Phó Thủ tướng chỉ đạo chuẩn bị đối thoại về phát triển bóng đá Việt Nam

Trước đó, tại Hội nghị sơ kết 4 năm thực hiện Chiến lược phát triển bóng đá Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức ngày 19/12/2017, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ đạo tổ chức Đối thoại về phát triển bóng đá Việt Nam. Buổi đối thoại này sẽ diễn ra vào ngày 13/01/2018. Văn phòng Chính phủ đã nhận được một số ý kiến của các chuyên gia và người hâm mộ liên quan đến bóng đá Việt Nam, trong đó đặt ra những câu hỏi cụ thể.

Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng, Văn phòng Chính phủ gửi các Bộ, cơ quan: Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Giáo dục và Đào tạo, Tổng cục Thể dục, Thể thao, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam và Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam nội dung các câu hỏi để chuẩn bị cho buổi Đối thoại về phát triển bóng đá Việt Nam.

Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)

Nội dung các câu hỏi như sau:

1. Chiến lược phát triển bóng đá Việt Nam được ban hành từ tháng 3/2013. Sau gần 5 năm thực hiện kết quả còn mờ nhạt. Theo quan điểm của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL), các mục tiêu Chiến lược có quá cao không? Có gì cần phải điều chỉnh không? Các mục tiêu đều quan trọng, nhưng trong thời điểm hiện nay cần tập trung ưu tiên vào mục tiêu nào?

2. Theo Đề án nhân sự Ban Chấp hành Liên đoàn Bóng đá Việt Nam khóa VIII, nhiệm kỳ 2018 - 2022 (hiện đang lấy ý kiến các thành viên của Ban Chấp hành Liên đoàn) thì tiêu chí cho chức danh Chủ tịch Liên đoàn phải đáp ứng các điều kiện: (1) Là công dân Việt Nam từ 25 tuổi trở lên, có hiểu biết và kinh nghiệm về bóng đá và thể thao, các hoạt động xã hội khác; có điều kiện tham gia các hoạt động bóng đá; có tư cách đạo đức và tinh thần trách nhiệm cao trong công việc; không bị truy cứu trách nhiệm hình sự; (2) Tốt nghiệp đại học trở lên, tâm huyết với bóng đá, có tư duy cải cách, có uy tín cao trong xã hội, có khả năng tập hợp các ủy viên Ban Chấp hành và vận động các nguồn lực xã hội để phát triển bóng đá bền vững; (3) Có trình độ, có kinh nghiệm và kỹ năng quản lý. Theo Bộ trưởng Bộ VHTTDL, tiêu chí nào là quan trọng, quyết định?

1. Chiến lược phát triển bóng đá Việt Nam đề ra 05 mục tiêu, 08 chỉ tiêu cụ thể đến năm 2020, 06 chỉ tiêu cụ thể đến năm 2030, 65 nhiệm vụ và giải pháp, giai đoạn 2012 - 2016 có 09 dự án trọng điểm với 5 đề án, 3 dự án, 1 chương trình, giai đoạn 2016 - 2020 có 2 chương trình và 1 dự án. Vậy Bộ VHTTDL tổ chức thực hiện, theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp, dự án, chương trình trên như thế nào? Các chỉ đạo vừa qua đã quyết liệt chưa? Từng nội dung trong Chiến lược đã có kiểm điểm, đánh giá chưa?

2. Vai trò quan trọng của bóng đá học đường đã rõ và vấn đề này đã được đề cập nhiều trong những năm qua, song kết quả vẫn rất hạn chế. Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) và Bộ VHTTDL đã phối hợp triển khai như thế nào?

Nguyên nhân bóng đá học đường chưa đáp ứng yêu cầu là gì? (có phải chỉ do thiếu cơ sở vật chất, người hướng dẫn?....). Bộ GDĐT và Bộ VHTTDL có thể đưa ra cam kết cụ thể về lộ trình phát triển bóng đá học đường không?

