Năm 2016 và 2017, hoạt động của các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST) Việt Nam diễn ra rất sôi động. Chỉ tính riêng 5 thương vụ kêu gọi vốn thành công nhất đã có tổng giá trị lên đến hơn 50 triệu USD (Momo - 28 triệu USD, F88 - 10 triệu USD, Got It! - hơn 9 triệu USD, Vntrip.vn - 3 triệu USD, Toong- 1 triệu USD ). Mới nhất là doanh nghiệp Foody - mạng xã hội về ẩm thực - đã được SEA mua lại hơn 82% cổ phần với giá hơn 64 triệu USD, được coi là khoản đầu tư lớn nhất trong năm 2017 tính đến thời điểm hiện tại. Những dòng tiền lớn đã và đang chảy vào startup Việt.
| Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu tại buổi lễ. |
Hơn 900 dự án khởi nghiệp được ươm tạo với 300 sản phẩm khởi nghiệp đã được kết nối đến với cộng đồng và các quỹ đầu tư. Hơn 40 quỹ đầu tư mạo hiểm đã có hoạt động tại Việt Nam, điển hình là IDG Ventures, CyberAgent Ventures, Captii Ventures, Gobi Partners, 500 Startups..., tăng khoảng 30 % so với năm 2016. Hiện tại đã có 24 cơ sở ươm tạo (BI), 10 tổ chức thúc đẩy kinh doanh (BA). Nhiều mạng lưới hỗ trợ khởi nghiệp được hình thành như “Mạng lưới hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa”, chương trình "Sáng kiến cố vấn khởi nghiệp Việt Nam".
Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia (Techfest Việt Nam 2017) lần thứ 3 với chủ đề Kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” (Ecosystem connect) sẽ giúp các thành phần tham gia hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước và quốc tế có thể liên kết chặt chẽ chia sẻ thông tin bổ ích thông qua các hoạt động diễn ra trong sự kiện. Techfest 2017 được tổ chức với quy mô lớn hơn so với năm 2016, với sự tham gia của nhiều tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong 6 lĩnh vực tiềm năng là: Cộng đồng tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp; Nông nghiệp; Giáo dục; Du lịch và Dịch vụ ẩm thực; Y tế; Công nghệ mới. Đây là những lĩnh vực có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp tiềm năng, được các nhà đầu tư quan tâm và cũng chính là những lĩnh vực được Chính phủ Việt Nam ưu tiên phát triển để phù hợp với xu hướng phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Trong khuôn khổ Lễ khai mạc, Bộ KH&CN sẽ ra mắt Cổng thông tin khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia tại địa chỉ startup.gov.vn. Trong năm 2017, hành lang pháp lý hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cũng đã được hoàn thiện thêm một bước sau khi Quốc hội thông qua Luật Chuyển giao công nghệ 2017, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trong đó, có nhiều quy định mới hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo. Số lượng quỹ đầu tư mạo hiểm lẫn các nhà đầu tư cá nhân đều có sự tăng trưởng cao. Hiện tại, có 600.000 doanh nghiệp trên cả nước, trong đó khoảng 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Với sự phát triển mạnh mẽ của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST, có thể hy vọng đạt mục tiêu theo Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP của Chính phủ đến năm 2020, Việt Nam sẽ có 1 triệu doanh nghiệp, trong đó 0.5% là doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Đây sẽ là lực lượng doanh nghiệp tiên phong, có khả năng tăng trưởng cao để đóng góp hiệu quả vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.Theo ông Chu Ngọc Anh – Bộ trưởng Bộ KHCN, năm nay là năm thứ ba Bộ KHCN tổ chức techfest – Ngày hội kết nối cộng đồng khởi nghiệp quốc gia với quy mô quốc tế. Techfest 2017 dự kiến sẽ thu hút từ 4.000 đến 4.500 người đến tham dự, 200 doanh nghiệp khởi nghiệp, 130 nhà đầu tư và quỹ đầu tư quốc tế, 80 doanh nghiệp cùng các tập đoàn kinh tế lớn và các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp. Quy mô ngày càng lớn của sự kiện đã chứng tỏ techfest thực sự trở thành ngày hội và mang đến những lợi ích thiết thực cho các DN khởi nghiệp, các nhà đầu tư, quỹ đầu tư và tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp.Phát biểu tại Lễ khai mạc, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam cho biết, sau khi trò chuyện với các DN khởi nghiệp, Phó Thủ tướng nhận thấy có rất nhiều vấn đề trăn trở: Đầu tiên là vốn, hai là cơ chế tài chính, ba là các thủ tục giấy tờ, bốn là các vấn đề liên quan đến sở hữu trí tuệ, năm là nhà nước phải có chính sách cho các nhà đầu tư khởi nghiêp, tiếp đến cần không gian àm việc chung (các vườn ươm). Các trường đại học không chỉ là không gian sáng tạo mà còn phải đưa vào các chương trình phục vụ khởi nghiệp... Cuối cùng và quan trọng nhất là chính sách thuế. Năm nay điểm lại, từng vấn đề trên chúng ta đều thực hiện rất tốt, tuy nhiên một số vấn đề mới chỉ được đưa ra, chưa thực hiện sâu rộng. Do đó thời gian tới, chúng ta phải tếp tục triển khai. “Làm sao ngày hội khởi nghiệp không chỉ là phong trào vụt lên mà phải thực hiện lâu dài” – Phó Thủ tướng nói. Phó Thủ tướng cho rằng để phong trào khởi nghiệp thành công thì tất cả ngành, các địa phương phải vào cuộc: “Làm sao phải đặt ra những mục tiêu cụ thể, tuy khiên cưỡng nhưng phải đặt ra để xem làm được đến đâu. Đây là việc không thể thoái thác được, chúng ta buộc phải đẩy mạnh khởi nghiệp sáng tạo, bởi cứ làm như trước thì chắc chắn không ra khỏi được bẫy trung bình”. Thứ hai, không chỉ Bộ KHCN, các tổ chức như đoàn TN..., mà tất cả các đơn vị, địa phương đều phải làm. Đã là sáng tạo thì không cái nào giống cái nào, nhưng tất các các địa phương đều phải làm. Tập trung sự hỗ trợ, sự chỉ đạo và cả nguồn vốn KH để hỗ trợ cho staup. Ngân sách của các Trường ĐH cũng phải dành cho cái này. Thứ ba, phải bằng những đề án rất cụ thể. Chúng ta có đề án 844 (năm 2016), đề án 1665 (năm 2017), sang năm sẽ có đề án 677, tạo thành nguồn tài nguyên cho tất cả cùng sáng tạo. Thứ tư, không nên ngần ngại, không sợ thất bại. Chúng ta chào đón tất cả các nhà đầu tư cả trong nước và quốc tế. Thật sáng tạo và thật tự tin, kể cả thất bại cũng đừng lo. Cuối cùng, ai muốn khởi nghiệp mà đòi hỗ trợ thì đừng khởi nghiệp, nhưng nếu có sự hỗ trợ của Chính phủ, của cộng đồng thì càng thành công hơn nữa.
