Những tác nhân gây bệnh và triệu chứng điển hình Vi trùng não mô cầu khi thâm nhập vào cơ thể có thể đi đến nhiều cơ quan trong cơ thể và gây bệnh ở đó như viêm họng do não mô cầu, nhiễm trùng huyết do não mô cầu, viêm màng não do não mô cầu... Não mô cầu hay còn gọi là màng não cầu, có thể gây trên người nhiều bệnh cảnh khác nhau, riêng rẽ từng cơ quan hay phối hợp tại nhiều cơ quan như đường hô hấp, máu, hệ thần kinh, khớp, màng tim, mắt, sinh dục, tiết niệu… trong đó nặng nhất là nhiễm trùng huyết và viêm màng não mủ.
Nguyên nhân gây bệnh não mô cầu là do vi khuẩn Neisseria Meningitidis gây ra. Bệnh phát triển vào mùa Đông, mùa Xuân và đầu Hè, vì thời điểm này thích hợp cho sự phát triển của vi khuẩn. Vi khuẩn cư trú tại vùng hầu họng của người, lây truyền theo các giọt nước bài tiết qua đường hô hấp, có thể lây trực tiếp qua tiếp xúc gần, hay gián tiếp qua đồ dùng có nhiễm chất tiết đường hô hấp của người mang trùng. Tùy theo cơ quan nhiễm bệnh mà có các triệu chứng khác nhau như ở phổi gây viêm phổi, ở khớp gây viêm khớp, đau khớp, ở màng ngoài tim gây khó thở, tràn dịch màng tim, ở thanh quản gây khó nuốt, nói nghẹn, suy hô hấp… Nhưng tựu chung, bao giờ bệnh cũng khởi đầu là viêm mũi họng thông thường, trẻ ho sốt nhẹ, viêm chảy mũi, họng đỏ, sau đó nếu nhiễm trùng huyết do não mô cầu bệnh nhân sẽ sốt cao đột ngột từ 39 - 49oC, ớn lạnh, rét run, nhức đầu, nôn ói, đau khớp, hoặc đau cơ, đặc biệt đau sống lưng hoặc hai chân. Qua thăm khám, thấy bệnh nhân da tái, nhiễm trùng, gan lách có thể to. Ở trẻ em trên da có tử ban, xuất hiện khoảng 75% các trường hợp nhiễm não mô cầu. Sau khi trẻ sốt từ 1-2 ngày, tử ban xuất hiện có đặc điểm màu đỏ hoặc tím sẫm, bờ không tròn đều, kích thước từ 1-2mm đến vài cm, bề mặt phẳng không gồ, có hoại tử vùng trung tâm. Kích thước của tử ban có giá trị tiên lượng bệnh, ngoài ra những trường hợp nặng đối với trẻ có thể gây sốc nhiễm trùng. Tuy nhiên, viêm màng não do não mô cầu ít có dấu hiệu co giật hoặc biểu hiện thần kinh khu trú như những viêm màng não mủ do nguyên nhân khác. Cách phòng bệnh Phòng bệnh chung: Ngăn ngừa lây lan qua đường hô hấp, thực hiện tốt vệ sinh cá nhân như rửa tay bằng xà phòng, súc miệng họng bằng thuốc sát khuẩn ngày 3 lần, thực hiện tốt vệ sinh nơi ở, nơi học tập. Tiêm vaccine: Chủ động tiêm chủng đầy đủ vaccine phòng bệnh. Sau tiêm 10 ngày cơ thể có miễn dịch đề kháng với não mô cầu, sau 3 năm miễn dịch dần dần giảm tác dụng và phải tiêm mũi 2. Đối tượng tiêm là trẻ từ 2 - 5 tuổi, thanh niên dưới 20 tuổi, nhân viên y tế thường xuyên tiếp xúc với bệnh truyền nhiễm, những người chuẩn bị du lịch đến nơi có nguy cơ xuất hiện dịch não mô cầu. Với người tiếp xúc với bệnh nhân: Thường trong vòng một tuần sau khi tiếp xúc với người bệnh bị mắc não mô cầu phải uống thuốc dự phòng. Sử dụng thuốc dự phòng càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong vòng 24 giờ sau khi có chẩn đoán xác định ca bệnh nhiễm não mô cầu.
 Điều trị cho bệnh nhân biến chứng nhiễm não mô cầu. |
| Nếu nhiễm não mô cầu ở cơ quan kém quan trọng sẽ thoáng qua và nhẹ nhàng như viêm mũi họng do não mô cầu, hoặc viêm đường tiểu, nhưng sẽ nghiêm trọng khi nhiễm trùng huyết và viêm màng não mủ. Nặng nhất ở thể tối cấp trẻ sẽ tử vong trong 24 giờ. Nếu sốc có thể gây tắc mạch hoại tử da, hoại tử chi làm cho trẻ tàn tật. Đặc biệt, nếu viêm màng não mủ điều trị không kịp thời trẻ có thể bị di chứng lâu dài như bại não, suy giảm trí tuệ, chậm phát triển tinh thần và vận động. |
![[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội](https://static.kinhtedothi.vn/200x113/images/upload//2024/11/275eb58461-f5ad-422b-a912-1db683083952.jpg "[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội")
