Đổi xe cũ để cứu môi trường

Đo kiểm khí thải chỉ là 1 trong 4 nội dung của chương trình nhằm thực hiện Kế hoạch số 172/KH-UBND của UBND TP Hà Nội, cùng đó là thí điểm tiếp nhận xe môtô, xe gắn máy cũ mà người dân thải bỏ; hỗ trợ chuyển đổi sang xe máy mới; khảo sát ý kiến người dân về tác động của chính sách kiểm soát khí thải xe máy.

Thật bất ngờ, số liệu thống kê từ Sở TN&MT Hà Nội cho thấy, chỉ trong 1,5 ngày đầu tiên, số lượng người đăng ký đo kiểm khí thải xe máy tại các đại lý là 121 nhưng thực tế cuối ngày thứ 2 số người cho xe đến đo kiểm đã tăng lên 190. Sở dĩ số lượng tăng hơn so với danh sách đăng ký là bởi người dân đi đường thấy chương trình cũng dừng lại tự nguyện vào đo kiểm xe. Thế mới biết, hóa ra người dân Thủ đô thực sự vui mừng với chương trình của TP - một việc mà lẽ đương nhiên người chủ phương tiện phải làm.

Sở dĩ nói như vậy vì về nguyên tắc, đã là xe cơ giới là phải tiến hành kiểm định kỹ thuật để đảm bảo an toàn về mặt kỹ thuật cũng như tránh gây ô nhiễm môi trường, khí thải. Song thực tế thời gian qua, việc kiểm định kỹ thuật với xe máy vẫn đang là khoảng trống, trong khi đó Hà Nội hiện có hơn 5,7 triệu xe máy, trong đó gần 1/2 là xe máy cũ sử dụng lâu năm, sản xuất trước năm 2000. Phân tích từ các cơ quan chuyên môn, một chiếc xe máy hoạt động sẽ thải ra 80 - 90% khí CO và khí NO, 50% lượng NOx trong tổng lượng phát thải của các loại xe cơ giới. Trong quá trình hoạt động, xe cũ sẽ thải ra môi trường lượng khí độc cao gấp nhiều lần so với những loại xe được bảo dưỡng định kỳ. Các chất ô nhiễm này gây ảnh hưởng lớn tới chất lượng môi trường không khí đô thị và là một trong những nguyên nhân gây ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe cộng đồng.

Bởi vậy, chương trình thí điểm đo kiểm khí thải xe máy cũ của Hà Nội được nhận định là hoạt động quan trọng nhằm thu thập thông tin về mức phát thải của xe máy đang lưu hành, cũng như đánh giá hiệu quả của việc sửa chữa. Kết quả của chương trình sẽ là cơ sở khoa học hỗ trợ việc xây dựng và thực thi các chính sách về giao thông bền vững và bảo vệ môi trường, đặc biệt là ban hành quy chuẩn khí thải với xe máy – một khoảng trống pháp lý vẫn chưa được hoàn thiện.