Phó Giám đốc BHXH Hà Nội Vũ Đức Thuật cho biết, hiện nay, các cơ quan BHXH trên địa bàn TP đang quản lý hơn 85.000 đơn vị sử dụng lao động. Do nhiều nguyên nhân, từ đầu năm 2020 đến nay, số đơn vị nợ đóng BHXH tăng nhanh. Tính đến ngày 31/10, toàn TP có 68.449 đơn vị nợ, 1.180.590 lao động với tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN là 4.627,6 tỷ đồng. Trong đó, số tiền phải tính lãi là 1.820,6 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ nợ 3,78%, tăng 907,6 tỷ đồng so với tháng 12/2019.
Điều đáng nói, đến nay, Hà Nội còn hơn 20.000 đơn vị đang nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động từ 3 tháng trở lên. Số tiền nợ đóng BHXH chiếm hơn 9% kế hoạch thu BHXH, tăng cao so với năm 2019 (số sợ năm 2019 bằng 1,98% kế hoạch thu). “Việc các đơn vị, DN nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN vừa ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích chính đáng của hàng trăm nghìn người lao động, vừa ảnh hưởng đến các chính sách an sinh xã hội trên địa bàn TP” - Phó Giám đốc BHXH Hà Nội nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Thành Trung - chuyên viên Phòng thanh tra kiểm tra, BHXH Hà Nội cho biết, Thanh tra TP Hà Nội đã công bố quyết định thanh tra các DN nợ đóng BHXH. Đợt cao điểm này, đoàn liên ngành đã và đang thanh tra 75 đơn vị nợ đóng BHXH kéo dài của 2.462 lao động với số tiền nợ hơn 80 tỷ đồng, qua đó góp phần bảo đảm quyền, lợi ích cho người lao động. “Dù các đơn vị nợ đóng BHXH có tên trong quyết định thanh tra của Thanh tra TP đã được cơ quan chức năng đôn đốc, nhắc nhở nhiều lần, nhưng tình trạng nợ đóng của DN vẫn chưa được khắc phục” - ông Nguyễn Thành Trung cho hay.
Đơn cử, một số DN có số nợ lớn phải kể đến như Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC với số nợ hơn 24 tỷ đồng, kéo dài 28 tháng; Công ty CP Kinh doanh phát triển nhà ở và đô thị Hà Nội nợ 2,3 tỷ đồng, kéo dài 20 tháng; Công ty CP Dược phẩm công nghệ cao Abipha nợ 2,4 tỷ đồng, kéo dài 11 tháng; Công ty CP Hassyu Việt Nam nợ hơn 2,6 tỷ đồng, kéo dài 40 tháng… Lý giải về nguyên nhân nợ đóng BHXH, đại diện các DN trên cho biết, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp đã, đang làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN, buộc họ phải cắt, giảm lao động, tạm thời nợ đóng BHXH. Mặt khác, đối tác của các DN thường thanh toán hợp đồng vào cuối năm nên một số DN chỉ có thể hoàn thành việc đóng BHXH cho người lao động vào thời điểm cuối năm. Còn các tháng trong năm, đơn vị không đủ năng lực tài chính.
Xem xét xử lý hình sự đơn vị vi phạm nghiêm trọngĐề cập đến vấn đề này, Giám đốc BHXH Hà Nội Nguyễn Đức Hòa nhấn mạnh, những đơn vị, DN thực sự gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã được tạo điều kiện để tạm dừng đóng vào Quỹ hưu trí, tử tuất hoặc được xét duyệt cho vay không lãi suất để trả lương cho người lao động. Hiện nay, cơ quan chức năng TP đã giải quyết 100% hồ sơ cho các DN bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đủ điều kiện được hỗ trợ, không để chậm trễ bất kỳ hồ sơ nào. Do đó, đại diện các DN cho rằng, việc nợ đóng BHXH cho người lao động đến từ nguyên nhân khách quan là không thỏa đáng. “Trên thực tế, DN nào nghiêm túc chấp hành các quy định về BHXH, BHYT, BHTN, quan tâm, chăm lo đến đời sống của người lao động thì DN đó ngày càng ổn định, phát triển. Sản phẩm, dịch vụ của DN được người tiêu dùng đón nhận và ngược lại. Vì thế, các DN cần nghiêm túc, chủ động thực thi các giải pháp nhằm bảo đảm quyền lợi cho người lao động. DN nào vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm”- Giám đốc BHXH Hà Nội Nguyễn Đức Hòa cho hay.
Để khắc phục thực trạng nợ BHXH, thời gian qua, BHXH Hà Nội đã thực hiện nhiều biện pháp mạnh mẽ, quyết liệt như công khai tên DN nợ. Với những DN chây ỳ nợ đọng, BHXH TP ký kết quy chế phối hợp 5 ngành: Công an, LĐTB&XH, Liên đoàn Lao động, Cục Thuế Hà Nội về bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp các chế độ BHXH, BHYT, BHTN của người lao động trên địa bàn giai đoạn 2017 - 2020. Trong đó, các đoàn thanh, kiểm tra đều có công an tham gia, nhờ đó tăng mạnh hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, thu hồi nợ đọng.
Cũng theo Giám đốc BHXH Hà Nội, với quyết tâm phấn đấu giảm nợ đọng ở mức thấp nhất, trong tháng cuối năm, BHXH TP tiếp tục phối hợp với các đơn vị, địa phương tập trung đợt cao điểm thanh, kiểm tra DN nợ đóng BHXH, yêu cầu DN nộp tiền BHXH theo quy định. Đồng thời, đoàn thanh tra sẽ rà soát, tổng hợp, đánh giá kết quả thanh, kiểm tra hàng ngày.
“Căn cứ vào kết quả thanh tra, tùy theo mức độ, Đoàn thanh tra liên ngành của TP sẽ đề xuất xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm chính sách BHXH, BHYT. Hồ sơ của những đơn vị vi phạm ở mức độ nghiêm trọng sẽ được chuyển sang cơ quan điều tra để xem xét xử lý hình sự”- ông Nguyễn Đức Hòa nhấn mạnh.
