn tin về 7 thủ lĩnh còn lại của AQAP.

Trước đó, đại diện Lầu Năm Góc đã khẳng định, Mokhtar Belmokhtar có biệt danh là Quý ngài Malboro - lãnh đạo cao cấp của tổ chức khủng bố al-Qaeda đã bị tiêu diệt trong cuộc không kích ở Libya đêm 14/6. Bắt đầu các hoạt động cực đoan ở Afghanistan từ năm 1991 và sau nhiều lần thay đổi căn cứ hoạt động, Belmokhtar đã nổi lên như một nhân vật cấp cao của al-Qaeda khi chỉ huy cuộc tấn công vào một nhà máy khí đốt ở Algeria hồi tháng 1/2013, bắt giữ hơn 800 con tin và hành quyết 39 người. Trong một thập kỷ qua, Quý ngài Malboro đã bị tuyên 2 án tử hình ở các tòa án khác nhau của Algeria và cái giá mà Bộ Ngoại giao Mỹ trả cho người “lấy được đầu” của tên này lên tới 5 triệu USD.

Nguy cơ sa lầy

Mẻ lưới lớn mà quân đội Mỹ vừa “cất” được khi tiêu diệt gọn 2 thủ lĩnh hàng đầu của al-Qaeda chỉ trong vòng vài ngày cho thấy, tổ chức này không còn mạnh như trước và cuộc chiến chống lại lực lượng khủng bố này được Mỹ phát động kể từ tháng 9/2001 đến nay đã gần đi đến hồi kết. Tuy nhiên, chiến tích này không phản ánh được một cách thực chất cuộc chiến chống lại chủ nghĩa khủng bố, bởi bản đồ ảnh hưởng và sức mạnh của các nhóm cực đoan đã được viết lại với sự ra đời của lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

Kể từ khi trùm khủng bố Osama bin Laden bị tiêu diệt năm 2011, al-Qaeda rơi vào tình trạng “rã đám” và hàng ngàn chiến binh thiện chiến của tổ chức này đã rời bỏ chiến địa truyền thống là Afghanistan, Pakistan và đổ xô đến các chiến trường mới ở Syria và Iraq. Sau khi IS tuyên bố thành lập hồi tháng 4/2013, hầu hết chiến binh cũ của al-Qaeda đã gia nhập IS khiến sức mạnh thực sự của al-Qaeda bị suy giảm nghiêm trọng. Trong quá trình phô trương thanh thế, IS vừa thu nạp vừa thanh trừng các nhóm chiến binh không quy phục. Điển hình như vụ 10 chiến binh Taliban bị IS chặt đầu hay các lãnh đạo cao cấp của al-Qaeda bị giết chết ở miền đông Lybia hồi đầu tháng bởi những tay súng giấu mặt.

Tất nhiên, trong cuộc chiến huynh đệ tương tàn giữa các nhóm khủng bố, Mỹ đang trở thành bên được lợi nhiều nhất nhưng cuộc chiến này cho thấy, liên quân quốc tế đang phải đối mặt với một đối thủ mạnh hơn, tàn bạo hơn là IS. Chính hai thủ lĩnh tinh thần của al-Wuhayshi là Abu Qatada và Abu Muhammad al-Maqdisi Qatada từng thừa nhận IS vượt trội hơn al-Qaeda về mọi mặt như khả năng tài chính, trong cuộc chiến tuyên truyền cũng như khả năng chiến đấu trên thực địa. Diễn biến trên chiến địa, trên không gian mạng với IS và cuộc chiến hao người tốn với al-Qaeda kéo dài suốt hơn 10 năm qua cho thấy, Mỹ và lực lượng đồng minh sẽ phải trả một cái giá rất đắt để làm suy yếu và tiêu diệt IS.