Reuters đưa tin trong cuộc vận động tranh cử tại bang Nam Carolina hôm 10/2, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tiết lộ nội dung cuộc gặp khi ông còn đương chức với "lãnh đạo một quốc gia lớn" tại một hội nghị của NATO.
Tại sự kiện trên, vị lãnh đạo quốc gia (không được nêu tên cụ thể) hỏi ông Trump rằng liệu Mỹ có bảo vệ nước này nếu họ không đóng góp đủ ngân sách cho liên minh và bị Nga tấn công hay không.
Ông Trump tuyên bố: "Tôi sẽ không bảo vệ các vị. Tôi sẽ khuyến khích Nga làm bất cứ điều gì mà họ muốn. Các vị phải trả tiền trước".
Có 31 thành viên NATO nhất trí về mục tiêu chi ít nhất 2% tổng sản phẩm quốc nội cho quốc phòng, song ước tính của NATO cho thấy chỉ có 11 thành viên chi đúng mức này.
Tuyên bố gây sốc khiến ông Trump đang phải hứng chịu chỉ trích từ phía đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden và các quan chức hàng đầu phương Tây.
Người đứng đầu Nhà Trắng hôm 11/2 khẳng định: "Sự lãnh đạo của Mỹ trên trường thế giới và hỗ trợ dành cho các đồng minh của chúng ta là rất quan trọng vì giúp người dân Mỹ được an toàn trên chính đất nước mình".
Ông Biden lưu ý thêm: "Nếu đối thủ Donald Trump của tôi có thể giành lại quyền lực, ông ấy đã tuyên bố rằng sẽ từ bỏ các đồng minh NATO của chúng ta và cho phép Nga 'làm bất cứ điều gì họ muốn”.
Cựu Tổng thống Donald Trump đang có khả năng cao trở thành ứng cử viên của đảng Cộng hòa, trong khi ông Biden nhiều khả năng sẽ đại diện cho đảng Dân chủ trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng tháng 11 tới.
Cùng ngày, lãnh đạo NATO và các đồng minh của Mỹ cũng lên tiếng phản đối bình luận của ông Trump.
"Bất kỳ ý kiến nào cho rằng các đồng minh sẽ không bảo vệ lẫn nhau đều làm suy yếu an ninh của chúng ta, bao gồm an ninh của Mỹ, đồng thời khiến binh lính Mỹ và châu Âu gặp nguy hiểm nhiều hơn. Bất kỳ cuộc tấn công nào vào NATO sẽ gặp phải phản ứng thống nhất và mạnh mẽ của khối"- Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nhấn mạnh.
Điều 5 của NATO quy định một cuộc tấn công vũ trang nhằm vào một thành viên liên minh do Mỹ dẫn đầu sẽ bị coi là tấn công vào tất cả thành viên của khối và kích hoạt hoạt động tự vệ tập thể.
Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Wladyslaw Kosiniak-Kamysz bình luận trên mạng xã hội X: "Phương châm “một vì tất cả, tất cả vì một” của NATO là một cam kết cụ thể. Làm suy yếu uy tín của các nước đồng minh có nghĩa là làm suy yếu toàn bộ NATO. Không có chiến dịch bầu cử nào là cái cớ để đùa giỡn với an ninh của Liên minh."
Bộ Ngoại giao Đức cũng đăng thông điệp trên mạng xã hội X sau phát biểu của ông Trump: "Một vì tất cả, tất cả vì một".
Hai quan chức châu Âu cũng chỉ trích cựu Tổng thống Trump sau phát biểu gây tranh cãi của ông trước đó về việc không bảo vệ đồng minh NATO chưa đóng góp tài chính như cam kết của liên minh.
Chủ tịch Hội đồng Liên minh châu Âu (EU) Charles Michel cho biết: "Những tuyên bố liều lĩnh về an ninh của NATO và sự đoàn kết theo Điều 5 chỉ phục vụ cho lợi ích của Tổng thống Nga Vladimir Putin".
Trong khi đó, Ủy viên Thị trường Nội bộ EU Thierry Breton nói rằng những phát biểu của ông Trump không có gì mới đối với khối này. “Chúng tôi đã từng nghe ông Trump nói về vấn đề này” - ông Breton cho hay khi đề cập đến cuộc trao đổi giữa Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula Von der Leyen và với ông Trump vào năm 2020.
"Chúng ta không thể tung đồng xu liên quan tới vấn đề an ninh của mình 4 năm một lần tùy thuộc vào cuộc bầu cử này hay cuộc bầu cử kia, cụ thể là cuộc bầu cử tổng thống Mỹ" - ông Breton nhấn mạnh thêm khi trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình LCI (Pháp) hôm 11/2.
