Nhật, Trung cạnh tranh vị trí lãnh đạo kinh tế châu Á

KTĐT - Theo nhật báo Yomiuri, Nhật Bản và Trung Quốc đang cạnh tranh quyết liệt để giành vị trí lãnh đạo nền kinh tế châu Á.

Trước mắt, hai nước đang nỗ lực vận động để giành vị trí lãnh đạo Văn phòng Kinh tế Vĩ mô và Nghiên cứu ASEAN+3 (AMRO), một tổ chức kinh tế mới của châu Á sẽ ra mắt vào mùa Xuân này.

Cuộc chiến giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á này đã đẩy AMRO vào tình trạng khuyết vị trí lãnh đạo, và cuộc cạnh tranh có thể sẽ trở nên khốc liệt hơn vào cuối năm nay khi nhiệm kỳ Chủ tịch Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), hiện do một người Nhật nắm giữ, sẽ kết thúc vào tháng 11/2011.

Trên thực tế, nhiệm vụ của AMRO là giám sát và phân tích các nền kinh tế Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và ba nền kinh tế Đông Bắc Á là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Theo kế hoạch hiện thời, AMRO sẽ có khoảng 10 cán bộ và nhân viên. Tuy nhiên, khả năng nâng cấp AMRO thành một tổ chức có thể đối phó với một cuộc khủng hoảng tài chính ở châu Á đang được xem xét.

Cả Nhật Bản và Trung Quốc đều muốn một công dân của nước mình nắm giữ vị trí lãnh đạo AMRO bởi Nhật Bản đang nỗ lực duy trì vị trí lãnh đạo nền kinh tế châu Á, trong khi Trung Quốc đang tăng cường ảnh hưởng của mình trên trường quốc tế.

Ban đầu, người ta tưởng rằng vị trí này sẽ được xác định tại cuộc họp cấp thứ trưởng ở Tây An, Trung Quốc, vào tháng 11/2011. Tuy nhiên, do các mâu thuẫn về lợi ích giữa các nước liên quan, vị trí này vẫn còn để trống.

Hiện nay, có sáu ứng cử viên từ các nước Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, Philippines đang cạnh tranh để giành vị trí lãnh đạo AMRO. Các ứng cử viên của Nhật Bản, Trung Quốc và Thái Lan đang dẫn đầu trong cuộc đua này bởi vì, các nước này đều đưa ra các ứng cử viên rất ấn tượng.

Trong khi Nhật Bản chọn một quan chức của Bộ Tài chính đã từng có kinh nghiệm làm việc lâu dài trong các vấn đề quốc tế, Trung Quốc lại chọn một cựu quan chức điều hành Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) và Thái Lan chọn cựu Phó Chủ tịch Ngân hàng Thái Lan (BOT).

Các quan chức Chính phủ Nhật Bản đang vận động hành lang cho ứng cử viên của mình, khi khẳng định người đứng đầu AMRO cần phải đưa ra được các đề xuất trung lập về các chính sách vĩ mô của Trung Quốc và vì vậy, một công dân Trung Quốc không phù hợp với vị trí này.

Trong khi đó, các quan chức Trung Quốc lại muốn ngăn ứng cử viên của Nhật Bản giành vị trí này, một phần do quan hệ giữa hai nước đang xấu đi trong thời gian gần đây. Nếu cuộc cạnh tranh giữa Nhật Bản và Trung Quốc nóng lên, một nước khác có thể giành vị trí này.

Chủ tịch ADB, Haruhiko Kuroda, người Nhật Bản, dự định sẽ về hưu khi nhiệm kỳ hiện tại kết thúc vào tháng 11/2011. Do ông Kuroda đã nắm vị trí này trong sáu năm, các nguồn tin liên quan cho biết cuộc họp toàn thể thường niên của ADB vào tháng 5/2011 tại Hà Nội có thể là sự kiện quan trọng cuối cùng của nhà kinh tế này.

Vị trí Chủ tịch ADB vẫn do một công dân Nhật nắm giữ kể từ khi tổ chức này được thành lập vào năm 1966. Chính phủ Nhật Bản dự định sẽ duy trì truyền thống này khi tiếp tục giới thiệu một ứng cử viên cho vị trí đó.  

Nếu ông Kuroda nghỉ hưu, Nhật Bản sẽ tìm một ứng cử viên trong số các cựu thứ trưởng tài chính phụ trách vấn đề quốc tế. Tuy nhiên, Trung Quốc có thể sẽ cố gắng cản trở nỗ lực này của Nhật Bản.

Nếu Chính phủ Nhật Bản không tìm ra được các ứng cử viên đầy triển vọng trong số các cựu quan chức tài chính, có khả năng ông Kuroda sẽ không thể nghỉ hưu và tiếp tục nắm giữ chức vụ này./.