Nga là lý do "thôi thúc" Đảng Dân chủ thắng bầu cử giữa kỳ Mỹ?

Không lâu trước mốc 6/11 - ngày bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ của Mỹ diễn ra, nghị sĩ Adam Schiff - một lãnh đạo cấp cao của Đảng Dân chủ đã tiết lộ rằng Đảng ông ​​sẽ mở lại cuộc điều tra về sự can thiệp của Nga trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016 nếu họ giành được thế đa số, khi khẳng định đây là "vấn đề quan trọng nhất" cần được ưu tiên giải quyết.

Trước đó, Ủy ban tình báo do Đảng Cộng hòa lãnh đạo là tổ chức duy nhất điều tra sự can thiệp của Nga và cuộc điều tra này hiện đã bị "xếp xó". Đảng Cộng hòa nói rằng họ không tìm thấy bằng chứng nào về sự thông đồng giữa Nga và chiến dịch tranh cử của Tổng thống Donald Trump như cáo buộc đã đưa ra.

Tuy nhiên Đảng Dân chủ thì cho rằng Ủy ban điều tra đã bỏ qua nhiều sự kiện và nhân chứng quan trọng, vì vậy quyết tâm khởi động lại một phần của cuộc điều tra nếu họ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử giữa kỳ. Dưới đây là những gì mà AP chỉ ra rằng có thể trở thành mục tiêu nhắm đến của Đảng Dân chủ khi "nắm quyền" tại Quốc hội.

Ông Schiff đã nhiều lần nói rằng một ưu tiên của Đảng Dân chủ là việc điều tra xem liệu người Nga có sử dụng Tập đoàn Trump Organization như một kênh trao đổi tiền - ảnh hưởng hay không.

Các doanh nghiệp của ông Trump được thống kê là đã hưởng lợi khá nhiều từ đầu tư của Nga trong những năm qua và theo ông Schiff thì không loại trừ khả năng "đây có thể là đòn bẩy mà người Nga tạo ra" trên vị Tổng thống 45 của nước Mỹ.

Một số tổ chức khác cũng đang xem xét nghi vấn rửa tiền này, bao gồm Ủy ban Dịch vụ tài chính nhà đất Mỹ. Tuy nhiên không rõ liệu hoạt động thăm dò rửa tiền của nhóm điều tra, do công tố viên đặc biệt Robert Mueller dẫn đầu, có liên quan đến việc kinh doanh cá nhân của Tổng thống Trump hay không.

Đảng Dân chủ đã đưa ra một danh sách hồi tháng 3 vừa qua, với hàng chục các tên được cho là những người mà ủy ban điều tra chưa phỏng vấn khi cuộc điều tra Nga bị khép lại. Đảng Dân chủ dự kiến sẽ gọi một số người chứ không phải tất cả để trở thành các nhân chứng mới.

Các cựu cố vấn chiến dịch của ông Trump là Michael Flynn, Paul Manafort, Rick Gates và George Papadopoulos đều nằm trong số đó. Tất cả họ đều đã thừa nhận nhiều tội danh khác nhau trong cuộc điều tra của ông Mueller.

Đáng chú ý, trong số các nhân chứng quan trọng mà Đảng Dân chủ muốn triệu tập còn bao gồm cả cựu luật sư cá nhân của ông Trump, Michael Cohen - người đã nhận tội tại tòa án liên bang hồi tháng 8 về các vi phạm tài chính trong vận động tranh cử và một số cáo buộc khác; và Erik Prince - người nổi tiếng với tư tưởng ủng hộ chính quyền Trump, được cho là đã có những cuộc gặp gỡ với phía Nga trong thời gian diễn ra bầu cử Mỹ 2016.

Đảng Dân chủ cũng lưu ý sẽ yêu cầu cung cấp thêm các tài liệu mà Đảng Cộng hòa từng từ chối trát đòi của tòa án.

Các nhà điều tra thuộc Đảng Cộng hòa đã giới hạn cuộc điều tra Nga của họ vào mục thông tin tình báo - gần như là tuyệt mật. Và với một chiến thắng tại bầu cử tháng 11, Đảng Dân chủ có lẽ sẽ lan truyền cuộc điều tra qua một số ủy ban khác và cho phép điều trần công khai một số quan chức hàng đầu của chính quyền Trump.