3. Bóng đá phong trào luôn được coi là nền tảng của các nền bóng đá phát triển trên thế giới. Việt Nam có dân số gần 100 triệu người, người dân đam mê bóng đá nên rất thuận lợi để phát triển môn thể thao này. Vừa qua bóng đá phong trào có nhiều bước phát triển tuy chưa đồng bộ nhưng đáng khích lệ. Nhiều địa phương có đông người tham gia chơi bóng thường xuyên, tổ chức tập luyện, huấn luyện, tổ chức các giải thi đấu… Nhưng dường như sự phát triển đó do “tự phát”, “tự thân vận động” của xã hội. 

Bộ VHTTDL có thực sự quan tâm bóng đá phong trào không? Đã làm gì để phát triển bóng đá phong trào? Trong thời gian tới có định hướng, chỉ đạo, hỗ trợ như thế nào để bóng đá phong trào tiếp tục phát triển theo hướng bài bản, có tổ chức hơn, hiệu quả cao hơn?

4. Tại sao trong phần lớn thời gian của nhiệm kỳ vừa rồi, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có vấn đề về sức khỏe và những cam kết khi trúng cử không thực hiện được, đã ảnh hưởng đến tình hình chung của bóng đá Việt Nam; nội bộ của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam bộc lộ nhiều yếu kém, bức xúc phải chăng do “sức khỏe” của Liên đoàn không đảm bảo. Nhưng Bộ VHTTDL, Tổng cục Thể dục, thể thao (TDTT) không có ý kiến để Liên đoàn kiện toàn? Liên đoàn cũng không có phương án xử lý kịp thời để ổn định và bảo đảm hiệu quả hoạt động của bộ máy?

5. Dư luận cho rằng công tác khen thưởng và kỷ luật ở các mùa giải chuyên nghiệp trở lại đây đã được cải thiện, khắc phục phần nào việc nương nhẹ, giơ cao đánh khẽ. Tuy nhiên vẫn còn nhiều bức xúc với Ban kỷ luật. Trong cùng pha phạm lỗi như nhau Ban Kỷ luật lại áp dụng án phạt khác nhau (ví dụ như vụ Samson của CLB Hà Nội được cho là “tranh chấp bóng mang tính liều lĩnh”, hay trường hợp Olaha Onyedikachi của CLB Sông Lam Nghệ An được cho là “không rõ ràng mang tính bạo lực”, trong khi một số trường hợp khác lại xử lý nặng). Ban Kỷ luật ra án phạt dựa trên dư luận và sức ép của mạng xã hội (vụ treo giò Sầm Ngọc Đức 8 trận). Ban Kỷ luật lựa, lách ngôn từ để tạo ra những quyết định không công tâm, ví dụ như có khi quyết định treo giò theo tháng nhưng phần lớn các tháng đó là quãng thời gian nghỉ hoặc có khi lại quyết định theo trận. Không ít chuyên gia cho rằng Ban Kỷ luật xử lý thiếu công bằng và chọn giải pháp “an toàn”. Quan điểm của Bộ VHTTDL như thế nào? Trách nhiệm người đứng đầu Ban Kỷ luật đến đâu?

6. Tại sao hệ thống giải thi đấu cấp quốc gia của bóng đá Việt Nam lại làm ngược với thông lệ quốc tế, tức là giải Hạng Nhất có ít đội bóng hơn giải V-League, giải hạng Ba ít đội bóng hơn giải hạng Nhì (như một cây thông thay vì hình chóp như thông lệ quốc tế)? Tại sao có thực trạng này? Có liên quan đến lợi ích nhóm, quyền lợi cá nhân như dư luận phản ánh không? Quan điểm của Bộ VHTTDL có kiên quyết “nắn” lại cho phù hợp với thông lệ quốc tế không?

7. Một trong những lý do các giải phong trào hấp dẫn, thu hút nhiều khán giả là ít tiêu cực hơn. Giải vô địch quốc gia hiện nay chưa hấp dẫn khán giả (khán giả không đến nhiều) với nhiều lý do từ cơ sở hạ tầng và một lý do quan trọng là còn tiêu cực, còn “chưa sạch”. Nguyên nhân “chưa sạch” là gì? Bộ VHTTDL, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có đồng ý với đánh giá đó không? Có kiên quyết chấn chỉnh, làm sạch không?

