Sáng 3/11, phát biểu trước Quốc hội, Phó Trưởng đoàn ĐB Quốc hội TP Hà Nội Ngọ Duy Hiểu cho rằng: Để triển khai có hiệu quả kế hoạch tái cơ cấu nền kinh tế giai đoạn 2016 - 2020 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017, thì phải đột phá bằng được vào vấn đề “con người và thể chế - những điểm nghẽn là nguyên nhân của mọi nguyên nhân kìm hãm, làm chậm quá trình phát triển của đất nước”.
ĐB Ngọ Duy Hiểu phát biểu: “Nhìn lại đất nước sau 10 tháng, từ cá nhân mình cùng với các ý kiến của đại biểu, tôi thấy yên tâm về tinh thần đổi mới toàn diện và đồng bộ của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, của Quốc hội đoàn kết, sáng tạo, tranh luận và hành động của Chính phủ kiến tạo, phát triển, liêm chính, hành động và phục vụ nhân dân đang thấm dần vào nghị trường, hành động của Chính phủ đến các ngành và các địa phương.
Dù rằng hành trình đó để nó thấm sâu, biến thành hành động tự thân, thường xuyên và bền vững của các tổ chức, cá nhân cần nhiều thời gian và việc làm hơn nữa. Cử tri và nhân dân cả nước đang tin tưởng, kỳ vọng vào sự đổi mới mạnh mẽ của đất nước, trong đó có hai đầu tàu là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang là những con chim đầu đàn, thực sự tạo cảm hứng cho nhiều địa phương cả nước”.
Để triển khai có hiệu quả kế hoạch tái cơ cấu nền kinh tế giai đoạn 2016 - 2020 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện và giám sát thật tốt hai vấn đề: Đó là vấn đề con người và thể chế. Là những điểm nghẽn, là nguyên nhân của mọi nguyên nhân kìm hãm, làm chậm quá trình phát triển của đất nước.
Về vấn đề con người, nguồn lực của sự phát triển. Trong các nguyên nhân của hạn chế về tái cơ cấu nền kinh tế và thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ đều đề cập đến nguyên nhân từ bộ máy và con người. Đây là vấn đề lớn cần được báo cáo, mổ xẻ, làm sâu sắc hơn để có giải pháp khắc phục hiệu quả.
Đại biểu Ngọc Duy Hiểu nêu 3 vấn đề lớn liên quan đến nhân tố con người mà Quốc hội và Chính phủ cần quan tâm trong thời gian tới. Một, việc bố trí, sắp xếp phân công không ít cán bộ trong các cơ quan, địa phương, doanh nghiệp không phù hợp với năng lực, trình độ, kinh nghiệm, sở trường.
Hai, một số cán bộ, công chức không yếu về năng lực, trình độ, thậm chí so với công chức trong khu vực, nhưng lại kém về phẩm chất đạo đức và tinh thần trách nhiệm.
“Thử hỏi cả nước có bao nhiêu phần trăm công chức các cấp khi cầm trên tay hồ sơ hành chính của cá nhân, của công dân, của doanh nghiệp, của tổ chức để giải quyết họ thực sự nâng niu, trân trọng và thấy đó là trách nhiệm của mình? Liệu có bao nhiêu trong họ thường trực một tâm niệm phải tham mưu, phải xử lý thật nhanh, thật đúng để công dân kịp thời giải quyết công việc cá nhân và gia đình họ, để doanh nghiệp ra đời sớm làm ăn hiệu quả, giải quyết việc làm và nộp thuế cho nhà nước hay họ tìm cớ gây ra đủ khó khăn để nhũng nhiễu, làm do doanh nghiệp và công dân ngại ngần, sợ hãi khi phải tiếp cận các thủ tục hành chính của nhà nước dân chủ”, ĐB Hiểu đặt vấn đề.
Ông cũng cho rằng: Đây là vấn đề không khác biệt ở các cấp, các ngành và các địa phương. Quốc hội, Chính phủ có thể không có con số thống kê nhưng nhiều công dân, doanh nghiệp không làm nhiệm vụ thống kê và thậm chí không hiểu biết về khoa học thống kê lại có những con số khá chính xác về thực trạng này.
