Đã đến lúc bỏ ngành chăn nuôi trong đô thị?

Ngày 29/6, Ủy ban MTTQ TP Hà Nội tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của HĐND TP “Quy định khu vực không được phép chăn nuôi và các chính sách di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi trên địa bàn thành phố Hà Nội”. Chủ tịch Ủy ban MTTQ TP Hà Nội Nguyễn Lan Hương chủ trì hội nghị.

Theo số liệu thống kê tại thời điểm tháng 5/2020, toàn TP có khoảng hơn 207.00 cơ sở, hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm với hơn 156.000 con trâu, bò; hơn 1.200.000 con lợn; hơn 42.600.000 con gia cầm; hơn 14.200 con dê. Trong đó các phường thuộc các quận nội thành, 4 phường thuộc Thị xã Sơn Tây, các thị trấn thuộc 5 huyện ven đô (Đan Phượng, Hoài Đức, Đông Anh, Gia Lâm, Thanh Trì) đề xuất không được phép chăn nuôi nhưng trên địa bàn vẫn còn hơn 203.000 con gia súc, gia cầm/3.354 nông hộ, trang trại.

Đối với các phường thuộc các quận nội thành, 4 phường thuộc thị xã Sơn Tây, các thị trấn thuộc 5 huyện ven đô, các khu đô thị được các cấp có thẩm quyền phê duyệt với số lượng chăn nuôi rất ít, hiệu quả kinh tế không cao, môi trường chăn nuôi ngày càng có nguy cơ ô nhiễm, khả năng dịch bệnh cao, có nhiều mối nguy cơ về mất vệ sinh an toàn thực phẩm. Điều này đã ảnh hưởng đến sức khỏe con người, tác động không tốt đến sự phát triển đô thị.

Do đó, chăn nuôi trong đô thị kém hiệu quả, kém bền vững, gây ảnh hưởng đến môi trường và vệ sinh an toàn thực phẩm. Hơn 3.300 nông hộ, trang trại chăn nuôi với khoảng 2.600 lao động; trong đó 1.033 nông hộ/2.06 lao động, 54 trang trại/540 lao động cần phải dừng hoạt động hoặc di dời ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi theo quy định.

Để thực thi chính sách có hiệu quả, cần phải hỗ trợ một phần khó khăn trong sản xuất và cuộc sống của người chăn nuôi, ông Vũ Thành Vĩnh, thành viên HĐTV Dân chủ - Pháp luật cho rằng, đây là vấn đề nhạy cảm, liên quan đến quyền lợi, việc làm, đời sống của một bộ phận người lao động cũng như nhu cầu của người tiêu dùng. Thói quen và tập quán chăn nuôi nhỏ lẻ, nhất là ở những địa bàn rộng, dân thưa, từ làng lên phố… đã có từ rất lâu đời. Đặc biệt, hiện nay giá thịt lợn và gia cầm tăng cao, người chăn nuôi vừa qua đợt dịch tả lợn Châu phi đang cần tái đàn thì việc quyết định này cần được xem xét một cách cẩn trọng để phù hợp với thực tế cuộc sống. Chính sách cần phải hỗ trợ cởi mở, thấu tình đạt lý, chia sẻ với thiệt thòi của các hộ chăn nuôi nhiều hơn nữa.

“Hầu hết người chăn nuôi tuổi đã cao, nhiều năm làm nghề chăn nuôi nên việc chuyển đổi ngành nghề rất khó khăn. Mức hỗ trợ 5 triệu đồng/tháng/người là quá thấp, không phù hợp với thực tế hiện nay. Nhiều gia đình, nguồn sống hàng ngày cũng như việc nuôi dạy, học hành của con cháu đang trông vào thu nhập từ chăn nuôi nay dừng thì họ sẽ không biết làm gì, cuộc sống sẽ vô vàn khó khăn; thậm chí có những người còn tái nghèo. Chính quyền cần quan tâm đến mong muốn chính đáng của người nông dân, bên cạnh đó cần có chính sách cởi mở hơn, thực tế hơn để bà con ổn định cuộc sống”- ông Vĩnh chia sẻ.

Theo TS. KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị Việt Nam, khái niệm chăn nuôi cần phân rõ giữa chăn nuôi nhỏ lẻ và chăn nuôi tập trung. Trong dự thảo đề cập đến chăn nuôi gia súc, gia cầm bao gồm: Trâu bò, lợn gà, vịt, ngan, chim cút nhưng thực tế theo tiêu đề Nghị quyết thì chăn nuôi không chỉ giới hạn hẹp như vậy.

Ông Nguyễn Tiến Dĩnh, Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng đây là chính sách quan trọng liên quan đến đời sống người dân. Một Thủ đô văn minh, hiện đại thì cần phải quy hoạch lại sao cho hợp lý và khoa học. Tuy nhiên, cần phải xem xét tâm tư, nguyện vọng của người nông dân ra sao vì họ chính là đối tượng bị tác động. Trước khi thực hiện chính sách này cần báo cáo tác động thiệt hại về kinh tế đối với người nông dân, người tiêu dùng cũng như báo cáo tác động sản xuất chung của TP như thế nào. Trong báo cáo tác động đó cũng cần phải đánh giá mặt được về cảnh quan môi trường, về sản xuất chăn nuôi tập trung nhưng cũng cần đề cập đến những mặt chưa tốt để bổ sung, hoàn thiện.

Phát biểu kết luận hội nghị, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Lan Hương khẳng định, MTTQ TP sẽ tiếp thu, tổng hợp những nội dung mà các đại biểu đã đề cập và gửi cơ quan soạn thảo để sớm điều chỉnh, bổ sung và hoàn thiện Nghị quyết một cách chặt chẽ nhất trước khi ban hành.