Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ra đời, ngày 10/9/1945 Chính phủ đã ban hành sắc lệnh số 27/SL thành lập ngành Thuế trực thuộc Bộ Tài chính. Trải qua 75 năm xây dựng và phát triển, ngành Thuế đã từng bước trưởng thành về mọi mặt, có những đóng góp quan trọng trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và phát triển kinh tế xã hội.
Trong quá trình phát triển ấy, cơ cấu tổ chức bộ máy ngành Thuế thay đổi thích ứng với yêu cầu nhiệm vụ chính trị từng giai đoạn. Cuối năm 1990, hệ thống thuế được kiện toàn và Nhà nước bắt đầu thực hiện cuộc cải cách thuế bước một - Thực hiện chính sách thuế mới gắn liền với tổ chức lại hệ thống quản lý thuế, với các nội dung cơ bản là thực hiện thống nhất chính sách thuế đối với các thành phần kinh tế, từng bước hoàn thiện cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Cùng với sự hình thành chính sách thuế mới, sự ra đời của Cục Thuế TP Hà Nội là một tất yếu nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý kinh tế trong cơ chế mới.
Những đóng góp của ngành Thuế Thủ đô
Nhớ lại Cục Thuế TP Hà Nội ngày đầu thành lập (1/10/1990), do khủng hoảng kinh tế nên nguồn thu không đủ đáp ứng nhu cầu chi, nhất là chi cho đầu tư xây dựng cơ bản và chi cho sự phát triển kinh tế.
| Đại diện Lãnh đạo Cục Thuế TP Hà Nội và chính quyền địa phương gắn biển thành lập Chi cục Thuế khu vực Thường Tín - Phú Xuyên |
Từ năm 1991, khi nền kinh tế dần ổn định cùng với việc hoàn thiện các chính sách thuế, tài chính cộng với sự nỗ lực của toàn ngành Tài chính nói chung, Cục Thuế TP Hà Nội nói riêng nên nguồn thu ngân sách TP không ngừng tăng lên cả ở khu vực kinh tế trong nước và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài.
Năm 1992 tổng thu nội địa trên địa bàn được 3.328 tỷ đồng, tăng 170% so với cùng kỳ năm 1991. Đến năm 1995 số thu lên 6.640 tỷ đồng, gấp 5,5 lần năm 1991. Đặc biệt, năm 2009, mặc dù thực hiện Nghị quyết số 30/2008/NQ-CP ngày 11/12/2008 của Chính phủ nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế, duy trì tăng trưởng, đảm bảo an sinh xã hội theo đó các chính sách ưu đãi miễn, giảm, gia hạn nộp thuế đã làm giảm thu của Hà Nội khoảng 3.900 tỷ đồng; trong khi đó, nhiệm vụ thu ngân sách được giao tăng 21% so dự toán 2008, nhưng kết quả thu ngân sách của TP vẫn đạt khá, được 75.099 tỷ đồng, đạt 121% dự toán năm và tăng 19% so cùng kỳ.
Năm 2011, là năm đầu tiên Cục Thuế TP Hà Nội có số thu vượt ngưỡng 100 nghìn tỷ đồng (116.897 tỷ). Đến năm 2019, tổng thu ngân sách thực hiện là 252.179 tỷ, đạt 102,6% dự toán, tăng 14,9% so với cùng kỳ, gấp 3,4 lần so 10 năm trước (2009).
Riêng năm 2020, dịch bệnh Covid-19 bùng phát khiến hầu hết các ngành nghề bị sụt giảm về doanh thu, số thuế phát sinh, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, TP, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Cục Thuế TP Hà Nội quyết tâm phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ với kết quả cao nhất.
Từ năm 1991 khi Cục Thuế TP Hà Nội được kiện toàn và hoạt động hiệu quả, nguồn thu ngân sách đã đáp ứng đủ nhu cầu chi và luôn có kết dư dự phòng. Điều đó đã làm Thủ đô thay đổi ngày một khang trang hơn, sạch đẹp hơn; Đã bổ sung nguồn vốn lưu động cho các doanh nghiệp Nhà nước sản xuất kinh doanh có hiệu quả; TP đã triển khai đầu tư nhiều dự án lớn; Mọi mặt hoạt động xã hội của Thủ đô (giáo dục, y tế, văn hoá, thể dục thể thao, chăm sóc thương binh, gia đình chính sách, phòng chống tệ nạn xã hội) được ngân sách TP quan tâm kịp thời, làm cho đời sống kinh tế văn hoá của nhân dân nội, ngoại thành được thay đổi nhanh chóng.
