144 cầu xuống cấp
Hiện nay trên địa bàn TP Hà Nội còn nhiều cầu tạm, cầu yếu, cầu dân sinh đã xuống cấp chưa được đầu tư tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT.
Theo thông tin của Sở GTVT Hà Nội, hiện có 55 công trình cầu do TP quản lý cần thiết phải đầu tư cải tạo, sửa chữa. Con số này được đưa ra sau quá trình rà soát, đánh giá trên cơ sở hồ sơ quản lý cầu, hồ sơ kiểm định, thử tải…
Đối với các cầu do quận, huyện, thị xã quản lý, UBND các địa phương cũng đã kiểm tra, rà soát, đánh giá hiện trạng,... Đến nay, các địa phương đề xuất đầu tư xây dựng mới, thay thế, cải toạ đối với 89 công trình cầu yếu, cầu tạm.
Thời gian qua, ngành GTVT đã tham mưu, đề xuất UBND TP Hà Nội đầu tư xây dựng các công trình cầu yếu. Tuy nhiên, khối lượng cầu trên địa bàn là khá lớn, mức độ xuống cấp và sự cần thiết đầu tư các cầu là khác nhau, nguồn lực dành cho hệ thống cầu yếu còn hạn chế.
Trong nhóm các công trình cầu yếu do địa phương đề xuất, có rất nhiều công trình kết cấu tạm bợ, không ổn định do người dân tự dựng lên để đáp ứng nhu cầu đi lại giao thương buôn bán trong khu vực.
Mặt khác, các cầu yếu trên địa bàn TP Hà Nội có nhiều hư hỏng của kết cấu chịu lực. Đối với cầu bê tông cốt thép, hệ thống dầm bị nứt vỡ, đặc biệt tại các vị trí đầu dầm; lớp phủ mặt cầu, khe co giãn, lan can cũng hư hỏng nặng…
Với cầu thép, các dầm và hệ liên kết ngang hầu hết đều bị rỉ sét, dầm chủ nhiều cầu bị đứt gãy, rỉ thủng… không đảm bảo khả năng liên kết, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất ATGT.
Đại diện Sở GTVT cho biết, nhiều cầu có quy mô mặt cắt ngang chưa đồng bộ với quy mô của tuyến đường, tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT cho người và phương tiện lưu thông qua cầu. Chiều rộng cầu nhỏ hơn chiều rộng của đường đầu cầu, làm tính chất liên tục của tuyến đường giao thông bị co thắt, gián đoạn.
Đa số các cầu trong danh sách cầu yếu đều phải hạn chế tải trọng do đã được xây dựng từ lâu, kết cấu chịu lực xuống cấp. Nhiều cầu chỉ đủ đáp ứng tải trọng của xe thô sơ, xe máy,... không đáp ứng được nhu cầu giao thông hiện tại. Tải trọng bị hạn chế làm ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác của cả đoạn tuyến.
Cá biệt nhiều công trình cầu tuy kết cấu đã xuống cấp nghiêm trọng nhưng không cắm biển hạn chế tải trọng, các phương tiện quá khổ quá tải vẫn thường xuyên lưu thông. Đây là nguyên nhân làm cầu ngày càng xuống cấp và nguy cơ sập đổ là khó tránh khỏi.
Theo lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội, về cơ bản, công tác sửa chữa, duy tu, bảo trì cho các cầu do quận, huyện, thị xã quản lý còn hạn chế; ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng, an toàn công trình. Bên cạnh đó, công tác quản lý, lưu trữ hồ sơ của công trình cầu còn nhiều tồn tại bất cập, ảnh hưởng tới công tác kiểm định, đánh giá.
Phân loại cầu yếu
Thạc sĩ quản lý đô thị Phan Trường Thành cho biết: “Từ những đánh giá thực tế, việc sớm cải tạo sửa chữa, đầu tư thay thế các cầu yếu, cầu tạm trên địa bàn TP Hà Nội là hết sức cần thiết, nhằm dần hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông theo quy hoạch.
Qua đó tăng cường khả năng kết nối hạ tầng giao thông khu vực, đảm bảo an toàn công trình, ATGT; tạo tiền đề phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Đồng thời, tăng cường công tác quản lý nhà nước về các công trình cầu, đặc biệt là các công trình cầu tạm, cầu yếu do UBND các quận, huyện, thị xã quản lý”.
Sở GTVT Hà Nội đã đánh giá, phân loại các công trình cầu tạm, cầu yếu thành 3 nhóm để làm cơ sở đề xuất danh mục và thứ tự ưu tiên đầu tư.
Trong đó, nhóm 1 là các cầu cần đầu tư xây dựng mới, thay thế cầu cũ; nhóm 2 gồm các cầu còn sử dụng được, cần sửa chữa, cải tạo; nhóm 3 gồm các cầu chưa có phát hiện hư hỏng ảnh hưởng đến an toàn chịu lực, cần theo dõi, kiểm tra duy tu định kỳ.
Đối với cầu đầu tư xây dựng mới, công tác chẩn bị sẽ diễn ra trong giai đoạn năm 2024 - 2025. Các đơn vị liên quan lập, thẩm định phê duyệt chủ trương, dự án đầu tư; thiết kế bản vẽ thi công và thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.
Giai đoạn từ năm 2026 - 2030, các cầu sẽ bước vào giai đoạn thực hiện đầu tư bao gồm: tổ chức khởi công, thi công xây dựng; bàn giao đưa vào khai thác sử dụng; quyết toán dự án hoàn thành.
Đại diện Sở GTVT Hà Nội cũng nhấn mạnh, trong quá trình đầu tư, ưu tiên các cầu đã xuống cấp nghiêm trọng, mất ATGT được xử lý ngay trong giai đoạn 2024 - 2025.
Theo phân cấp quản lý Nhà nước quy định, các công trình do TP quản lý thì TP đầu tư và quản lý sau đầu tư. Đối với các công trình do quận, huyện, thị xã quản lý thì địa phương sẽ đầu tư và quản lý sau đầu tư.
“Tuy nhiên, hiện nay nguồn lực đầu tư cho các công trình hạ tầng giao thông còn nhiều hạn chế. Do đó, Sở GTVT kiến nghị TP hỗ trợ bằng nguồn vốn ngân sách TP để đầu tư xây dựng mới các công trình này theo cơ cấu: 50% ngân sách TP và 50% ngân sách địa phương” - đại diện Sở GTVT Hà Nội cho hay.
Công tác duy tu, cải tạo, sửa chữa cầu yếu còn lại sẽ được thực hiện theo kế hoạch hàng năm đảm bảo an toàn công trình, ATGT.
Việc thực hiện bảo trì, sửa chữa các cầu yếu sẽ góp phần duy trì tình trạng kỹ thuật, tuổi thọ và khả năng khai thác của các tuyến đường đảm bảo thông suốt, an toàn và ngăn ngừa những nguy cơ mất ATGT…
