Cầu nối giữa truyền thống và hiện đại
Có nhiều năm gắn bó và nghiên cứu sâu sắc về các làng nghề thủ công truyền thống của Việt Nam, anh Ngô Quý Đức, người sáng lập Phường Bách Nghệ (quận Hà Đông) nhận thấy thực trạng nhiều sản phẩm thủ công đang dần bị mai một.
Với mong muốn khôi phục, bảo tồn và phát huy giá trị của các sản phẩm thủ công truyền thống, anh Ngô Quý Đức đã sáng lập Phường Bách Nghệ – Trung tâm Nghiên cứu, Phát triển và Ứng dụng sản phẩm làng nghề Việt. Tại đây, anh Ngô Quý Đức cùng với một nhóm bạn trẻ theo học về mỹ thuật, thiết kế sản phẩm sẽ có những chương trình, dự án nghiên cứu và phát triển những sản phẩm thủ công của Việt Nam bằng việc thay đổi kiểu dáng sản phẩm sao cho đa dạng hơn, thêm nhiều công năng hơn nhưng vẫn giữ được nét truyền thống để đáp ứng nhu cầu của thị trường hiện nay.
Tay nghề của các nghệ nhân rất tốt nhưng họ lại thiếu tư duy về thiết kế sản phẩm. Các sản phẩm dù từng phù hợp với thị hiếu trước đây, nay dần mất đi sức hấp dẫn vì thiếu công năng, mẫu mã phù hợp với đời sống hiện đại.
Anh Ngô Quý Đức - người sáng lập Phường Bách Nghệ
Phường Bách Nghệ được chia thành hai không gian chính, bao gồm không gian kết nối cộng đồng tại tầng 1 và không gian triển lãm trưng bày theo các chuyên đề về nghề thủ công truyền thống ở tầng 2. Với mức giá từ 10.000 - 200.000 đồng, du khách đã có thể tham gia các workshop trải nghiệm, tìm hiểu sâu hơn về nghề thủ công như vẽ con quay, vẽ chuồn chuồn, vẽ bộ phỗng đất, in và tô mộc bản trên giấy dó, làm đèn ông sao, mặt nạ giấy bồi, làm sơn mài khảm trứng hay làm ông đánh gậy trong bộ ông tiến sĩ giấy...
Ngoài các hoạt động trải nghiệm, Phường Bách Nghệ còn bày bán những sản phẩm mang đậm dấu ấn truyền thống, không chỉ do chính thành viên của trung tâm tạo ra mà còn có sự phối hợp của nghệ nhân các làng nghề.
Chị Hoàng Mai Ngọc, nhân viên Phường Bách Nghệ cho biết: “Với những sản phẩm như đèn ông sao, chỉ cần được nghệ nhân hướng dẫn, kèm cặp và thực hành vài lần là chúng tôi có thể tự tay làm ra. Tuy nhiên, những sản phẩm như ông tiến sĩ giấy nhìn có vẻ đơn giản nhưng lại đòi hỏi sự cầu kỳ và tỉ mỉ trong từng công đoạn sản xuất”.
Khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống
Hiện tại, Phường Bách Nghệ đang tổ chức chuyên đề trưng bày những sản phẩm đồ chơi Trung thu truyền thống và các workshop với nhiều hoạt động thú vị, thu hút đông đảo bạn trẻ, học sinh và du khách quốc tế tham gia.
Tại Phường Bách Nghệ, mọi người sẽ được chia sẻ về ý nghĩa, những câu chuyện liên quan đến sản phẩm đồ chơi Trung thu, được hướng dẫn tự tay làm một số công đoạn như vẽ mặt nạ giấy bồi, làm ông đánh gậy, dán đèn ông sao. Chính vì vậy, Phường Bách Nghệ đã trở thành một địa chỉ đỏ cho các trường học trên địa bàn TP trong việc giáo dục về văn hóa truyền thống và kỹ năng thủ công.
Chị Nguyễn Ngọc Quỳnh, giáo viên mầm non tại Hà Nội chia sẻ: “Thông qua hoạt động trải nghiệm này, tôi mong muốn học sinh có cảm nhận nhiều hơn về màu sắc, những chất liệu tạo nên các sản phẩm trong ngày Tết Trung thu. Ví dụ như màu sắc để làm đèn lồng, chất liệu giấy dó để in mộc bản hay tre để làm chuồn chuồn”.
Khi tự tay trộn màu và tham gia vào quá trình hoàn thiện sản phẩm, các bạn nhỏ không chỉ có được những trải nghiệm thực tế mà còn cảm nhận được niềm vui và sự hài lòng từ thành quả lao động của chính mình.
“Qua những buổi trải nghiệm, tôi muốn mọi người, đặc biệt là trẻ em hiểu hơn về Trung thu, những món đồ chơi xưa của ông bà, cha mẹ mình; thấy được sự cầu kỳ, tỉ mỉ, trau chuốt khi làm ra một sản phẩm thủ công có chất lượng, từ đó thêm trân trọng tay nghề của những người thợ thủ công” - anh Ngô Quý Đức, người sáng lập Phường Bách Nghệ chia sẻ.
Trực tiếp tham gia trải nghiệm làm đồ chơi Trung thu truyền thống, nhiều bạn trẻ cảm nhận được tâm huyết và sự sáng tạo của các nghệ nhân trong từng sản phẩm thủ công. Chị Tô Huyền Anh (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) chia sẻ: “Tôi cảm thấy rất vui và tự hào khi thấy những nỗ lực bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống được thực hiện một cách bài bản, đầy tâm huyết. Đây không chỉ là một hoạt động văn hóa thú vị mà còn là một minh chứng rõ nét cho sự kết hợp hài hòa giữa di sản và đổi mới sáng tạo”.