Nhìn lại chặng đường đã qua, càng cảm thấy tự hào hơn về những thành tích mà ngành Thuế Thủ đô đã và đang đạt được. 30 năm - thời gian chưa phải là dài, song cũng đủ để lại một dấu ấn quan trọng trong chặng đường đổi mới và phát triển của Cục Thuế TP Hà Nội - Đơn vị Anh hùng Lao động luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước với số thu chiếm tỷ trọng lớn trong tổng thu ngân sách - chiếm khoảng trên 20 - 22% tổng số thu của cả nước.
Nỗ lực trong triển khai cải cách
Đối với Cục Thuế TP Hà Nội, song song với nhiệm vụ thu ngân sách, công tác cải cách - hiện đại hoá (CC-HĐH) luôn là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt quá trình xây dựng và phát triển. Tuy nhiên, trong từng giai đoạn nội dung CC-HĐH cũng khác nhau.
Giai đoạn (1991-2000) cải cách thuế bước một - Thực hiện chính sách thuế mới gắn liền với tổ chức lại hệ thống quản lý thuế. Giai đoạn (2001 - 2010) - Thực hiện công cuộc cải cách toàn diện, sâu sắc, triệt để cả về thể chế, cơ sở vật chất, phương thức và con người quản lý. Giai đoạn (2011 - 2020) - Cải cách thủ tục hành chính thuế đơn giản, khoa học phù hợp với thông lệ quốc tế; nguồn nhân lực có chất lượng, liêm chính và ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại, có tính liên kết, tích hợp, tự động hóa cao... Chính cuộc cải cách này đã tạo cho ngành Thuế Thủ đô một sắc thái riêng, một diện mạo mới với những nhận thức thay đổi của cả cán bộ thuế và người nộp thuế về công tác thuế.
Xác định công cuộc cải cách phải lấy lực lượng cán bộ làm nòng cốt, Cục Thuế TP Hà Nội đã luôn chú trọng đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ, công chức. Nhờ vậy, đến nay số cán bộ có trình độ đại học trở lên đạt trên 92%, vượt xa so với 30 năm trước đây; Nhiều cán bộ công chức có trình độ thạc sĩ, có 2 - 3 bằng đại học chuyên ngành, ngoại ngữ và tin học,...
Đây chính là lực lượng nòng cốt đoàn kết, phát huy trí tuệ và nội lực phấn đấu vượt qua mọi thử thách xây dựng ngành Thuế Thủ đô lớn mạnh về mọi mặt; Xây dựng một tập thể vừa thực hiện nghiêm túc các chính sách, chế độ, quy trình quản lý thu, vừa áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý để thực hiện thành công những bước cải cách quan trọng đáp ứng yêu cầu quản lý thuế ngày càng văn minh, hiện đại; đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc tế.
Cục Thuế TP Hà Nội tập trung cải cách hành chính mà trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính thuế (TTHC). Lấy sự hài lòng của người nộp thuế, của nhân dân là mục tiêu chính để cải cách TTHC. Chuyển từ hành chính quản lý thuế sang hành chính phục vụ một cách thực chất. Thường xuyên rà soát, đánh giá lại toàn bộ các TTHC thuế, các bước công việc trong các quy trình quản lý thuế để tiếp tục tham mưu, đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền cắt giảm, đơn giản hoá TTHC theo hướng minh bạch, thông thoáng, phù hợp pháp luật hiện hành và xu thế hội nhập ngày càng sâu rộng, tạo thuận lợi tối đa, giảm thời gian, chi phí tuân thủ pháp luật thuế cho người nộp thuế. Kết quả, trong 288 thủ tục hành chính lĩnh vực thuế, đã có 102 thủ tục được thực hiện qua dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4.
