Ngày 19/3 (giờ địa phương), cuộc hội đàm trực tuyến kéo dài 2 ngày giữa các quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc đã kết thúc mà không đưa ra bất cứ tuyên bố chung nào, cho thấy hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ còn nhiều việc phải làm để thu hẹp những bất đồng trong bối cảnh quan hệ song phương trở nên căng thẳng.
Đúng như dự đoán, hội nghị thượng đỉnh giữa Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Cố vấn An ninh quốc gia Jake Sullivan với 2 quan chức cấp cao của Trung Quốc là Ủy viên Bộ Chính trị Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Vương Nghị ở Anchorage, Alaska dường như không mang lại đột phá ngoại giao nào. Sự đối đầu gay gắt còn ám chỉ, hai nước hiện có rất ít điểm chung để thiết lập lại mối quan hệ đã sụt giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ qua.
Việc các quan chức Mỹ tới thăm các nước Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước đồng minh quan trọng ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương trước khi bay đến Anchorage, cùng một loạt động thái khác của Washington phản ánh chính quyền Tổng thống Biden có lập trường kiên định, theo đuổi cách tiếp cận cứng rắn với Trung Quốc.
Ngược lại, những lời cảnh báo mạnh mẽ từ Trung Quốc cho thấy phía Bắc Kinh sẽ không dễ dàng xuống thang và chính quyền Washington không nên "ảo tưởng" rằng họ sẽ thỏa hiệp.
Ngay trong ngày khai mạc của cuộc hội đàm cấp cao đầu tiên giữa các đại diện Bắc Kinh với chính quyền Tổng thống Biden kể từ khi ông nhậm chức, hai bên đã công khai chỉ trích các chính sách của nhau trước ống kính truyền hình.
Phát biểu sau cuộc hội đàm kéo dài 2 ngày với các quan chức Trung Quốc tại TP Anchorage, bang Alaska, các quan chức Mỹ nói rằng các cuộc đàm phán với Trung Quốc hữu ích, nhưng không nêu bật bất kỳ kết quả cụ thể nào.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết: “Chúng tôi đã dự định có những cuộc thảo luận trực tiếp và mạnh mẽ về hàng loạt vấn đề. Chúng tôi dự báo về các cuộc đàm phán trực tiếp, khó khăn về nhiều vấn đề và đó chính xác là những gì chúng tôi đã trải qua".
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nhấn mạnh, ông không ngạc nhiên khi Mỹ phải đối mặt với "phản ứng phòng vệ" từ Trung Quốc sau khi nước này đưa ra hàng loạt cáo buộc Trung Quốc về vấn đề Tân Cương, Hồng Kong, Đài Loan cũng như các cuộc tấn công mạng.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Blinken nói rằng Mỹ và Trung Quốc có lợi ích đan xen về vấn đề Iran, Triều Tiên, Afghanistan và biến đổi khí hậu. "Về kinh tế, thương mại, công nghệ, chúng tôi đã nói với những người đồng cấp Trung Quốc rằng, chúng tôi đang xem xét những vấn đề này cùng sự tham vấn chặt chẽ với Quốc hội, các đồng minh và đối tác. Chúng tôi sẽ giải quyết các vấn đề đó theo cách hoàn toàn bảo vệ và thúc đẩy các lợi ích của công nhân và doanh nghiệp Mỹ", ông Blinken tiết lộ.
Theo lãnh đạo Bộ Ngoại giao Mỹ, đại diện phái đoàn nước này đã hoàn thành nhiệm vụ trong hội nghị cấp cao ở Anchorage.
Ngược lại, phái đoàn Trung Quốc rời khách sạn mà không trò chuyện với giới truyền thông. Tuy nhiên, Ủy viên Bộ Chính trị Dương Khiết Trì sau đó đã chia sẻ với kênh truyền hình quốc gia CGTN rằng, các cuộc thảo luận diễn ra một cách thẳng thắn, mang tính xây dựng và có lợi dù “tất nhiên vẫn tồn tại những bất đồng”. “Trung Quốc sẽ bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh và sự phát triển quốc gia" - quan chức ngoại giao cấp cao Trung Quốc nhấn mạnh.
Trước thềm cuộc hội đàm cấp cao tại Alaska, các quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay, họ không coi sự kiện ở Anchorage là sự khởi đầu cho một cơ chế đối thoại song phương mới.
