Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, các hồ đập thủy điện hiện đang tiềm ẩn nguy cơ cho vùng hạ du nếu các thủy điện vận hành không an toàn. Do vậy, việc thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại để có biện pháp xử lý, khắc phục, nhằm quản lý thủy điện tốt hơn, phát huy những thế mạnh, đồng thời hạn chế thấp nhất những thiệt hại trong tương lai là việc làm cần thiết và cấp bách.
Để khắc phục tình trạng này, Bộ Công Thương sẽ chủ động phối hợp với các bộ, ngành phân cấp trách nhiệm rõ ràng cho từng đơn vị cụ thể ở địa phương. Đặc biệt là vai trò, trách nhiệm của lãnh đạo các địa phương trong việc đôn đốc kiểm tra việc chấp hành pháp luật, quy trình xả lũ của các đập thủy điện tại địa phương mình quản lý. “Sẽ có chế tài xử lý mạnh đối với các vi phạm, như rút giấy phép đối với các chủ dự án, thủy đập không tuân thủ quy định pháp luât” – người đứng đầu Bộ Công Thương khẳng định.
Tại hội nghị, đa số các ý kiến đại biểu cũng cho rằng, hiện tại và tương lai, thủy điện vẫn là một trong 3 nguồn năng lượng chính đáp ứng nhu cầu điện quốc gia, đặc biệt trong bối cánh sản lượng điện từ than, dầu mỏ... đang cạn kiệt. Tuy nhiên, nhiều ý kiến thẳng thắn chỉ ra, công tác quản lý và vận hành các hồ chứa thuỷ điện còn nhiều vấn đề cần giải quyết từ khâu đầu tư xây dựng, vận hành, khai thác, quản lý. Cụ thể, năng lực quản lý chuyên môn ở một số địa phương còn hạn chế, thiếu kinh nghiệm; Không ít chủ đầu tư, dự án không đủ năng lực, chưa chấp hành các quy định của pháp luật, đặc biệt là vấn đề liên quan đến bảo vệ môi trường... Thực tế thời gian qua, việc xảy ra một số sự cố trong quá trình xây dựng hoặc mới đưa vào sử dụng (Đăk Mek tỉnh Kon Tum, Đakrông 3 tỉnh Quảng Trị, Sông Bung 2 tỉnh Quảng Nam, Ia Krel 2 tỉnh Gia Lai), vận hành hồ chứa thủy điện trong mùa mưa lũ (Hố Hô tỉnh Hà Tĩnh) đã là thông điệp cảnh báo tới những người xây dựng chính sách, nhà quản lý, nhà khoa học cần phải chung tay hành động trong bối cảnh biến đổi của khí hậu, cực đoan của thời tiết; áp lực tiến độ, chủ quan của con người, hạn chế về nhận dạng rủi ro trong sản xuất; một số quy định về quản lý và kỹ thuật đã trở nên kém hiệu quả và không còn phù hợp.
Ghi nhận các ý kiến tại Hội nghị, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, trên cơ sở các ý kiến đề xuất, Bộ Công Thương sẽ tập hợp, nghiên cứu, đề xuất các giải pháp trước mắt cũng như lâu dài để báo cáo Chính phủ chỉ đạo và giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành nhằm khẩn trương sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành, đáp ứng với yêu cầu thực tế.
Hiện cả nước có 330 công trình thủy điện được đưa vào khai thác, sử dụng với tổng công suất lắp đặt 17.615MW, trong đó tập trung chủ yếu ở khu vực phía Bắc và miền Trung - Tây Nguyên. Bên cạnh đó, Việt Nam có khoảng 193 dự án (tương đương 5.662MW) đang thi công xây dựng; 245 dự án (3.006MW) đang nghiên cứu đầu tư. Box1: Theo quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030 (gọi tắt là Quy hoạch điện VII điều chỉnh) thì đến năm 2020, tổng công suất các nguồn thủy điện bao gồm cả thủy điện vừa và nhỏ, đạt khoảng 21.600MW; khoảng 24.600MW vào năm 2025 và 27.800MW vào năm 2030. Trong đó, điện năng sản xuất từ nguồn thủy điện chiếm tỷ trọng tương ứng là 29,5%, 20,5% và 15,5%. |