Lời tuyên chiến nguy hiểm

Nó ra đời và hoạt động trước rất nhiều tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Vậy mà mới rồi, Boko Haram tự nguyện thần phục IS. Cả IS lẫn Boko Haram đều bị thế giới bên ngoài liệt vào danh sách những tổ chức khủng bố quốc tế nguy hiểm nhất. IS ở Iraq và Syria đang phải đối đầu với liên minh đa quốc gia do Mỹ thành lập và đứng đầu. Boko Haram giờ đã trở thành kẻ thù của cả châu Phi sau khi Liên minh châu Phi (AU) quyết định thành lập lực lượng liên quân đa quốc gia 10.000 binh lính ở xung quanh Nigeria để tiêu diệt Boko Haram.

Giống như IS và liên quân do Mỹ cầm đầu đã tuyên chiến và tiến hành chiến tranh với nhau ở Iraq và Syria, Boko Haram và AU cũng đã tuyên chiến với nhau. Boko Haram thậm chí còn tuyên chiến với cả thế giới bên ngoài khi tuyên bố tự thần phục IS. Và sự tuyên chiến này vô cùng nguy hiểm đối với thế giới bên ngoài.

Việc đó cho thấy, trước hết sức cuốn hút của IS. Cho tới nay, Mỹ và đồng minh đã không tiêu diệt được IS. AU có liên quân mới nhưng việc đó chưa thể đảm bảo chắc chắn là họ sẽ tiêu diệt được Boko Haram. Rõ ràng là IS làm phân rẽ thế giới Hồi giáo nhưng đồng thời còn thúc đẩy chiều hướng cực đoan hóa trong thế giới Hồi giáo.

Sự thần phục IS của Boko Haram là bằng chứng về sự lây lan và mở rộng phạm vi ảnh hưởng của IS ở châu Phi, hoặc ít nhất thì cũng là ảnh hưởng của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan và chính thống. Điều này báo hiệu nhiều thách thức lớn mới về chính trị an ninh và tôn giáo xã hội đối với châu Phi và cả thế giới.

Có thể thấy cả IS lẫn Boko Haram đều đã tuyên chiến với tất cả những ai trên thế giới trái ngược với quan điểm của họ. Thực chất vấn đề không còn đơn thuần chỉ là khác biệt về tôn giáo nữa mà đã trở thành cọ sát về phương diện ý thức hệ, trước hết giữa phương Tây và đạo Hồi. Một khi đã đến mức độ như vậy, cuộc đối đầu đã trở nên một mất một còn, không còn dư địa và cơ hội cho hoá giải và hoà hợp. Vì thế, sự thuần phục IS của Boko Haram báo hiệu những chuyển biến mới trong nội bộ thế giới Hồi giáo và mức độ cực đoan hoá mới trong thế giới ấy.

Cả liên quân do Mỹ đứng đầu tiến lẫn AU trong cuộc chiến chống IS và Boko Haram sẽ phải có những điều chỉnh chiến lược và sách lược nếu muốn giành về phần thắng. Họ sẽ phải kiên định quyết chí hơn, chấp nhận sẽ còn hao người tốn của và mất nhiều thời gian hơn. Đồng thời, họ cũng còn phải khôn khéo, chủ động và linh hoạt hơn trong việc tập hợp lực lượng ở quốc gia, khu vực và cả trên thế giới.