Học sinh không có thời gian chơi
Theo GS. Đỗ Đức Thái - Tổng Chủ biên chương trình môn Toán, Chương trình GDPTM là chuyển đổi từ cách tiếp cận nội dung sang cách tiếp cận năng lực. Tuy nhiên, bộ sách giáo khoa môn Toán hiện nay được viết cho giáo viên dạy trên lớp, không phải là bộ tài liệu để HS tự học, mối liên hệ với thực tiễn không nhiều. Cùng với đó là chính sách trong quản lý giáo dục đặt nặng thi cử, đánh giá khiến dư luận bức xúc. Điều ông Thái cảm nhận được khi trao đổi với các giáo viên trường chuyên là phải cố gắng có HS giỏi bằng mọi cách, kể cả từ một kỳ thi tưởng như “vô thưởng vô phạt” như Violympic.
“Tôi hy vọng lần đổi mới này, HS sẽ không còn phải học theo cách như hiện nay. Con tôi là một ví dụ. Cháu học lớp 9, mỗi tuần có 2 phiếu bài tập Toán, ngày nào cũng học đến 12 giờ đêm, mặc dù tôi không gây áp lực. Cháu luôn mong có thêm thời gian để ngủ, đi xem phim… Chương trình học và cả guồng máy hiện đang nghiền nát những ước mơ đó của HS” – GS. Đỗ Đức Thái nhấn mạnh.
Thanh lọc giáo viên yếu kém
Khảo sát của chuyên gia cho thấy, trong 15.000 câu hỏi về Chương trình GDPTM trên các mạng xã hội, vấn đề quan tâm, lo lắng nhất là 3 yếu tố: Giáo viên có thay đổi không? Cơ sở vật chất bảo đảm không? Chính sách quản lý, thi cử có thay đổi không? Chính vì vậy, các chuyên gia cho rằng, trước hết phải bắt đầu từ giáo viên.
Bà Nguyễn Thị Nhiếp - Hiệu trưởng Trường THPT Yên Hòa (quận Cầu Giấy) nhận định, vấn đề mấu chốt chính là đội ngũ giáo viên, không ai có thể thay thế được. Vì thế, “cần có chính sách để tạo động lực đối với giáo viên, đồng thời, cũng phải mạnh dạn thanh lọc giáo viên. Đi kèm với đó là phải thay đổi cách đánh giá, bồi dưỡng giáo viên. Nếu giáo viên đã được bồi dưỡng tập huấn mà vẫn không đạt thì cũng đừng bắt HS phải học những giáo viên đó. Vì khi giáo viên không đủ năng lực, sẽ không có nhiệt huyết” – bà Nhiếp đề xuất.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Ngọc Cầu – Phó Hiệu trưởng Trường Bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục còn băn khoăn: Chương trình GDPTM có giải đáp được câu hỏi tại sao cũng đơn vị kiến thức đó nhưng kết quả đầu ra của Việt Nam lại khác các nước? HS ở các nước phát triển, cũng chỉ học phép toán 2 + 3 = 5, ở Việt Nam cũng vậy, nhưng khi học xong THPT, các nước cho ra đời một con người khác, Việt Nam lại ra một kiểu khác.
Chia sẻ những băn khoăn này, GS. Đỗ Đức Thái cho rằng, việc tăng tiền lương là “quá sức”, song vẫn tìm được cách vận động giáo viên, phụ huynh, xã hội để có thể thay đổi hướng tới dạy tốt. Còn cơ sở vật chất, các cấp lãnh đạo phải bảo đảm điều kiện để thực hiện. Những người làm chương trình giáo dục có trách nhiệm đưa ra một chương trình đúng như mong muốn để đổi mới, còn thể chế chính trị, các cấp lãnh đạo phải có trách nhiệm bảo đảm cơ sở vật chất thực hiện. “Tôi cho rằng nếu cơ sở vật chất không đảm bảo thì giảm chỉ tiêu. Bình thường tuyển 300 HS, giờ chỉ đảm bảo để dạy 150 HS thì chỉ tuyển bằng đó. Còn lại 150 HS, để các cấp quản lý lo. Đã đến lúc phải thay đổi tư duy” – GS. Đỗ Đức Thái nhấn mạnh.
Nếu không thay đổi được cách nhìn nhận đánh giá trong ngành giáo dục về chế độ thi, tuyển sinh, sẽ lại thất bại như các lần đổi mới trước.
GS. Đỗ Đức Thái
Tổng Chủ biên chương trình môn Toán