Ngày 2/6, thông tin từ UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết, ông Đặng Văn Minh - Chủ tịch UBND tỉnh này vừa thống nhất tổ chức hội nghị tham vấn về “Vai trò của đầm An Khê, gắn với không gian văn hoá – sinh tồn của cư dân Sa Huỳnh cổ và đánh giá tác động của dự án nhà máy điện mặt trời ở đầm An Khê, thị xã Đức Phổ”.
Liên quan đến các dự án trên, vào giữa tháng 4/2022, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có cuộc họp với các cơ quan, đơn vị chức năng để lấy ý kiến về đầu tư nhà máy điện mặt trời Đầm An Khê và Đầm Nước Mặn (An Khê 2).
Qua xem xét thực tế, khu vực đề xuất từ 2 dự án điện mặt trời chưa phù hợp với đồ án quy hoạch chung đô thị Đức Phổ đến năm 2035, chưa được phê duyệt bổ sung vào quy hoạch chung phát triển điện lực quốc gia.
Khu vực đề xuất đầu tư 2 dự án còn có nguy cơ phá vỡ không gian sinh tồn và ảnh hưởng đến không gian văn hóa Sa Huỳnh. Trong khi đó, đầm An Khê đã được đưa vào khoanh vùng bảo vệ di tích quốc gia đặc biệt. Vì vậy việc cho phép triển khai thực hiện đầu tư 2 dự án, có thể gây cản trở trong việc xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt.
Được biết, dự án nhà máy điện mặt trời Đầm An Khê, do Công ty TNHH Phát triển Công nghệ Hệ thống đề xuất, có quy mô 33,9ha, công suất thiết kế 50MWp, tổng mức đầu tư 981 tỷ đồng; thời gian hoàn thành giai đoạn 1 là quý IV/2023, giai đoạn 2 là Quý IV/2024.
Dự án Nhà máy điện mặt trời Đầm Nước Mặn (An Khê 2), do Công ty CP Systech Đà Nẵng đề xuất, với quy mô 32,8ha, công suất thiết kế 50MWp, tổng mức đầu tư 981 tỷ đồng; thời gian hoàn thành đến Quý IV/2024.
Năm 2017, trên cơ sở ý kiến của UBND tỉnh, Tỉnh ủy Quảng Ngãi đã thống nhất chủ trương đầu tư 2 dự án điện mặt trời tại khu vực đầm An Khê, thị xã Đức Phổ.
Đầm An Khê nơi có giá trị đặc biệt về văn hóa và là sinh kế của hàng trăm hộ dân xã Phổ Khánh, phường Phổ Thạnh (thị xã Đức Phổ). Việc triển khai dự án điện mặt trời trên đầm đã vướng phải luồng dư luận trái chiều từ cả người dân và các chuyên gia.
GS.TS Lưu Trần Tiêu (nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch, nguyên Chủ tịch hội đồng di sản Quốc gia) từng nhấn mạnh tại một diễn đàn: “Điện mặt trời không làm chỗ này thì làm chỗ khác. Còn di tích, di sản mất đi là mất mãi mãi”.
Theo GS.TS Lưu Trần Tiêu, từ năm 2019, sau khi khảo sát thực địa và lấy ý kiến của rất nhiều chuyên gia đầu ngành, ông đã ký văn bản gửi tỉnh Quảng Ngãi đề nghị không thực hiện dự án điện mặt trời ở đầm An Khê.
Góc nhìn từ địa phương, Tiến sĩ Đoàn Ngọc Khôi - Cán bộ Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi cho biết, năm 2015 ngành chức năng hoàn thiện các hồ sơ, giá trị pháp lý để kiến nghị công nhận di tích Quốc gia khu khảo cổ học Sa Huỳnh là di tích quốc gia đặc biệt.
Hội đồng di sản Quốc gia cũng vào khảo sát và xem xét không gian đầm An Khê, yêu cầu tỉnh bảo tồn đưa vào quần thể di tích Sa Huỳnh để được công nhận di tích Quốc gia đặc biệt. Tuy nhiên, vì vướng quy hoạch một số dự án nên đến nay vẫn chưa hoàn thành.
“Bảo tồn văn hóa vẫn có thể phát triển kinh tế, mang lại nguồn thu ngân sách cho tỉnh, nâng cao đời sống người dân. Nhưng phát triển phải là loại hình kinh tế phù hợp như kinh tế du lịch, du lịch cộng đồng, các mô hình trải nghiệm trên vùng sông đầm An Khê, cửa biển Sa Huỳnh...”, ông Khôi nêu quan điểm.
