Ngay sau khi thông tin này được công bố, dư luận đã có những phản ứng trái chiều.
Tận thu
Theo Dự thảo thông tư, đối tượng chịu phí là các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, bao gồm: Xe ô tô, máy kéo; rơ moóc, sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô, máy kéo (gọi chung là ô tô) và xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy (gọi chung là mô tô) thuộc đối tượng chịu phí sử dụng đường bộ. Mức thu phí áp dụng cụ thể với các loại xe ô tô được quy định cụ thể như sau: Xe chở người dưới 10 chỗ đăng ký tên cá nhân có mức thu thấp nhất là 130.000 đồng/tháng; Xe tải, xe ô tô chuyên dùng có trọng lượng toàn bộ từ 27.000 kg trở lên có mức thu cao nhất là 1.040.000 đồng/tháng. Với xe máy, loại có dung tích xi lanh đến 100 cm3, xe máy điện sẽ bị thu phí từ 50.000 - 100.000 đồng/năm; loại có dung tích xi lanh trên 100cm3 sẽ bị thu từ 100.000 - 150.000 đồng/năm.
Theo Dự thảo thu phí sử dụng đường bộ, mỗi ô tô chịu 5 loại thuế và 10 loại phí. Ảnh: Quỳnh Anh
Về phương thức nộp phí, với xe ô tô dân sự trong nước, phí sử dụng đường bộ tính theo năm (12 tháng) và theo chu kỳ đăng kiểm của xe. Đến kỳ đăng kiểm, cơ quan đăng kiểm dán tem đăng kiểm tương ứng với chu kỳ đăng kiểm và tem nộp phí sử dụng đường bộ tương ứng với thời gian nộp phí. Đối với xe mô tô, Bộ Tài chính quy định, UBND xã, phường, thị trấn là cơ quan thu phí đối với xe mô tô của tổ chức, hộ gia đình và cá nhân trên địa bàn. Trong thời hạn 5 ngày, kể từ ngày nhận được tờ khai nộp phí, tổ dân phố (hoặc thôn) tiến hành kiểm tra kê khai và tiến hành thu phí. Trường hợp kê khai không đúng, chủ phương tiện thực hiện kê khai lại.
Ô tô “cõng” 5 loại thuế và 10 loại phí
Việt Nam hiện có khoảng 1,5 triệu ô tô đang lưu hành, trong đó có trên 50% là ô tô dưới 9 chỗ ngồi, ít hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Thực tế, trong những năm gần đây, ô tô được xếp vào danh mục các loại hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và luôn phải chịu mức thuế cao. Thêm vào đó, mặt hàng này còn phải gánh thêm nhiều loại thuế, phí khác do Bộ GTVT đề xuất nhằm hạn chế UTGT. Thống kê của Bộ Công Thương, đến nay ô tô đã phải "cõng" tới 5 loại thuế và 9 loại phí, như: Thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế VAT, lệ phí trước bạ, biển số… và nay thêm phí sử dụng đường bộ mỗi ô tô sẽ phải "cõng" 10 loại phí.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam tính toán, hiện nay mức phí trước bạ đối với ô tô chở người ở Hà Nội là 20%, lệ phí cấp biển 20 triệu đồng. Như vậy, với hai khoản này, một chiếc xe có giá 400 triệu đồng đã “ngốn” 100 triệu đồng tiền phí. Thêm vào đó, muốn lăn bánh, mỗi năm 16 triệu đồng phí sử dụng đường bộ rồi hàng loạt những khoản tiền khác như phí xăng dầu 1.000 đồng/lít, phí bình ổn giá xăng dầu 500 đồng/lít, thuế môi trường 1.000 đồng/lít, đi ô tô ra QL cứ 80 - 100km lại phải đóng phí đường... nay thêm phí sử dụng đường bộ. "Phí nhiều như thế e rằng ô tô, xe máy khó mà cõng nổi" - ông Nguyễn Mạnh Hùng nói.
Về phía người dân, sau khi biết được thông tin sẽ thu phí sử dụng đường bộ ai cũng cảm thấy ngán ngẩm. Anh Nguyễn Minh Tuấn, nhà phố Hoa Lư đang sử dụng ô tô cho biết: Tôi cảm thấy nản khi phải đóng quá nhiều loại phí, không khéo chẳng còn dám đi xe nữa. Chưa kể Bộ GTVT cho rằng, xe đi lại làm hỏng đường thì phải đóng phí, thế nhưng đường làm xong chưa kịp đi đã hỏng thì ai chịu phí? Tăng thêm các loại phí chất lượng đường giao thông có tốt hơn không?
Riêng về thu phí xe máy, anh Đỗ Hồng Hà ở phố Nhân Chính cho rằng rất khó khả thi. Theo anh Hà, ô tô khi thu phí sử dụng đường bộ thông qua việc đăng kiểm xe và dán tem đăng kiểm để chứng nhận đã đóng phí. Đối với xe máy, rất khó có căn cứ chứng nhận xe máy đã nộp phí vì dán tem vào xe máy là điều không thể. Nếu làm giấy chứng nhận đã nộp phí cũng không ổn, bởi mỗi khi đi xe máy ra đường, người đi xe máy đã phải mang nào đăng ký xe, bảo hiểm xe, bằng lái xe, chứng minh nhân dân… nay lại có thêm cả giấy chứng nhận đã đóng phí sử dụng đường bộ thì không ổn.
Do là đích ngắm của nhiều khoản thu nên giá ô tô Việt Nam cao gấp 3 lần và có khả năng tiếp tục cao hơn nữa so với giá xe thế giới. Tuy nhiên, điều kiện thu nhập bình quân đầu người hiện chỉ ở mức trung bình thấp của thế giới, việc giá xe phải “cõng” đủ các loại thuế, phí, dẫn tới bị đội giá lên quá cao, khiến người dân không mặn mà với việc mua ô tô, dù đây được coi là phương tiện an toàn hơn xe máy.
Theo thống kê của Bộ Công Thương, thị trường ô tô Việt Nam tăng trưởng khá đều trong giai đoạn 2006 - 2009. Tuy nhiên, kể từ năm 2010, thị trường có sự giảm sút nhanh chóng, đặc biệt là năm 2012. Tính đến hết tháng 8/2012, sản lượng toàn thị trường ô tô của Việt Nam đạt 64.520 xe, giảm 33% so với cùng kỳ năm trước. Theo dự đoán của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tổng sản lượng bán hàng năm nay chỉ đạt khoảng 100.000 xe. |