Không phải ngẫu nhiên Chương trình Môi trường Liên Hợp quốc lại đưa ra chủ đề của Ngày Môi trường thế giới năm nay (ngày 5/6) là “Ô nhiễm không khí và hành động của chúng ta” nhằm kêu gọi tất cả các quốc gia, cộng đồng và xã hội cùng hành động để cải thiện chất lượng không khí. Thông điệp này cho thấy tính nghiêm trọng của vấn đề ô nhiễm không khí, đồng thời kêu gọi mỗi cá nhân nâng cao trách nhiệm trong việc bảo vệ môi trường, từ những hành động như không vứt rác bừa bãi, sử dụng phương tiện cá nhân đảm bảo về tiêu chuẩn môi trường… Chúng ta không thể yên tâm hít thở mỗi ngày khi mà năm 2019, Tổ chức Y tế thế giới đánh giá ô nhiễm không khí là một trong 10 nguy cơ đe dọa sức khỏe toàn cầu. Cứ 10 người dân trên thế giới thì có 9 người đang hít thở không khí ô nhiễm.
Những năm gần đây, Thủ đô Hà Nội đã đạt được những thành tựu toàn diện trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, tốc độ đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, song song với đó là những thách thức không nhỏ về môi trường, từ hoạt động xây dựng hạ tầng, gia tăng phương tiện giao thông cơ giới... Như Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Hùng cũng nhận định, chất lượng môi trường không khí của TP đã có biểu hiện suy thoái, đặc biệt là ở khu vực nội thành, các trục đường giao thông chính và các công trường xây dựng.
Nỗi lo lắng về ô nhiễm không khí của Thủ đô đã hiện hữu ngày một rõ nét trong mỗi người dân. Điều lạ là, lo lắng thế nhưng mấy ai có hành động cụ thể từ những việc làm nhỏ nhất, thường nhật hàng ngày của bản thân, để bảo vệ môi trường, giảm thiểu ô nhiễm? Thậm chí, có không ít người còn mặc nhiên coi đó là trách nhiệm của chính quyền TP?!
Không nói đâu xa, Ngày hội “Không khí sạch, Hà Nội xanh” do TP Hà Nội chủ trì tổ chức diễn ra cuối tuần qua với thông điệp “Đi tìm bầu trời Xanh, ngập tràn không khí Sạch” là minh chứng rõ ràng nhất cho nỗ lực gắn kết giữa cơ quan quản lý Nhà nước với các tổ chức, cộng đồng cùng chung tay vì một bầu trời Hà Nội xanh và sạch. Tuy nhiên, đáng buồn là nỗ lực ấy dường như bị lu mờ bởi những hoạt động náo nhiệt, giải trí đơn thuần khác. Hơn nữa, ngày hội được thiết kế với nhiều hoạt động bổ ích như các gian hàng trưng bày, các cuộc giao lưu, chia sẻ, trò chơi, sách, chiếu phim... đầy ắp thông tin, kiến thức về ô nhiễm không khí, không khí sạch. Thế nhưng, ngày hội lại chỉ được số ít người dân tham gia phố đi bộ quan tâm. Rồi tình trạng vứt rác bừa bãi vẫn xảy ra dù tại khu vực này có đặt những thùng rác cỡ lớn.
Nhận thức được các tác động nghiêm trọng của ô nhiễm không khí đến đời sống dân sinh và phát triển chung của TP, thời gian qua, Hà Nội đã có nhiều nỗ lực để bảo vệ môi trường Thủ đô nói chung và cải thiện chất lượng không khí nói riêng. Tuy nhiên, nỗ lực của chính quyền TP thôi là chưa đủ. Nếu mỗi người dân còn thờ ơ, không có ý thức bảo vệ môi trường thì đích đến để có một "Hà Nội xanh, ngập tràn không khí sạch" còn rất xa vời.