Đảng Dân chủ gần đây đã công bố thêm nhiều thông tin về con trai của Tổng thống, Donald Trump Jr., bao gồm những cuộc liên lạc với cha và các trợ lý khác liên quan đến một gặp mặt hồi tháng 6/2016 giữa các quan chức chiến dịch tranh cử của ông Trump và một luật sư Nga.

Theo hồ sơ điện thoại mà anh này cung cấp cho Quốc hội, Trump Jr. đã có một cuộc gọi với một số bị ẩn vài ngày trước khi cuộc gặp có yếu tố Nga diễn ra, tuy nhiên anh này khai không nhớ đã nói chuyện với ai.

Đảng Dân chủ muốn yêu cầu thêm về hồ sơ điện thoại của Trump Jr. khi anh này khăng khăng rằng mình không tiết lộ cho cha bất cứ điều gì về cuộc gặp nói trên. Đảng Dân chủ cũng có thể sẽ xem xét các tương tác trực tiếp trên mạng xã hội Twitter giữa Trump Jr. và WikiLeaks - trang web từng phát hành các email bị hack từ các quan chức Dân chủ hàng đầu trong bầu cử năm 2016. Mặc dù Trump Jr. cũng đã từng công bố những tin nhắn này, cho thấy việc trang web này đơn phương thúc giục anh ta công bố những bản rò rỉ, được đánh giá là đã rất có lợi với ông Trump trong cuộc đua hồi 2016.

Kể từ khi Đảng Cộng hòa đóng cửa cuộc điều tra Nga vào đầu năm nay, Đảng Dân chủ được cho là vẫn âm thầm tiến hành một số điều tra riêng của họ mặc dù không có quyền viết trát hầu tòa. Tuy nhiên một số kết quả đưa ra lại khá chấn động, như việc thăm dò Cambridge Analytica - một công ty phân tích dữ liệu được sử dụng bởi đội ngũ tranh cử của ông Trump - đã thu thập dữ liệu không đúng cách từ hàng triệu hồ sơ người dùng mạng xã hội. Họ cũng đã lần ra một nhân vật thuộc Đảng Cộng hòa là Peter W. Smith, người thừa nhận đã làm theo mệnh lệnh để lấy được các email của bà Hillary Clinton từ tin tặc Nga. Tuy nhiên theo tờ The Wall Street Journal, Smith đã tự sát ngay sau khi tiết lộ thông tin trên với tờ báo này.

Các nhà lập pháp thuộc Đảng Dân chủ được cho là sẽ cố gắng bổ sung, thay đổi các điều luật nhằm để bảo vệ công tố viên đặc biệt Robert Mueller, khi Tổng thống Trump đã nhiều lần chỉ trích ông Mueller và cuộc điều tra của ông này khi gọi đó là một cuộc "săn phù thủy", "làm vấy bẩn nước Mỹ".

Trước những lo ngại rằng Tổng thống có thể cách chức hoặc gây áp lực với ông Mueller, Ủy ban Tư pháp Thượng viện do GOP lãnh đạo đã được đề nghị thông qua một dự luật hồi tháng 4/2018 để có thể được đưa vào luật pháp hiện hành của Bộ Tư pháp, mà theo đó, một công tố viên đặc biệt chỉ có thể bị sa thải vì lý do chính đáng.

Lãnh đạo đa số Thượng viện Mitch McConnell đã từ chối dự luật này tại Thượng viện, tuy nhiên tình hình sẽ thay đổi nếu Đảng Dân chủ chiếm được đa số ghế vào tháng 11 và nhiều khả năng sẽ thông qua điều luật bảo vệ công tố viên đặc biệt của họ.

Tuy nhiên từ thực tế rằng có thể phải "trả giá" bằng chính trị nếu mắc sai lầm, nhiều lãnh đạo Đảng Dân chủ hiện đang thể hiện thái độ cẩn trọng hơn trong vấn đề điều tra can thiệp của Nga, mà trước hết là tập trung đánh giá xem khả năng giành được lợi thế tại Thượng viện của mình trong kỳ bầu cử này.

Hơn hết, các nhà điều tra Dân chủ sẽ theo dõi chặt chẽ lời khuyên từ công tố viên đặc biệt, bởi nếu ông Mueller có bất cứ phát hiện mới nào, kế hoạch điều tra của họ rất có thể phải thay đổi.