8. Thực tế trên thế giới một người có thể sở hữu hoặc tham gia sở hữu nhiều đội bóng nhưng có quy định/luật chơi rõ ràng (Ví dụ Thái Lan có ông chủ Bia Chang sở hữu 05 CLB). Ở Việt Nam hiện nay, dư luận đều cho rằng cũng có một người sở hữu, đồng sở hữu nhiều đội bóng. Vậy Bộ VHTTDL, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có cùng đánh giá đó không? Nếu có thì là ai và các CLB nào? Có cách nào mà dù một người chi phối nhiều đội bóng nhưng khắc phục được câu chuyện “vỗ vai chia điểm” hay không? Phải chăng cần cho giải vô địch quốc gia nhiều đội xuống hạng hơn (hiện nay chỉ có 1-1,5 đội) và thay đổi thể thức thi đấu?

Nếu cần, để khắc phục tình trạng này và đáp ứng các tiêu chuẩn của CLB chuyên nghiệp, có sẵn sàng trước mắt chỉ tổ chức V-League với một số rất ít đội đủ điều kiện tham dự hay không?

1. Lâu nay có cán bộ của Tổng cục TDTT tham gia vào cơ cấu của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, thậm chí nhiều nhiệm kỳ của Liên đoàn. Đề nghị Tổng cục nói rõ quan điểm này? Có phù hợp với quy định của FIFA không? Đó có phải là cách để tăng cường quản lý nhà nước về bóng đá hay không? Mối quan hệ giữa Tổng cục TDTT với Liên đoàn có cần phải điều chỉnh gì không? Quan điểm của Tổng cục tới đây có tiếp tục cử người tham gia vào một số vị trí của Liên đoàn không?

Phó Chủ tịch thường trực Liên đoàn hiện nay là công chức của Tổng cục TDTT được biệt phái sang, đến nay đã khoảng 12 năm liên tục. Vậy việc này đã phù hợp chưa? Trong thời gian vừa qua Phó Chủ tịch thường trực Liên đoàn cũng cùng lúc đảm nhận nhiều chức danh. Việc này có ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả công việc hay không?

2. Kinh nghiệm thế giới cho thấy công tác đào tạo trẻ muốn có hiệu quả phải tiến hành rất bài bản, khoa học. Trung tâm đào tạo bóng đá trẻ thuộc Liên đoàn Bóng đá Việt Nam phải là hình mẫu về nghiên cứu khoa học đào tạo, ứng dụng khoa học công nghệ và hướng dẫn khoa học kỹ thuật cho các thành viên Liên đoàn. Đó phải là các vấn đề cơ bản từ dinh dưỡng, thể lực… đến những vấn đề chuyên sâu hơn như kỹ, chiến thuật, y học thể thao. Tổng cục TDTT (Viện khoa học TDTT) triển khai như thế nào để theo kịp mô hình, cách làm của quốc tế? Đã có nghiên cứu và có kế hoạch cụ thể gì chưa?

3. Mục tiêu gần nhất, thiết thực nhất của bóng đá Việt Nam là SEAGAMES. SEAGAMES hiện là giải U23 (hoặc U22 như tại Sea Games 29 năm 2017). Vậy bóng đá trẻ  nước nhà lại càng có vai trò quan trọng. Quan điểm của Tổng cục TDTT làm thế nào để tập trung vào các giải trẻ mà trực tiếp là U23 (hoặc U22) này. Mục tiêu ở SEAGAME có liên quan gì đến đào tạo bóng đá trẻ?

