Người cảnh sát giao thông bây giờ vất vả hơn xưa

Tôi thật mừng vì hơn 4 thập niên trôi qua, những ca từ về người cảnh sát áo vàng vẫn được ngân vang: "Và trên ngã tư này đây/ Dẫu nắng mưa hay đêm ngày/ Thân thiết dáng hình của người chiến sĩ giữ trật tự an ninh/ Bảo vệ hạnh phúc cho câu ca rộn rã lúc bình mình/Trái tim ai hòa nhịp cuộc sống trên ngã tư thân yêu…".

Nữ cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ trên phố Lê Duẩn. Ảnh: Hải Linh

Cách đây hơn 40 năm, khi trở về Hà Nội từ vùng rừng núi biên giới miền Trung sau hàng tháng trời cách xa, tôi đã rất ngỡ ngàng khi thấy ở ngã tư Cửa Nam, vốn rất quen thuộc được lắp các cột đèn báo tín hiệu nhấp nháy ba màu xanh, đỏ, vàng. Không khí yên bình đối lập với sự ác liệt nơi chiến trường cùng sự xuất hiện chiếc đèn xanh, đèn đỏ ở một số ngã tư khiến tôi vô cùng thích thú. Chính giữa nút giao thông vào diện đông đúc bậc nhất Thủ đô lúc bấy giờ, có một anh cảnh sát giao thông trong bộ cảnh phục vàng, đầu đội mũ cối, dùng hiệu lệnh, hướng dẫn dòng người qua lại. Hình ảnh tươi mới, vui nhộn của thành phố những ngày tạm ngưng tiếng máy bay, tiếng bom phá hoại của kẻ thù là nguồn cảm hứng trong tôi, viết lên những nốt nhạc hân hoan, rộn ràng. Thế là, những ca từ, điệu nhạc vui tươi về một ngã tư cứ thế tuân ra và tôi viết "Từ một ngã tư đường phố" bằng cảm nhận về cuộc sống mến yêu.

Trong gia tài chừng 700 ca khúc, "Từ một ngã tư đường phố" vốn được coi như "ngành ca" của lực lượng cảnh sát giao thông, luôn nằm trong số các ca khúc dễ nghe, dễ thuộc, được yêu thích và phổ biến nhiều nhất suốt 4 thập niên qua.

Lần đầu tiên hình ảnh "Cuộc sống reo vui từng giờ. Khi nắng mai về người và xe nối nhau đi trên đường. Đèn đỏ đèn xanh quanh anh nhảy múa như ngàn hoa. Niềm vui phấn khởi trong ánh mắt bao người qua… Và trên ngã tư này đây, trong nắng mưa hay đêm ngày, có dáng áo vàng của người chiến sĩ giữ trật tự an toàn giao thông. Bảo vệ hạnh phúc cho câu ca rộn rã lúc bình minh. Trái tim ai hòa nhịp cuộc sống mới trên ngã tư thân yêu…" xuất hiện, tôi đã ký xướng âm hóa ngay thành chuỗi giai điệu mang âm hưởng lạc quan ngay giữa những ngày Hà Nội vừa kiến thiết xây dựng lại thành phố, vừa chống trả âm mưu phá hoại bằng không quân của kẻ thù và vừa chi viện cho chiến trường miền Nam. Hình ảnh người cảnh sát giao thông chỉ xuất hiện rất giản dị, ngắn ngủi ở cuối bài, nhưng đó chính là chi tiết làm nên giá trị cho ca khúc. Bởi, họ đang âm thầm làm việc để đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông, cũng là bảo vệ sự bình yên của đất nước.

Lúc ấy, tôi thấy họ hiện lên thật lung linh trong sắc vàng dưới ánh nắng ban mai. Họ say sưa, cần mẫn hướng dẫn cho người tham gia giao thông để những tuyến đường không bị tắc nghẽn. Tôi viết ca khúc "Từ một ngã tư đường phố" với tư cách của một người dân viết về người chiến sĩ cảnh sát giao thông chứ không phải viết theo sự "đặt hàng" nên cảm xúc rất chân thực, tự nhiên, dễ thuộc, dễ nhớ. Bài này, tôi sử dụng nhiều quãng 7 nên âm điệu rất tươi vui, phù hợp với tiếng Việt. Có lẽ vì thế mà bài hát nhanh chóng được nhiều người yêu thích và thuộc lòng.

Bốn thập niên đã qua, tôi vẫn luôn giữ ấn tượng đẹp về người cảnh sát giao thông: Trời nắng nóng bụi bặm, đường phố đông, anh cảnh sát áo vàng mồ hôi ròng ròng thoăn thoắt thực hiện hiệu lệnh, đều tăm tắp và vô cùng đẹp mắt, người đi đường nghiêm chỉnh chấp hành theo hiệu lệnh đó. Ngẫm ra, câu "Nhịp đời cuộn nhanh nhanh như vượt trước bao thời gian, đường phố của ta vẫn đang còn hẹp" vẫn đúng với hiện nay. Tuy nhiên, dường như cái ý thức từng là căn cốt, bản sắc tinh thần của người Hà Nội: "Nhường bước giúp nhau đích xa cũng gần, Tự hào đi trong tiếng kèn tiến quân vang ngân" đã nhạt đi nhiều trong cái náo nhiệt thời hiện đại… Người đông hơn, xe cộ nhiều hơn, quá tải khói xe, quá tải tiếng ồn, người cảnh sát áo vàng vất vả hơn trước rất nhiều.

Nhiều người bảo tôi: "Sao nhạc sĩ không viết thêm ca khúc khác về người cảnh sát giao thông?". Tôi thì nghĩ, khó có thể viết thêm một ca khúc nào về người cảnh sát giao thông đủ sức tồn tại lâu như "Từ một ngã tư đường phố". Nhưng đến một lúc nào đó, nếu gặp được "ngàn ánh mắt yêu thương" của người đi đường, những ca từ, nốt nhạc lại nảy ra, tôi sẽ lại viết về giao thông Thủ đô, về người cảnh sát áo vàng.