Đánh giá cao việc Thủ tướng Chính phủ kịp thời ban hành Chỉ thị 26 và chỉ thị này đang đi vào cuộc sống. Tuy nhiên, theo ĐB Hiểu, ở cấp cơ sở, ở những cơ quan, đơn vị trực tiếp giải quyết các vấn đề của doanh nghiệp, người dân, nếu người đứng đầu không nêu cao tinh thần trách nhiệm quyết liệt và làm gương, tôi sợ chỉ thị không đi đến đoạn cuối cùng của con đường cần đến và người dân, doanh nghiệp lại tiếp tục kêu ca.
Điều thứ ba ĐB Hiểu đề cập là vấn đề đào tạo nguồn nhân lực. Ngành giáo dục, đào tạo cần phải sớm giảm tải chương trình, cắt bỏ những nội dung không cần thiết, dành nhiều thời gian cho trẻ được vui chơi, rèn luyện kỹ năng, bồi dưỡng tư duy sáng tạo, tâm hồn, tình yêu thương và sự sẻ chia ngay từ bậc học mầm non. Đối với bậc đại học, cao đẳng, trung cấp nghề cần bám sát thị trường liên quan, quan tâm đào tạo nghề chất lượng cao, rèn giũa thói quen tận tụy, trách nhiệm, tôn trọng kỷ luật trong lao động, thái độ hòa nhã, thân thiện khi phục vụ nhân dân. Đối với cán bộ được đào tạo quản lý cần phải tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng theo chức danh, cập nhật kiến thức mới, hiện đại hóa phương pháp đào tạo, bồi dưỡng.
Về vấn đề thể chế, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa là một trong ba đột phá chiến lược đang được Đảng, Nhà nước quan tâm triển khai thực hiện, nhưng theo ĐB Ngọ Duy Hiểu, so với yêu cầu chúng ta chưa thể hài lòng. Đất nước còn nhiều văn bản pháp luật chất lượng không cao, hiệu lực ngắn, xung đột chồng chéo với các văn bản khác trong hệ thống, khó đi vào đời sống, một số văn bản khác trói buộc, kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp và sức sáng tạo của nhân dân. Có cả những văn bản doanh nghiệp và cử tri kêu ca là thể hiện rõ sự trục lợi và lợi ích nhóm, ôm quyền và lợi ích về mình nhưng đẩy khó khăn, trách nhiệm cho địa phương, cơ sở. Một xã hội khởi nghiệp, sáng tạo thật khó sinh sôi và phát triển trong một môi trường pháp lý như vậy.
Theo ĐB Ngọ Duy Hiểu: Những phiên họp đầu tiên của Chính phủ, tân Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo các thành viên Chính phủ tập trung xây dựng, hoàn thiện dự thảo các nghị định để trình Chính phủ khắc phục căn bệnh kinh niên về nợ văn bản, luật ra nhưng không đi vào đời sống, sau hơn nửa năm căn bệnh này cơ bản được khắc phục. Kết quả này được cử tri và cộng đồng doanh nghiệp đồng tình đánh giá cao.
Quan tâm, quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là vậy nhưng chúng tôi vẫn không hết nỗi lo về vấn đề thể chế, ở một số bộ, Bộ trưởng thì quan tâm nhưng cấp dưới thì không chú trọng việc xây dựng hệ thống các thông tư, nghị định, có bộ chưa chọn những cán bộ giỏi, am tường, nhiều kinh nghiệm trực tiếp tham gia xây dựng văn bản, chính sách số cán bộ này dành thời gian tham gia các dự án đi công tác nước ngoài hay thực hiện những nhiệm vụ khác mà họ lại "dành" việc xây dựng văn bản chính sách cho các chuyên viên, thậm chí cả những chuyên viên vừa về bộ công tác vài ba năm. Hệ quả là hệ thống pháp luật của nước ta chưa thực sự là hành lang pháp lý để quản lý xã hội, để khơi sức sáng tạo, để thúc đẩy phát triển, để xây dựng thói quen tôn trọng pháp luật của mọi người dân.