Theo đó, Cục Thuế ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào các bước, các khâu trong công tác quản lý thuế, công khai minh bạch, đơn giản hoá TTHC thuế... để hỗ trợ, tạo điều kiện ngay từ ngày đầu khởi nghiệp cũng như trong suốt quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh: Từ năm 2017, việc đăng ký kinh doanh, thành lập doanh nghiệp và cấp mã số doanh nghiệp tự động được thực hiện trong thời gian không quá 30 phút, chỉ bằng 12,5% thời gian so với quy định là 4 tiếng đồng hồ. Cục Thuế TP Hà Nội tiếp tục duy trì chất lượng, hiệu quả khai thuế qua mạng với kết quả trên 98% doanh nghiệp kê khai thuế qua mạng và trên 96% số tiền thuế nộp theo phương thức điện tử đã giảm thời gian, chi phí cho NNT và cho cả cơ quan thuế trong kê khai, nộp thuế.
Bên cạnh đó, Cục Thuế TP Hà Nội còn triển khai tích cực, có hiệu quả nhiều để án, chương trình thí điểm về cải cách, hiện đại hoá của UBND TP, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế như: Hóa đơn điện tử (phấn đầu trước 1/10/2020 đạt tỷ lệ 100% doanh nghiệp, tổ chức trên địa bàn sử dụng hoá đơn điện tử; biên lai điện tử; hoàn thuế điện tử; vận hành ứng dụng khai thuế GTGT, TNCN điện tử đối với hoạt động cho thuê nhà của cá nhân... Vận hành quản lý tốt hệ thống quản lý thuế tập trung (TMS) và phần mềm quản trị công việc (V-office).
Để công cuộc cải cách vận hành đồng bộ, đạt hiệu quả cao nhất, Cục Thuế TP Hà Nội đã xây dựng cơ sở vật chất theo hướng hiện đại, có trọng tâm trọng điểm, sát hợp với yêu cầu của từng đơn vị. Tập trung hiện đại hoá các trang thiết bị, ứng dụng công nghệ thông tin vào các khâu của quy trình quản lý thuế. Trên cơ sở đó xây dựng mạng diện rộng, tăng cường trao đổi thông tin với các ngành có liên quan, giữa các bộ phận để nắm bắt thông tin kịp thời phục vụ cho quản lý thu thuế hiệu quả hơn.
Ngoài công tác chuyên môn, Cục thuế còn quan tâm tới các hoạt động đoàn thể, các phong trào thi đua, làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, công tác từ thiện, đền ơn đáp nghĩa. Thời gian qua, Cục Thuế TP Hà Nội đã nhận nuôi dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng, xây nhà tình nghĩa, thăm và tặng quà các cháu thiếu niên nhi đồng có hoàn cảnh khó khăn, thương binh, gia đình chính sách... Những việc làm này đã thể hiện nghĩa cử cao đẹp của cán bộ ngành Thuế Thủ đô, mang đậm truyền thống, đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của người Việt Nam.
Ghi nhận những đóng góp của Cục Thuế TP Hà Nội, Đảng và Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý: Danh hiệu Anh hùng Lao động (năm 2014), Huân chương độc lập hạng Ba (2010), 2 Huân chương Lao động hạng Nhất (2005 Cục Thuế Hà Nội, 2004 Cục Thuế Hà Tây), 2 Huân chương Lao động hạng Nhì (1999 Cục Thuế Hà Nội, 1998 Cục Thuế Hà Tây), 2 Huân chương Lao động hạng Ba (1993 Cục Thuế Hà Nội, 1995 Cục Thuế Hà Tây)... và nhiều Bằng khen, Giấy khen của UBND TP Hà Nội, Bộ Tài chính, Tổng cục thuế. Đây thực sự là món quà ý nghĩa mà tập thể cán bộ công chức ngành Thuế Thủ đô tạo dựng trong suốt 30 năm qua để dâng lên chào mừng 75 năm hình thành và phát triển ngành Thuế (1945 - 2020) và 30 năm thành lập hệ thống thuế nhà nước (1990 - 2020). Những phần thưởng này là nguồn cổ vũ, động viên, thúc đẩy những cán bộ làm công tác thuế tiếp tục triển khai thắng lợi nhiệm vụ thu ngân sách năm 2020 và các năm tiếp theo.
