Iran đã cam kết sẽ trả đũa gay gắt vụ ám sát thủ lĩnh lực lượng Hamas Ismail Haniyeh trong chuyến đi tới Tehran vào cuối tháng trước, khi cáo buộc Israel đứng sau vụ việc. Israel không xác nhận hoặc phủ nhận sự liên quan.
Hải quân Mỹ đã triển khai tàu chiến và tàu ngầm đến Trung Đông để tăng cường phòng thủ cho Israel, đồng thời các nỗ lực ngoại giao để ngăn cản Tehran tấn công đã diễn ra suốt ngày đêm. Trong một diễn biến liên quan, Lầu Năm Góc cho biết Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken hôm 13/8 đã chấp thuận việc bán cho Israel nhiều loại thiết bị quân sự khác nhau trị giá hơn 20 tỷ USD.
Một trong những nguồn tin, một quan chức an ninh cấp cao của Iran, cho biết nước này, cùng với các nhóm Hezbollah ở Lebanon, sẽ phát động một cuộc tấn công trực tiếp nếu các cuộc đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin giữa Israel và Hamas thất bại, hoặc họ nhận thấy Israel đang kéo dài các cuộc đàm phán.
Với nguy cơ gia tăng về một cuộc chiến tranh Trung Đông rộng lớn hơn sau vụ ám sát Haniyeh và chỉ huy quân sự hàng đầu của Hezbollah là Fuad Shukr ở Beirut, Iran đã tham gia vào cuộc đối thoại căng thẳng với các nước phương Tây và Mỹ về các phương thức trả đũa, theo nguồn tin.
Một số báo cáo trong những ngày gần đây cho biết Israel tin rằng Iran có ý định tấn công trước cuộc đàm phán được nối lại vào cuối tuần này. Nhưng thông tin mới báo hiệu rằng cuộc tấn công sẽ chỉ diễn ra sau các cuộc đàm phán đó, trong trường hợp Iran không thỏa mãn với kết quả bàn thảo.
Trong các bình luận được công bố hôm 13/8, đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận rằng Washington đang yêu cầu các đồng minh thuyết phục Iran giảm căng thẳng. Ba nguồn tin chính phủ khu vực đã mô tả quá trình đối thoại với Tehran để tránh leo thang trước các cuộc đàm phán thỏa thuận ngừng bắn gián tiếp - con tin, dự kiến bắt đầu vào ngày 15/8.
Cuối tuần qua, lực lượng Hamas đã bày tỏ nghi ngờ về việc liệu các cuộc đàm phán có diễn ra hay không. Israel và Hamas đã tổ chức một số vòng đàm phán trong những tháng gần đây nhưng không đi đến tiếng nói chung.
Tại Israel, nhiều nhà quan sát tin rằng Iran sắp có phản ứng sau khi Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố Iran sẽ “trừng phạt nghiêm khắc” Israel vì vụ ám sát Haniyeh.
Tổng thống mới tương đối ôn hòa của Iran, Masoud Pezeshkian đã nhiều lần tái khẳng định lập trường chống Israel của Iran và sự ủng hộ của nước này đối với các phong trào kháng chiến trên khắp khu vực kể từ khi nhậm chức vào tháng trước.
Meir Litvak, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm nghiên cứu Iran của Liên minh thuộc Đại học Tel Aviv, cho rằng Iran sẽ đặt nhu cầu của mình lên trên việc giúp đỡ đồng minh Hamas và muốn tránh một cuộc chiến tranh toàn diện.
Nhà phân tích Saeed Laylaz cho biết Iran hiện đang mong muốn hướng tới một lệnh ngừng bắn ở Gaza, "để có được các động lực, tránh một cuộc chiến tranh toàn diện và củng cố vị thế trong khu vực".
Hai nguồn tin cho biết Iran đang cân nhắc cử một đại diện đến các cuộc đàm phán ngừng bắn - lần đầu tiên kể từ khi chiến tranh nổ ra ở Gaza.
Hai nguồn tin cấp cao thân cận với lực lượng Hezbollah của Lebanon cho biết Tehran sẽ cho các cuộc đàm phán một cơ hội nhưng sẽ không từ bỏ ý định trả đũa. Một trong số này cho biết lệnh ngừng bắn ở Gaza sẽ tạo điều kiện cho Iran có một phản ứng "mang tính biểu tượng" ở quy mô nhỏ hơn.
