Vùng đất giàu giá trị lịch sử văn hóa
Hiện trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có hơn 1.300 di tích, trong đó hơn 500 di tích đã được xếp hạng, với 4 di tích - cụm di tích quốc gia đặc biệt, 65 di tích quốc gia và hơn 400 di tích cấp tỉnh.
Vĩnh Phúc sở hữu nhiều di tích có giá trị về lịch sử, kiến trúc, nghệ thuật, khoa học tiêu biểu như khu di tích lịch sử và danh thắng Tây Thiên, huyện Tam Đảo; di tích khảo cổ học Đồng Đậu, đền Thính, huyện Yên Lạc; tháp Bình Sơn, huyện Sông Lô; đình Thổ Tang, đền Phú Đa, huyện Vĩnh Tường; đền thờ Trần Nguyên Hãn, huyện Lập Thạch…
Nhằm phát huy giá trị các di tích lịch sử văn hóa, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã ban hành và triển khai hiệu quả Đề án “Bảo tồn và phát huy giá trị di tích khảo cổ học Đồng Đậu giai đoạn 2023-2025, định hướng đến năm 2030”; Đề án “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên, giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030”.
Đồng thời tiến hành lập hồ sơ khoa học, xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, di tích quốc gia, di tích cấp tỉnh; triển khai kế hoạch bảo tồn, phát huy giá trị khu di tích chiến khu Ngọc Thanh; tu bổ, chống xuống cấp nhiều di tích đã xếp hạng…
Bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử quốc gia đặc biệt
Các di tích lịch sử quốc gia đặc biệt nằm trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành các quyết định nhằm bảo tồn, phát huy giá trị. Cụ thể, Quyết định số 558/QĐ-TTg ngày 24/6/2024 về phê duyệt Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử và kiến trúc - nghệ thuật quốc gia đặc biệt đình Thổ Tang; và Quyết định số 598/QĐ-TTg ngày 5/7/2024 phê duyệt Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử và kiến trúc - nghệ thuật quốc gia đặc biệt tháp Bình Sơn, thị trấn Tam Sơn, huyện Sông Lô.
Thực hiện các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, hiện UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã giao Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch chủ trì, triển khai thực hiện các quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích được phê duyệt theo các quyết định nêu trên.
Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Vĩnh Phúc có trách nhiệm tham mưu thực hiện các nhiệm vụ rà soát, hoàn thiện hồ sơ Đồ án Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử và kiến trúc - nghệ thuật quốc gia đặc biệt đình Thổ Tang và di tích lịch sử và kiến trúc - nghệ thuật quốc gia đặc biệt tháp Bình Sơn (thuyết minh, bản đồ, quy định quản lý...) bảo đảm đúng quyết định phê duyệt theo quy định của pháp luật.
UBND tỉnh đề nghị Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tham mưu, xin ý kiến Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch thẩm định nội dung chuyên môn đối với các dự án thành phần thuộc khu di tích đình Thổ Tang và tháp Bình Sơn thuộc nội dung quy hoạch được duyệt; xây dựng các sản phẩm du lịch, chương trình tham quan, tuyến du lịch… theo hướng phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch theo quy hoạch được phê duyệt.
Công bố công khai quy hoạch; rà soát ranh giới khu vực bảo vệ di tích theo mốc giới xác định trong quy hoạch; cập nhật quy mô, ranh giới, diện tích Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử và kiến trúc - nghệ thuật quốc gia đặc biệt đình Thổ Tang và Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử và kiến trúc - nghệ thuật quốc gia đặc biệt tháp Bình Sơn vào Hồ sơ khoa học xếp hạng di tích.
Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá di tích, tăng cường đào tạo đội ngũ thuyết minh viên tại khu di tích; tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, hướng dẫn cho nhân dân về bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản; phối hợp với UBND huyện Vĩnh Tường, Sông Lô tổ chức các hoạt động bảo vệ môi trường di tích và các khu vực phụ cận.
