Có gì trong "thủ phủ" hàng không Nga?

Từ giữa thế kỷ XX, Zhukovsky đã là trung tâm của Liên Xô cũ, và sau này là của ngành công nghiệp hàng không vũ trụ Nga. Nó được đặt tên theo tên nhà khí động học Nikolay Zhukovsky - vốn được mệnh danh là "cha đẻ của hàng không Nga". Từ một thị trấn nhỏ, Zhukovsky đã trở thành một thủ phủ hàng không sau Thế chiến II.

Thậm chí ngày nay, hầu hết các viện nghiên cứu hàng không của Nga và các ngành công nghiệp hỗ trợ nó đều có trụ sở tại Zhukovsky - nơi có đường băng dài thứ hai trên thế giới được sử dụng cho công cộng. Bên ngoài sân bay, những chiếc máy bay cũ của Liên Xô vẫn đậu dọc theo những con đường rộng và đầy cây cối. Điều này làm cho Zhukovsky trở thành phông nền hoàn toàn tự nhiên cho triển lãm hàng không hàng đầu của Nga: MAKS.

MAKS có thể không lớn như chương trình Farnborough của London hay Le Bourget của Paris, hay nó cũng không thu hút quá nhiều người như EAA AirVoji Oshkosh ở Wisconsin, nhưng có một điều đặc biệt về triển lãm MAKS.

Nga đang sở hữu một trong số ít các ngành công nghiệp hàng không vũ trụ tự xây dựng còn lại trên thế giới. Đó là sự kế thừa trực tiếp của nghiên cứu đã đưa người đàn ông đầu tiên vào vũ trụ, và trong nhiều thập kỷ đã thách thức phương Tây về thiết kế và chế tạo máy bay.

Mặc dù ngành công nghiệp hàng không vũ trụ Nga chưa bao giờ hồi phục hoàn toàn sau tác động của sự sụp đổ Liên Xô cũ, đặc biệt là lĩnh vực sản xuất máy bay dân sự, trong những năm gần đây, họ đã cố gắng khẳng định mình là một người chơi độc lập bằng cách tung ra một số máy bay hoàn toàn mới.

Triển lãm MAKS năm nay đã ra mắt một chiếc máy bay cỡ trung mới, Irkut MC-21, nhằm cạnh tranh với hai sản phẩm bán chạy nhất mọi thời đại trong ngành là Boeing 737 và Airbus A320. Ở phiên bản tiêu chuẩn, nó có thể chứa từ 163 - 211 hành khách. Irkut MC-21 đã "trình làng" tại MAKS sau hơn 2 năm thử nghiệm, tham gia vào màn hình hiển thị chuyến bay. Một số lượng khách đặc biệt cũng có thể lên máy bay này để cảm nhận nó.

Tuy nhiên, thách thức những "gã khổng lồ" toàn cầu Boeing và Airbus trên sân chơi chính của họ là không đơn giản. Hãng hàng không thương mại duy nhất khác do Nga ra mắt kể từ khi Liên Xô sụp đổ là máy bay siêu tốc Sukhoi Superjet 100 chỗ, đã bắt đầu các chuyến bay thương mại vào năm 2011, nhưng chưa tạo được nhiều dấu ấn với các hãng bay nước ngoài.

Cho đến nay, 175 đơn đặt hàng MC-21 đã được tạo lập, trong đó lớn nhất đến từ hãng hàng không nhà nước Aeroflot của Nga, nơi đã đặt hàng 50 chiếc.

Cơ quan theo dõi thị trường hàng không toàn cầu Cirium dự đoán, không quá 800 đơn đặt hàng cho MC-21 trong 20 năm tới, với hơn một nửa đến từ Nga và Liên minh Các quốc gia độc lập (CIS). Theo Cirium, phần còn lại có thể sẽ đến châu Á - Thái Bình Dương, châu Phi, châu Mỹ Latinh và Trung Đông, bao gồm cả các quốc gia nơi Nga đang tạo lập được một số ảnh hưởng chính trị nhất định.

Tuy nhiên, tại thị trường quốc tế rộng lớn hơn, sự thống trị của Airbus và Boeing sẽ khó bị phá vỡ. Ngay cả khi có chỗ cho một kẻ thứ 3 tham gia vào thị trường, Nga vẫn có thể bị Trung Quốc vượt qua, với việc nước này dự kiến ​​sẽ sớm ra mắt dòng máy bay của riêng mình là Comac C919.

Triển lãm hàng không MAKS cũng đã giới thiệu một chương trình máy bay thương mại đầy tham vọng khác hiện đang ở giai đoạn đầu: Một máy bay thân rộng Nga - Trung trong tương lai, hay còn được gọi là CR929.

Một gian hàng chuyên dụng đã tổ chức một mô hình quy mô thực của buồng lái và cabin, hiển thị một số tính năng đã quảng cáo cho máy bay này. Tuy nhiên, tất cả vẫn còn nhiều suy đoán, vì thiết kế và phụ kiện cuối cùng chưa được quyết định. Hành khách sẽ không có khả năng bay với CR929 trước nửa thập kỷ tới.

Hàng không dân dụng không phải là trọng tâm chính ở MAKS 2019. Tất cả các chương trình hàng không lớn đều có một thành phần quân sự, nhưng tại MAKS, màn trình diễn vũ khí và hệ thống do Nga sản xuất luôn chiếm vị trí trung tâm.

Máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Nga, Su-57, dường như đã "lọt mắt xanh" của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan khi ông được hộ tống quanh chương trình bởi đích thân Tổng thống Nga Vladimir Putin trong năm nay.

Du khách tại MAKS đã cơ hội xem cận cảnh bộ sưu tập lịch sử của Zhukovsky cũng như mọi dòng phản lực hiện đại. Trong số đó có một tập hợp các chiến binh từ thời Chiến tranh Lạnh - một số trong số đó vẫn còn hoạt động ngày nay, như máy bay ném bom Tu-95 và Tu-160 đã không ít lần khiến phòng không của NATO "dậy sóng".

Ngoài ra còn có một dòng máy bay vận tải Ilyushin 76 trang bị mũi thủy tinh nổi tiếng nhằm hỗ trợ điều hướng. Đây là một máy bay chở hàng dùng động cơ phản lực đa năng có thể được trang bị cho các loại nhiệm vụ khác nhau. Một trong số chúng, cũng có mặt tại triển lãm này, đã được điều chỉnh đặc biệt để tạo ra điều kiện "không trọng lực" trong suốt chuyến bay, và được sử dụng để huấn luyện các phi hành gia tại Trung tâm đào tạo phi hành gia Gagarin.

Để lại nhiều ấn tượng nhất có lẽ là một số sáng tạo độc đáo trong quá khứ của ngành công nghiệp máy bay quân sự Liên Xô: Một chiếc Tu-144 "Concordsky" và bên cạnh đó là Myasishchev VM-T, một máy bay ném bom được sửa đổi với một "bong bóng" kim loại khổng lồ nhô ra từ đỉnh thân máy bay. Chỉ có 2 chiếc trong số này từng được chế tạo thực sự, với mục đích chuyên chở tên lửa đẩy và tàu con thoi vũ trụ của Liên Xô cho các chuyến bay vào vũ trụ của chúng.