Tình huống giả định vào hồi 9 giờ, ngày 20/12, tại kho lưu giữ nguồn phóng xạ (có chứa nguồn Cs-137 hoạt độ 1 Ci) của Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội xảy ra vụ nổ và bốc cháy không rõ nguyên nhân. Hậu quả làm cháy nổ khu vực lưu giữ nguồn phóng xạ có diện tích (15 x 40)m2, ngọn lửa không may cháy lan sang công trình khác, cột khói đen không đậm đặc.
Sự cố cháy nổ làm hư hại cấu trúc kho và rơi vỡ các đồ vật trong kho. Hậu quả làm 1 người bị thương nặng bị kẹt trong kho, 2 người bị thương không tự di chuyển được, 2 người bị thương nhẹ, 5 người không bị thương. Ngoài ra, sự cố cháy nổ gây nhiễm bẩn phóng xạ một số vị trí trong kho lưu giữ nguồn.
Sau khi tiếp nhận thông tin ban đầu về sự cố, lãnh đạo cơ sở đã thông báo đến các cơ quan chức năng theo tình huống sự cố gồm: Cứu hỏa 114; Cứu thương 115; Sở KH&CN; Cục An toàn bức xạ và hạt nhân.
Với vai trò là cơ quan đầu mối, Sở KH&CN Hà Nội đã thu thập và xử lý thông tin. Căn cứ theo thông tin sự cố thu thập được đã đánh giá mức độ báo động và báo cáo Ban chỉ huy khởi động kế hoạch ứng phó sự cố cấp tỉnh. Sở KH&CN thông báo cho Bộ Tư lệnh Thủ đô, Công an TP, Sở Y tế Trung tâm hỗ trợ Kỹ thuật, Viện Y học phóng xạ và U bướu quân đội – Cục Quân Y phối hợp ứng phó sự cố. Ngay khi nhận được tin báo, các đơn vị đã điều động nhân lực, phương tiện tham gia ứng phó sự cố theo nhiệm vụ.
Sau hơn 1 giờ diễn ra, buổi diễn tập đã kết thúc thành công, thể hiện sự chuyên nghiệp của lực lượng tham gia diễn tập, cũng như sự phối hợp nghiêm túc, bài bản giữa các lực lượng.
Các tác nghiệp chính trong diễn tập thực binh gồm: Phát hiện sự cố cháy nổ kho lưu giữ nguồn; chuyển người bị nạn ra khu vực an toàn; thực hiện kế hoạch ứng phó sự cố cấp cơ sở; thông báo cơ quan chức năng; thiết lập hàng rào an toàn và hàng rào an ninh khu vực; tổ chức chữa cháy; tổ chức tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn; phân loại nạn nhân bị chiếu xạ, bị nhiễm bẩn phóng xạ, bị bỏng; tiến hành sơ cứu bước đầu, tẩy xạ cho nạn nhân sau đó chuyển thương về các cơ sở y tế thích hợp; tổ chức bảo đảm an ninh khu vực sự cố, hướng dẫn các phương tiện tránh khỏi khu vực nguy hiểm; thu hồi mảnh vạt chứa phóng xạ, tẩy xạ khu vực, thu gom chất thải phóng xạ.
Trực tiếp chỉ huy, điều hành buổi diễn tập, Phó Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Nguyễn Anh Tuấn đánh giá: Buổi diễn tập đã bám sát nội dung và đạt được mục đích, yêu cầu của Kế hoạch số 231/KH-UBND ngày 29/8/2022 của UBND TP về việc tổ chức diễn tập ứng phó sự cố bức xạ, sự số hạt nhân trên địa bàn TP năm 2022. Buổi diễn tập đã thể hiện được khả năng hiệp đồng ứng phó giữa các đơn vị tham gia và có giá trị thực tiễn cao, nâng cao năng lực sẵn sàng ứng phó trong thực tế khi xảy ra sự cố bức xạ, sự cố nhạt nhân trên địa bàn TP.
Phát biểu tại buổi diễn tập, Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn cho biết: Với sự phát triển của khoa học - công nghệ, việc ứng dụng năng lượng nguyên tử, năng lượng hạt nhân vào mục đích hòa bình ngày càng phổ biến và rộng rãi trên nhiều lĩnh vực, mang lại những lợi ích to lớn cho loài người.
Tại Việt Nam và Thủ đô Hà Nội đã ứng dụng năng lượng nguyên tử trong nhiều lĩnh vực kinh tế xã hội như: nghiên cứu khoa học, y tế, công nghiệp, nông nghiệp, bảo vệ môi trường...
Bên cạnh những lợi ích mang lại thì việc ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ vẫn tiềm ẩn những nguy cơ gây hại đến sức khỏe con người, môi trường và cộng đồng xã hội nếu không được quản lý, giám sát chặt chẽ và có những biện pháp phòng ngừa, ứng phó thích hợp.
Vì vậy, việc diễn tập ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân đóng vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng xã hội trong việc đảm bảo an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ. Đồng thời, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy và tổ chức hiệp đồng giữa các lực lượng trong công tác ứng phó sự cố trên địa bàn Thủ đô.
Cuộc diễn tập nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm năng lực lãnh đạo, tổ chức hiệp đồng trong công tác bảo đảm an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ của các cơ quan quản lý, các cơ sở tiến hành công việc bức xạ. Qua diễn tập, sẽ tiếp tục bổ sung, hoàn thiện qui trình ứng phó sự cố bức xạ, sự cố hạt nhân trên địa bàn TP Hà Nội.
Trong những năm qua, cùng với sự chỉ đạo của Bộ KH&CN, UBND TP đặc biệt quan tâm đến việc ứng dụng năng lượng nguyên tử, năng lượng hạt nhân trong phát triển kinh tế - xã hội và đặc biệt việc thực hiện nhiều biện pháp nhằm quản lý tốt nhất vấn đề an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ trên địa bàn Thủ đô. UBND TP Hà Nội đã có Kế hoạch thường xuyên tổ chức diễn tập với các tình huống giả định khác nhau.