4. Nhiều đội bóng tham dự V-League chưa đảm bảo quy chuẩn theo Quy chế bóng đá chuyên nghiệp từ sân bãi đến đào tạo trẻ nhưng vẫn tham gia giải đấu cấp cao nhất. Việc CLB Quảng Nam không được tham dự AFC Champion League là ví dụ thể hiện rõ nhất việc này. Trong thời gian tới Tổng cục TDTT có kiên quyết chấn chỉnh tình trạng “Quy chế một đằng, thực hiện một nẻo không”? Nếu có thì kế hoạch, giải pháp như thế nào để các đội bóng đáp ứng đúng các tiêu chuẩn theo định hướng CLB chuyên nghiệp của FIFA?

5. Giám đốc kỹ thuật (GĐKT) thường được liên đoàn bóng đá quốc gia các nước sử dụng để xây dựng kế hoạch, lộ trình phát triển bóng đá một cách dài hạn, bài bản. Đề nghị nêu rõ vai trò của GĐKT tại Liên đoàn Bóng đá Việt Nam hiện nay? Mối quan hệ giữa GĐKT với HLV trưởng ĐTQG và với Liên đoàn Bóng đá Việt Nam như thế nào ? Liên đoàn đã sử dụng GĐKT theo đúng tiêu chí, thông lệ quốc tế hay chưa? Đã phát huy hết năng lực của GĐKT chưa?

6. Trong nhiệm kỳ vừa rồi, tình trạng bất đồng về phát ngôn trong Liên đoàn Bóng đá Việt Nam xảy ra khá nhiều, kể cả của một số cá nhân trong ban lãnh đạo liên quan tới lựa chọn HLV, cầu thủ vào đội tuyển quốc gia (bóng đá nam) do hoạt động của Liên đoàn chưa được công khai, minh bạch. Mặt khác do chưa thực hiện đúng các quy định của FIFA liên quan đến việc tham gia Ban Chấp hành Liên đoàn, Hội đồng quản trị Công ty cổ phần bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam của một số ông chủ, chủ tịch đội bóng chuyên nghiệp. Tổng cục TDTT đánh giá như thế nào? Giải pháp sắp tới là gì?

Làm sao có cơ chế của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam để huy động tốt sự tham gia, ủng hộ của báo chí, đặc biệt là công luận để giám sát hoạt động của Liên đoàn, đảm bảo Liên đoàn là tổ chức hoạt động công khai, minh bạch?

 7. Những vấn đề lớn của bóng đá Việt Nam xảy ra thì vai trò của Tổng cục TDTT đến đâu? Hay Tổng cục TDTT “phó mặc” cho Liên đoàn bóng đá Việt Nam?

Cần xác định rõ tiêu chí như thế nào để đánh giá được là Tổng cục TDTT, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam hoạt động theo đúng quy định, thông lệ quốc tế và vẫn bảo đảm sự quản lý của nhà nước?

Vai trò của Công ty cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam như thế nào? Mối quan hệ giữa Liên đoàn với Công ty cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam đã hiệu quả chưa? Có phù hợp với quy định, thông lệ quốc tế không? Có cần điều chỉnh gì không?

1. Trong vài năm gần đây, mô hình bóng đá học đường ở thành phố Hồ Chí Minh được triển khai và đạt được những kết quả nhất định. Liên đoàn Bóng đá Việt Nam đã tham gia như thế nào? Có dự kiến đánh giá kết quả và khả năng nhân rộng mô hình này không?

2. Trong Quy chế bóng đá chuyên nghiệp quy định các đội bóng chuyên nghiệp phải có trung tâm hoặc học viện bóng đá gồm các lứa U11, U13, U15, U17, U19. Vậy việc thực hiện quy định này ra sao? Có hay không việc nhiều đội bóng không đáp ứng quy định này hoặc làm theo kiểu đối phó nhưng vẫn được tham gia các giải thi đấu chuyên nghiệp? Trách nhiệm của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam và Ban Tổ chức giải đến đâu? Tại sao đề ra các quy định mà không tuân thủ? Ai là người phải chịu trách nhiệm? (cá nhân nào?)

