Nhân dịp đầu xuân năm mới Mậu Tuất 2018, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Văn Tuấn đã có cuộc trao đổi với Báo Kinh tế&Đô thị về những dấu ấn đáng nhớ của năm 2017 và nhiệm vụ, giải pháp để hoàn thành mục tiêu mà Chính phủ, Bộ VHTT&DL giao phó cho ngành Du lịch trong năm mới.
Năm 2017 được xem là năm thành công của ngành Du lịch. Trong số những kết quả đạt được của ngành Du lịch trong năm qua, theo ông, đâu là những dấu ấn đáng nhớ nhất?
- Năm 2017 thực sự là năm đặc biệt đối với ngành Du lịch Việt Nam trong lịch sử 57 năm ngành Du lịch từ khi hình thành đến nay và có lẽ sau này, khó có cơ hội lặp lại những dấu ấn như vậy.
Thứ nhất, đầu năm 2017, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 08-NQ/TW về phát triển Du lịch trở thành ngành Kinh tế mũi nhọn với những quan điểm, mục tiêu, giải pháp rất đột phá và toàn diện. Theo tôi, chỉ cần một phần nội dung của Nghị quyết này đi vào cuộc sống đã tạo ra nhiều năng lượng, thành quả cho ngành Du lịch. Nghị quyết này đặt ra nền tảng cho cả tư duy nhận thức, hành động, cơ chế chính sách cho du lịch phát triển cả trước mắt và lâu dài. Sau đó, Chính phủ đã ban hành Chương trình Hành động thực hiện Nghị quyết 08-NQ/TW của Bộ Chính trị, Bộ VHTTDL và các bộ, ngành khác đã ban hành Kế hoạch hành động để hiện thực hóa Chương trình Hành động của Chính phủ.
Thứ hai, sau 2 năm chuẩn bị, vào tháng 6/2017, Quốc hội đã thông qua Luật Du lịch năm 2017 với nhiều nội dung mới, tạo điều kiện cho du lịch phát triển gắn với quản lý.
Thứ ba, năm 2017 là năm ngành Du lịch Việt nam đã tăng tốc, bứt phá về tốc độ tăng trưởng cả về lượng khách quốc tế và khách nội địa. Theo đó, năm 2017, ngành Du lịch đã có bức tranh tươi sáng với việc đón 12,9 triệu lượt khách quốc tế, tăng 29% so với cùng kỳ năm 2016, phục vụ 73,2 triệu lượt khách nội địa, tổng thu từ khách du lịch đat hơn 510.900 tỷ đồng, tương đương 23 tỷ đô la Mỹ. Đây có thể coi là kỳ tích tăng trưởng về tổng số khách quốc tế và mức tăng trưởng số lượng khách quốc tế trong một năm đạt 3 triệu lượt khách so với năm 2016.
Cùng với đó, sự chuyển biến về nhận thức trong xã hội về Du lịch của các cấp, ngành, sự chung tay vào cuộc của các bộ, ngành để hỗ trợ cho Du lịch phát triển đã thể hiện rất rõ ràng trong năm 2017. Sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 08-NQ/TW, một số bộ, ngành đã nhanh chóng vào cuộc, đề xuất một số chính sách, giải pháp, ví dụ như áp dụng visa điện tử; một số cơ chế đột phá trong đào tạo nguồn nhân lực du lịch; áp dụng giá điện trong lĩnh vực cơ sở lưu trú ngang bằng với giá điện trong cơ sở sản xuất kinh doanh…
Năm 2017 cũng là năm có nhiều dự án đầu tư lớn về Du lịch được đưa vào vào khai thác, góp phần tăng sức mạnh, khả năng đón tiếp khách cho du lịch Việt Nam, đặc biệt ở phân khúc khách cao cấp. Đặc biệt, hoạt động quảng bá xúc tiến du lịch trong năm 2017 có nhiều đột phá, thay đổi cả về cách thức huy động nguồn lực, phương thức thực hiện, tạo ra nhiều hiệu quả hơn.
Nhìn lại những dấu ấn lịch sử của ngành Du lịch trong năm 2017, theo ông, đâu là nguyên nhân dẫn đến những kết quả ấn tượng như vậy?
-Trước hết cần phải kể đến những chỉ đạo quyết liệt và những chính sách kịp thời của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đối với ngành Du lịch. Thông qua những chỉ đạo, chính sách giải pháp quyết liệt và kịp thời này đã tạo ra sự chuyển động của cả hệ thống. Sự vào cuộc của các cấp ngành có nhiều đổi mới và bước tiến so với trước đây, đặc biệt là các địa phương. Sự chuyển biến nhận thức trong xã hội về du lịch rất quan trọng, từ đó góp phần tăng cường sức mạnh nội lực của ngành Du lịch.
Thêm vào đó, sự xuất hiện của những nhà đầu tư chiến lược trong lĩnh vực cơ sở lưu trú, đầu tư sản phẩm du lịch, dịch vụ giải trí, cơ sở hạ tầng đã làm tăng nội hàm, năng lực tiếp nhận khách của du lịch Việt Nam. Đây là kết quả mà nhiều năm rồi chúng ta mới làm được. Sự thay đổi về “lượng” đã dẫn đến sự chuyển biến tích cực về “chất”.
