Ngày 27/1, TTCP vừa có thông báo kết luận thanh tra việc sử dụng quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT), mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh giai đoạn 2014-2018 Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và 7 bệnh viện.
Cơ quan thanh tra tiến hành thanh tra các nội dung nêu trên tại Bộ Y tế và 7 bệnh viện thuộc bộ gồm: Bạch Mai, Chợ Rẫy, Việt Đức, K, Nhi Trung ương, Trung ương Huế, Thống Nhất; Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam. Đồng thời, kiểm tra, xác minh một số gói thầu mua sắm tại Bệnh viện Tim Hà Nội, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Mắt Trung ương, Bệnh viện Ung bướu TP Hồ Chí Minh.
Theo TTCP, bên cạnh các kết quả đạt được, việc sử dụng quỹ BHYT, mua sắm thiết bị y tế, vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh còn xảy ra những sai phạm, khuyết điểm như quản lý, sử dụng quỹ còn bất cập, có hiện tượng đầu tư trang thiết bị y tế dàn trải, một số ít được đầu tư mua sắm nhưng chưa sử dụng, khai thác có hiệu quả; công tác đấu thầu mua sắm thiếu chặt chẽ, còn sai phạm...
Bộ Y tế buông lỏng công tác quản lý về thiết bị y tế
Đối với Bộ Y tế, TTCP kết luận, việc tham mưu xây dựng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn liên quan còn nhiều hạn chế, vi phạm.
Đáng chú ý, Bộ Y tế tham mưu xây dựng văn bản trình cấp có thẩm quyền ban hành còn có nội dung trái với quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật có giá trị pháp lý cao hơn hoặc có nội dung trong cùng văn bản chưa thống nhất, không sát thực tế, quy định không triển khai ngay được khi có hiệu lực.
TTCP cũng nêu rõ, Bộ Y tế còn buông lỏng công tác quản lý nhà nước về trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao. Công tác quản lý giá trang thiết bị y tế, vật tư y tế tiêu hao còn yếu kém, việc thẩm định, phê duyệt kế hoạch đấu thầu mua sắm của Bộ Y tế còn hạn chế, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến công tác khám chữa bệnh. Trong thời gian dài không công khai kết quả trúng thầu theo quy định pháp luật.
Bên cạnh đó, việc cấp giấy phép nhập khẩu thiết bị y tế còn sai phạm, có dấu hiệu lợi ích nhóm và dấu hiệu vi phạm hình sự. Ông Nguyễn Minh Tuấn, khi giữ chức Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế đã vi phạm những việc cán bộ, công chức không được làm quy định tại Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2005.
7 vụ việc sai phạm có dấu hiệu hình sự
Tại các bệnh viện được thanh tra, TTCP kết luận, công tác mua sắm trang thiết bị y tế, vật tư y tế tiêu hao còn nhiều sai phạm trong việc xây dựng số lượng, giá, hồ sơ mời thầu không đúng quy định. Mua sắm vật tư tiêu hao, hóa chất và thuốc bằng hình thức chỉ định thầu rút gọn, mua sắm trực tiếp, mua ngoài còn nhiều sai phạm, có dấu hiệu chia nhỏ giá trị gói thầu để thực hiện chỉ định thầu rút gọn. TTCP cũng kết luận, một số bệnh viện lựa chọn đơn vị trúng thầu có giá bỏ thầu cao hơn làm tăng chi phí...
Bệnh viện K ký hợp đồng với các doanh nghiệp đặt máy và tổ chức đấu thầu đối với hóa chất sử dụng cho máy đặt sẵn tại bệnh viện là không đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong đấu thầu. Việc thực hiện mua sắm một số gói thầu có dấu hiệu vi phạm hình sự, cơ quan tranh tra cho biết cần chuyển hồ sơ hoặc thông tin sang cơ quan điều tra Bộ Công an, gồm các gói thầu tại Bệnh viện K, Bệnh viện Ung bướu TP Hồ Chí Minh...
Đối với bệnh viện Nhân dân 115, quá trình kiểm tra, xác minh tại Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, TTCP phát hiện một số sai phạm đối với gói thầu mua sắm 70 máy giúp thở. Tuy nhiên do thời gian thanh tra và lực lượng thanh tra có hạn, TTCP chưa xác minh, làm rõ đầy đủ để kết luận. Ngoài ra tại bệnh viện này còn có những nội dung công dân tố cao liên quan, TTCP đã có văn bản về việc chuyển đơn tố cáo gửi UBND TP Hồ Chí Minh.
Căn cứ các vi phạm về đấu thầu mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư y tế tiêu hao, thuốc chữa bệnh và một số nguyên nhân khác, TTCP chuyển Cơ quan điều tra Bộ Công an tiếp tục điều tra, làm rõ để xử lý 7 vụ việc, gồm:
- Hồ sơ về gói thầu số 2 và gói thầu số 05 đấu thầu tập trung năm 2017 tại Trung tâm Mua sắm tập trung quốc gia liên quan đến Liên danh Công ty UNI - Văn Lang.
- Hồ sơ việc thực hiện liên doanh, liên kết đối với 11 máy liên doanh, liên kết, máy đặt tại Bệnh viện Bạch Mai.
- Thông tin việc mua sắm Robot hỗ trợ phẫu thuật sọ não có sử dụng công nghệ lập kế hoạch và giải pháp PACS tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình văn hóa - xã hội TP Hà Nội.
- Thông tin việc mua sắm trang thiết bị y tế, vật tư y tế tiêu hao tại Bệnh viện Tim Hà Nội đối với 10 gói thầu chỉ định thầu rút gọn năm 2018; mua sắm trực tiếp dụng cụ và vật tư y tế tiêu hao năm 2018; gói thầu "Mua sắm hệ thống máy Cộng hưởng từ bắt nguồn kinh phí Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp năm 2018" và gói thầu số 01 "Mua sắm hệ thống máy chụp cắt lớp vi tính năm 2019".
- Thông tin việc thực hiện Gói thầu trang thiết bị y tế cho khu khám, chẩn đoán và điều trị kỹ thuật cao của Bệnh viện Ung Bướu TP TP Hồ Chí Minh".
- Thông tin về việc cấp giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế trái quy định, có dấu hiệu lợi ích nhóm ở Vụ Trang thiết bị và công trình y tế - Bộ Y tế.
- Thông tin về việc đấu thầu mua sắm thiết bị đối với gói thầu TB05/2014 Cung cấp lắp đặt thiết bị xạ trị 1" và gói thầu TB-06/2014 "Cung cấp và lắp đặt thiết bị xạ trị 2" tại Bệnh viện K.
Theo cơ quan thanh tra cho rằng, trách nhiệm để xảy ra những sai phạm trong việc mua sắm thiết bị y tế trên thuộc lãnh đạo Bộ Y tế được giao phụ trách lĩnh vực này thời kỳ 2014-2018, các đơn vị, cá nhân khác của bộ có liên quan. Trách nhiệm trong việc quản lý sử dụng quỹ bảo hiểm y tế của Bảo hiểm xã hội Việt Nam thuộc lãnh đạo phụ trách lĩnh vực của cơ quan này cũng trong thời kỳ 2014-2018. TTCP kiến nghị Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, UBND TP Hồ Chí Minh và Hà Nội tổ chức kiểm điểm trách nhiệm và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật với các tổ chức, cá nhân có sai phạm được nêu trong kết luận.