3.  Thời gian gần đây, bóng đá Việt Nam đạt được một số thành tích nhất định ở lứa từ U19 trở xuống. Nhưng khi tham dự những giải đấu cao hơn như Sea Games (U23) và các giải thi đấu dành cho đội tuyển quốc gia thì lại bộc lộ sự thua sút về nhiều mặt, ngay cả các giải trong khu vực. Tại sao lại như vậy? Giải pháp tới đây như thế nào?

4. Thực tế so với các quốc gia có nền bóng đá phát triển, kể cả so với một số nước trong khu vực như Thái Lan, các cầu thủ trẻ của Việt Nam còn quá ít cơ hội thi đấu, nên ảnh hưởng lớn đến việc tích lũy kinh nghiệm và sự tiến bộ. Nguyên nhân là do chúng ta có rất ít giải thi đấu trẻ, chưa kể cầu thủ trẻ cũng ít được các đội bóng cho thử sức ở sân chơi chuyên nghiệp, mặc dù Chiến lược phát triển bóng đá Việt Nam đã yêu cầu: “cải tiến hệ thống thi đấu bóng đá quốc gia với các quy định, chế tài đảm bảo vận động viên bóng đá U21 được thi đấu tối thiểu 20 trận mỗi năm”.

Theo Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, thời gian tới cần giải quyết như thế nào? Phải chăng Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có cơ chế hỗ trợ về kinh phí hay tập huấn cho các đội từ U17 - U21 tham gia các giải đấu hạng thấp như hạng nhì, hạng ba?

5. Tình trạng dàn xếp tỷ số giữa các đội, bán độ của cá nhân và nhóm cầu thủ ở các giải chuyên nghiệp có còn tồn tại hay không? Liên đoàn Bóng đá Việt Nam phối hợp các cơ quan chức năng xử lý như thế nào?

6. Quy chế tổ chức và hoạt động của Ban trọng tài bóng đá Việt Nam có phù hợp với quy định, thông lệ quốc tế không? Tại sao FIFA đã gỡ bỏ quy định 45 tuổi phải treo cờ, treo còi mà chúng ta vẫn áp dụng?

Công tác phân công trọng tài đã minh bạch chưa? Có hiện tượng một tổ trọng tài được phân công bắt nhiều trận vào cùng một đội bóng ở V-League như ông Lê Huỳnh Đức phản ánh không?

7. Ai cũng biết trọng tài là con người và sai sót là khó tránh khỏi. Hằng năm chúng ta tổ chức khoảng 03 lớp đào tạo trọng tài sơ cấp; khoảng 6 - 7 lớp tập huấn trọng tài, giám sát trọng tài cả chuyên nghiệp và ngoài chuyên nghiệp (hằng năm đều có lớp do giảng viên FIFA giảng dạy); cử một số trọng tài, giảng viên trọng tài tham dự tập huấn ở nước ngoài (dự kiến năm 2018 có 07 đợt tập huấn, 03 lớp học và 01 khóa học cho hầu hết trọng tài, giám sát trọng tài ở các hạng).

Về chất lượng, dù tập huấn khá thường xuyên, song vẫn có không ít sai sót “sơ đẳng” như quên thẻ, bỏ qua thẻ trong các lỗi bạo lực nghiêm trọng, nhất là mùa giải năm 2017. Có tình trạng bao che, dung túng cho một số trọng tài không để rồi các sai phạm ngày càng nghiêm trọng hơn? Mọi xử lý của Ban trọng tài đã khách quan hay chưa? Ngược lại, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam đã làm gì để bảo vệ những trọng tài bị phản ứng quá mức, chưa đúng với bản chất sự việc?

Việc quản lý, sử dụng nguồn băng hình kỹ thuật các trận đấu các hạng, bố trí nhân sự thường xuyên phân tích, tổng hợp dữ liệu, phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng trọng tài hàng năm là hết sức quan trọng. Hiện Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có tham gia quản lý, khai thác nguồn này không? Cơ chế như thế nào?