Bên cạnh đó, phải kể đến công tác quảng bá xúc tiến du lịch đã có nhiều khởi sắc trong năm 2017. Theo đó, ngành du lịch đã chủ động triển khai các hoạt động xúc tiến quảng bá từ đầu năm đến cuối năm, tập trung vào những thị trường trọng điểm. Các hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch trong năm 2017 đã huy động được các nguồn lực trong xã hội cùng tham gia như: Hội đồng Tư vấn du lịch (TAB), các doanh nghiệp du lịch, các đối tác tại các thị trường trọng điểm…
Ngoài ra, công tác xúc tiến quảng bá năm nay đã có tiến bộ hơn trong việc tận dụng E-marketing. Tất cả những yếu tố đó cùng với sự nỗ lực vào cuộc của toàn ngành, các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp du lịch và sự hỗ trợ của các bộ, ngành khác đã góp phần làm nên thành công trong việc thu hút khách quốc tế đến Việt Nam.
Tuy nhiên, chúng tôi cũng nhận thức rằng, kết quả trên mới chỉ là bước đầu, chưa xứng đáng với tài nguyên và điều kiện mà chúng ta đang sở hữu cũng như kỳ vọng của xã hội và còn khiêm tốn so với các nước trong khu vực.
Ngoài những dấu ấn lịch sử nói trên, theo ông, ngành Du lịch còn tồn tại những bất cập, hạn chế nào trong năm 2017 cần được khắc phục ngay?
- Bên cạnh những thành quả nổi bật, ngành Du lịch vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề hạn chế, bất cập của ngành chưa được khắc phục triệt để, chưa có chuyển biến thực sự mạnh mẽ. Đó là việc kiểm soát chất lượng dịch vụ du lịch; hoạt động quản lý lữ hành, hướng dẫn viên còn nhiều bất cập; công tác quản lý an ninh an toàn điểm đến đó đây vẫn xảy ra những hiện tượng bất cập…Những vấn đề đó tuy không phổ biến, nhưng có sức lan tỏa khá mạnh mẽ, làm ảnh hưởng, tổn thương đến hình ảnh điểm đến.
Ngoài ra, chất lượng nguồn nhân lực du lịch, những “điểm nghẽn” về visa, quảng bá xúc tiến, đảm bảo an ninh an toàn, hàng không vẫn là những vấn đề cần tiếp tục được cải thiện.
Chính phủ đã giao cho ngành Du lịch trong năm 2018 đón 15-17 triệu lượt khách quốc tế. Ngành Du lịch có kế hoạch nào để thực hiện nhiệm vụ khó khăn này?
- Năm 2018, ngành Du lịch tiếp tục có những cơ hội và điều kiện thuận lợi trên đà phát triển của hai năm vừa qua, tiếp tục được Đảng, Nhà nước và xã hội quan tâm, du lịch được xác định là định hướng chiến lược trong phát triển kinh tế xã hội của đất nước như Nghị quyết 08 của Bộ chính trị đã nêu. Quá trình đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật của ngành Du lịch trong những năm gần đây đã tạo ra nền tảng vững chắc hơn để nâng cao khả năng của điểm đến, hạ tầng giao thông tiếp tục được cải thiện. Tuy nhiên, thách thức và hạn chế của chúng ta vẫn rất lớn, năng lực cạnh tranh chưa được cải thiện nhiều, trong khi các điểm trong khu vực đã có bước phát triển mạnh, những hạn chế yếu kém của ngành Du lịch chưa thể khắc phục ngay.
Mục tiêu của ngành Du lịch được Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng giao cho là phấn đấu đón từ 15-17 triệu lượt khách quốc tế, phục vụ 68-70 triệu lượt khách nội địa, tổng thu từ khách du lịch đạt 620 ngàn tỷ đồng, tương đương 27,5 tỷ đô la Mỹ. Đây là nhiệm vụ hết sức nặng nề, đòi hỏi toàn ngành Du lịch phải hết sức chủ động và nỗ lực cũng như phối hợp với các bộ ngành, lĩnh vực liên quan, từng địa phương, nhất là những địa phương là địa bàn du lịch trọng điểm.
Để thực hiện được mục tiêu trên, ngành Du lịch cần tập trung vào 3 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Một là thực hiện các giải pháp đồng bộ để duy trì đà tăng trưởng khách du lịch quốc tế và nội địa. Đây là nhiệm vụ cần được ưu tiên cao và triển khai các giải pháp đồng bộ.
Nhóm nhiệm vụ và giải pháp thứ hai là tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị và Luật Du lịch. Trong đó, đề nghị các tỉnh, thành nào chưa ban hành chương trình hoặc kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị thì khẩn trương xây dựng, tập trung vào các nhiệm vụ đã giao. Ngành Du lịch tập trung hoàn thành các đề án, nhiệm vụ đã được Thủ tướng Chính phủ giao như: Đề án cơ cấu lại ngành Du lịch; đề án thành lập Quỹ phát triển Quỹ phát triển du lịch; Đề án ứng dụng tổng thể công nghệ thông tin trong lĩnh vực Du lịch; Đề án điều chỉnh chiến lược và quy hoạch tổng thể phát triển du lịch; Đề án nâng cao hiệu quả hoạt động quảng bá xúc tiến du lịch.
Luật Du lịch đã có hiệu lực từ 1/1/2018. Đề nghị các Sở VHTTDL, Sở Du lịch, các doanh nghiệp du lịch nghiên cứu, triển khai thực hiện Luật Du lịch, nhất là các nội dung mới về quản lý hoạt động lữ hành, hướng dẫn viên, quản lý cơ sở lưu trú du lịch.
Nhóm nhiệm vụ và giải pháp thứ ba là tiếp tục duy trì và tăng cường hoạt động quản lý Nhà nước về Du lịch, khắc phục những hạn chế yếu kém mà Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ ra trong phiên họp cuối năm của Ban chỉ đạo Nhà nước về Du lịch, tập trung khắc phục những hạn chế trong quản lý hoạt động lữ hành, hướng dẫn viên, kiểm soát chất lượng dịch vụ, quản lý điểm đến.
-Trân trọng cảm ơn ông!
