Năm 2016, Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo tập trung kiểm tra liên kết đào tạo bao gồm cả liên kết trong nước và cả yếu tố nước ngoài. Qua thanh tra đã phát hiện ra nhiều vi phạm như liên kết sai phép, sai đối tượng, có biểu hiện thương mại hóa... đồng thời phát hiện nhiều bất cập trong quy định về liên kết đào tạo. Nhiều văn bản quản lý đào tạo về liên kết đào tạo có những nội dung đã lạc hậu, quy định trách nhiệm và quyền hạn của trung ương và địa phương chưa cụ thể.
Tại tỉnh Gia Lai năm học 2014 - 2015, Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức kiểm tra chứng chỉ ngoại ngữ, tin học của Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học ECO (ở tỉnh khác) tổ chức tại Trường Trung cấp Lâm nghiệp Tây Nguyên nhưng chưa được cấp phép; Thanh tra tại Trung tâm Tin học - Ngoại ngữ HUEIC, đã yêu cầu Trung tâm hủy chứng chỉ đã cấp cho 190 học viên.
| Cơ quan chức năng đã phát hiện một số đơn vị làm không đúng quy định và có biểu hiện thương mại hóa giáo dục liên thông, liên kết. (Ảnh minh họa) |
Hoạt động liên kết đào tạo không chỉ diễn ra ở những ngành nghề hấp dẫn như tài chính, kế toán, ngân hàng mà còn liên kết sang cả khối ngành y, dược. Tại Nghệ An, thanh tra Sở Giáo dục và Đào tạo tiến hành kiểm tra hoạt động liên kết đào tạo và xử phạt hành chính 15 triệu đồng với Trường Y dược Bắc Ninh và dừng tuyển sinh tại chi nhánh Nghệ An từ 8/2014.
Ông Đinh Thanh Trí - Phó Chánh Thanh tra tỉnh Nghệ An cho biết: “Năm 2016, tỉnh đã thanh tra tại 3 trường: Trường Đại học Kinh tế Nghệ An, Trường đại học y khoa Vinh và Trường cao đẳng nghề kỹ thuật công nghiệp Việt Nam - Hàn Quốc phát hiện sai phạm kinh tế hàng tỷ đồng thu hồi ngân sách nhà nước và đề nghị kiểm điểm nghiêm túc đối với tập thể cá nhân sai phạm. Thanh tra Sở Giáo dục đã thanh tra tại một số đơn vị như Trung tâm dạy nghề huyện Diễn Châu Trung tâm kỹ thuật hướng nghiệp Nghệ An Trường trung cấp Việt Anh... Qua thanh tra phát hiện những sai phạm về giáo dục tổ chức liên kết đào tạo và xử lý”.
Hoạt động liên kết đào tạo tuy đã được chấn chỉnh nhưng vẫn còn có một số tổ chức, cá nhân phối hợp với các cơ sở để đào tạo “chui” khi chưa có văn bản cho phép của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trong khi đó, việc đào tạo thạc sĩ cũng không được tổ chức tại chính cơ sở đã đăng ký. Theo bà Phạm Thị Hằng, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa: cần phối hợp tốt với Công an và các sở ban ngành tăng cường thanh tra hoạt động liên kết đào tạo trình độ đại học và thạc sĩ trên địa bàn, đồng thời xử lý nghiêm đối với đơn vị vi phạm.
Bà Phạm Thị Hằng Trước cho biết: “Trước hết công tác thanh tra phải được coi trọng để giúp cho công tác quản lý ngày càng hiệu quả và kỷ cương kỷ luật trong ngành giáo dục ngày càng được tăng cường. Hàng năm xây dựng kế hoạch xác định thanh tra trọng tâm, phải phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp theo dõi giám sát kết luận sau thanh tra. Sở thiết lập đường dây nóng công khai đề nghị người dân phản ánh thông tin đến chủ tịch các huyện thị, thành phố theo thẩm quyền qua đường dây nóng để xử lý. Chúng tôi đã cung cấp số điện thoại của chủ tịch UBND của 27 huyện thị”.
Để chấn chỉnh các hiện tượng này, Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có chỉ thị về việc tăng cường công tác thanh tra giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Theo đó, người đứng đầu cơ quan quản lý giáo dục, cơ sở giáo dục chỉ đạo tổ chức Thanh tra trực thuộc xây dựng kế hoạch hàng năm có trọng tâm, trọng điểm; kịp thời tiến hành thanh tra đột xuất khi cần thiết. Tổ chức kiểm tra đúng quy trình quy định, kết luận rõ ràng, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm...
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Mạnh Hùng cho biết: “Các địa phương cần nâng cao nhận thức vai trò, vị trí tầm quan trọng của của công tác thanh tra và nhận thức này không phải chỉ là người đứng đầu mà còn là nhận thức của toàn thể đội ngũ cán bộ công chức người lao động trong toàn ngành về công tác này. Ngoài ra còn phải tiếp tục phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thanh tra và cộng tác viên thanh tra giáo dục. Các sở tăng cường công tác phối hợp có hiệu quả giữa thanh tra các cấp và lãnh đạo các cấp cần tích cực chủ động hơn trong mối quan hệ này”.
Việc tăng cường công tác thanh tra trong hoạt động giáo dục sẽ đảm bảo quyền lợi người học nâng cao uy tín chất lượng đào tạo thông qua việc phát hiện và chấn chỉnh các cơ sở đào tạo “chui”. Đại diện các Sở Giáo dục và Đào tạo kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cần quy định rõ hơn trách nhiệm và quyền hạn các bên liên kết đào tạo và tăng trách nhiệm quản lý liên kết đào tạo ở địa phương.