8. Hiện nay số lượng trọng tài ở các hạng (chuyên nghiệp, ngoài chuyên nghiệp, sơ cấp) đã qua đào tạo khoảng 400 người (ở V-League có 23 trọng tài và gần 30 trợ lý trọng tài, ở Hạng Nhất có gần 30 trọng tài và 26 trợ lý trọng tài, ngoài chuyên nghiệp có 30 trọng tài và hơn 30 trợ lý trọng tài, còn lại là trình độ sơ cấp). Tuy nhiên so với yêu cầu, thực tế vẫn còn thiếu. Vậy kế hoạch để bổ sung đủ số này là trách nhiệm thuộc về ai? Kế hoạch thế nào? Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có chiến lược, kế hoạch đào tạo trọng tài mang tính dài hạn chưa?

Nhiều ý kiến cho rằng một mặt Ban Trọng tài có quá nhiều vị trí gián tiếp cần giảm để dành cho những người thực sự cần thiết, có nghiệp vụ. Mặt khác một số bộ phận như phòng điều hành trọng tài lại chưa đủ mạnh để phát huy đúng vai trò, chức năng của mình. Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có đồng ý với đánh giá đó không? Giải pháp như thế nào?

Những năm 2010, Châu Á đã có 2 học viện trọng tài do Nhật Bản và Thái Lan tự tổ chức. Tại sao các nhà chuyên môn nhiều lần xin thành lập, đi học hỏi mô hình về áp dụng mà Liên đoàn Bóng đá Việt Nam chưa có ý kiến trả lời, không áp dụng trong bối cảnh chúng ta đặc biệt cần (các thành viên Ban trọng tài đã gửi kiến nghị nhiều lần nhưng đến nay cũng chưa được trả lời)? Trách nhiệm trả lời, giải quyết thuộc về tổ chức, cá nhân cụ thể nào?

9. Liên đoàn đánh giá như thế nào về đội ngũ HLV nội hiện nay cả về số lượng và chất lượng so với các nước trong khu vực? Giải pháp nào để sớm nâng cao trình độ của đội ngũ này, tiếp thu có hiệu quả kinh nghiệm, kiến thức huấn luyện bóng đá hiện đại của thế giới?

Nhiều ý kiến cho rằng hoạt động của Hội đồng HLV quốc gia thời gian qua rất hình thức. Quan điểm của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam như thế nào? Vai trò của Hội đồng HLV quốc gia có cần không? Các nước có Hội đồng HLV này không?

10. Nhiều ý kiến cho rằng hoạt động của một số phòng/ban của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam chưa hiệu quả, thiếu người có năng lực, có chuyên môn am hiểu về bóng đá. Quan điểm của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam như thế nào? Cần có giải pháp gì? Cần làm gì để thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà quản lý có chuyên môn về bóng đá, kinh nghiệm quản trị bóng đá?

11. Đã có những ý kiến về đơn kiện tại Liên đoàn Bóng đá Việt Nam liên quan đến hành vi nhận hối lộ (ví dụ ông Nguyễn Văn Chương - nguyên quyền giám đốc Trung tâm đào tạo bóng đá trẻ Liên đoàn Bóng đá Việt Nam giai đoạn 2013-2014 tố cáo ông Lê Hùng Dũng, Chủ tịch Liên đoàn và ông Trần Quốc Tuấn, Phó chủ tịch thường trực Liên đoàn nhận hối lộ), ý kiến về việc đổi xe biển trắng thành xe biển xanh sai quy định pháp luật. Ý kiến chính thức của Liên đoàn về những vụ việc này như thế nào?

12. Ở các nước, bóng đá trẻ bắt đầu được các CLB quan tâm do được ràng buộc trách nhiệm cũng như thấy có quyền lợi và Liên đoàn bóng đá có vai trò, trách nhiệm định hướng, chỉ đạo, hỗ trợ. Vậy Liên đoàn Bóng đá Việt Nam đã có những chỉ đạo gì để ràng buộc trách nhiệm của các CLB trong đào tạo cầu thủ trẻ? Liên đoàn đã thể hiện vai trò“định hướng, chỉ đạo, hỗ trợ” như thế nào?