Cụ thể, trong 3 năm (từ 10/10/2020 - 10/10/2023), các lực lượng chức năng TP Hà Nội đã phát hiện, bắt giữ 6.564 vụ lợi dụng thương mại điện tử (TMĐT) để buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Qua đó, phạt hành chính, truy thu thuế là 753 tỷ đồng. Trong đó, Cục Quản lý thị trường (QLTT) Hà Nội đã xử lý 988 vụ liên quan đến lĩnh vực TMĐT, xử phạt hành chính, 13,313 tỷ đồng, bắt giữ lượng hàng vi phạm trị giá 25, 518 tỷ đồng.
Mặc dù lực lượng chức năng đã tích cực vào cuộc ngăn chặn hiện tượng lợi dụng TMĐT để buôn bán hàng lậu, hàng giả… tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra gặp nhiều khó khăn, bất cập. Cục trưởng Cục QLTT Hà Nội Chu Xuân Kiên cho biết, một trong những rào cản lớn nhất của công tác quản lý việc kinh doanh TMĐT là tỷ lệ cá nhân, tổ chức đăng ký, thông báo theo đúng quy định khi tham gia hoạt động TMĐT vẫn còn thấp.
Việc thực hiện xử lý vi phạm đối với doanh nghiệp gian lận cũng gặp khó khi các website TMĐT không cung cấp địa chỉ, hoặc địa chỉ không đúng gây khó khăn cho việc kiểm tra. Bên cạnh đó phần lớn các đối tượng sử dụng mạng xã hội như facebook, zalo, tiktok... các giao dịch, thanh toán trên mạng đều bị hủy, xóa dấu vết rất nhanh gây khó cho quá trình phát hiện, kiểm tra, xử lý. Điều này dẫn đến lực lượng chức năng gặp khó khăn trong việc xác định tính chất, quy mô, địa chỉ và hàng hóa vi phạm.
Để khắc phục những bất cập này, BCĐ 389 TP Hà Nội kiến nghị các Bộ, ngành nghiên cứu, hoàn thiện các chính sách quản lý hoạt động giao dịch điện tử. Theo đó, cần có cơ chế hướng dẫn, quản lý các mạng xã hội, bổ sung hệ thống tra cứu dễ dàng (cách nhận biết đăng ký/thông báo theo quy định …); tăng tính chịu trách nhiệm của chủ kênh/tài khoản trên mạng xã hội, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm những hành vi sai phạm, lợi dụng mạng xã hội để hoạt động kinh doanh trái quy định pháp luật.
Nhằm ngăn chăn hiện tượng lợi dụng TMĐT để buôn lậu, sản xuất tiêu thụ hàng giả trong thời gian tới UBND TP Hà Nội sẽ chỉ đạo các lực lượng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các đối tượng lợi dụng mạng xã hội, sàn giao dịch TMĐT để quảng cáo, bán online, livestream các loại hàng cấm, nhập lậu, hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Đồng thời, đẩy mạnh công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong việc thanh kiểm tra, hoạt động lợi dụng TMĐT để kinh doanh hàng hóa vi phạm. Đặc biệt, phối hợp với các đơn vị bán tên miền và cung cấp dịch vụ máy chủ, ngân hàng, viễn thông, chuyển phát trong việc xác minh đối tượng để kiểm tra và xử lý vi phạm. Kiểm soát chặt chẽ luồng hàng hóa kèm hóa đơn chứng từ theo các đơn vị chuyển phát nhanh, giao nhận hàng hóa, tập kết tại kho hàng, các cảng cạn. Rà soát thông tin thanh toán qua các dịch vụ thu hộ của các đơn vị chuyển phát nhanh.
